Cykoria - charakterystyka, wartości odżywcze, właściwości, przyrządzanie

Sałata masłowa, kapusta pekińska, roszponka i rukola to sałaty, które goszczą na stołach milionów Polaków nie tylko od święta. Zapominamy tymczasem o jednej z najzdrowszych, której przewagą nad innymi jest to, że smakuje pysznie nie tylko na surowo, ale także w wersji smażonej i pieczonej. Co jednak ważniejsze, jest bogatym źródłem wielu witamin i składników odżywczych, których działanie na nasz organizm jest znane już od setek lat.

1. Co to jest cykoria

Cykoria była znana już w starożytności, kiedy to stosowano ją w celu oczyszczenia organizmu, usuwania toksyn oraz leczenia dolegliwości skórnych. Chociaż popularna już wiele lat temu, swoje odrodzenie zawdzięcza Belgom, którzy w XIX wieku zaczęli uprawiać ją na swoich terenach. Wraz z rozwojem popularności cykorii zaczęto uprawiać różne gatunki tej rośliny.

Obecnie najbardziej znane są trzy – cykoria sałatowa, popularna ze względu na smak jej liści, cykoria korzeniowa, której wysuszony korzeń stanowi bezkofeinowy zamiennik kawy oraz cykoria korzeniowa biała uprawiana dla jej żółtawych jadalnych korzeni.

Zobacz film: "Cykoria - zaproś ją do swojej kuchni"

2. Wartości odżywcze cykorii

Cykoria to obowiązkowy składnik diety dla wszystkich tych, którzy pragną zadbać o szczupłą sylwetkę – w 100 g tej zielonej rośliny znajdziemy zaledwie 21 kalorii. Ponadto zawiera ona szereg cennych dla prawidłowego funkcjonowania organizmu witamin, w tym witaminy A, B1, B2, C, E i K.

Regularne spożywanie cykorii uzupełnia też ubytki składników odżywczych w organizmie, takich jak fosfor, żelazo, selen, mangan, cynk, magnez, wapń i potas. Dzięki zawartości kwasu foliowego jest polecana kobietom w ciąży, a duża ilość błonnika sprzyja eliminacji zaparć i poprawia perystaltykę jelit.

3. Właściwości cykorii

Ze względu na bogactwo witamin i składników mineralnych właściwości cykorii mają pozytywny wpływ na nasze zdrowie. Obecnie cykoria jest stosowana najczęściej ze względu na lekkostrawność i niską kaloryczność. Zawarte w cykorii właściwości sprawiają, że na stałe zagościła ona w dietach odchudzających i odtruwających organizm.

Poprawia przemianę materii, reguluje poziom cukru we krwi oraz obniża poziom cholesterolu. Jest polecana też karmiącym mamom – wspomaga i zwiększa ilość produkowanego mleka. Właściwości cykorii wspomagają też pracę wątroby. Dzięki zawartości lektucyny i laktukopikryny, które odpowiadają za jej gorzki smak, reguluje pracę wątroby i stymuluje ją do wydzielania większej ilości żółci.

Cykoria pomoże zadbać także o piękny wygląd. Dzięki zawartości witaminy A cykoria ma właściwosći odmładzające i wygładzające skórę, zapobiega powstawaniu zmarszczek i przebarwień skóry, a ponadto wpływa na dobrą kondycję paznokci i włosów, zapobiegając ich łamliwości. Samodzielnie wykonany tonik z liści cykorii pomoże w leczeniu stanów zapalnych, trądziku i łuszczycy.

4. Jak kupować cykorię?

Kiedy zdecydujemy się na włączenie cykorii do naszego jadłospisu, podczas jej kupna zwróćmy przede wszystkim uwagę na to, aby sałata była świeża, jasnozielona i chrupiąca. Liście powinny być zwinięte i zbite w twardą główkę. Nie wybierajmy tych, których liście mają choćby najdrobniejsze przebarwienia czy brązowe plamki – to pierwszy znak tego, że nie jest już pierwszej świeżości. Świeża cykoria powinna być przechowywana w lodówce nie dłużej niż pięć dni. W Polsce najłatwiej znaleźć ją w sklepach pomiędzy listopadem a kwietniem.

5. Przyrządzanie sałaty

Cykoria będzie doskonale komponować się w bukiecie innych sałat z pomidorem, kulkami mozzarelli i sosem winegret, dlatego często można znaleźć cykorię w przepisach na wiosenne i letnie sałatki. Można również wykorzystać cykorię w przepisach na zdrową przekąską podaną z domowym sosem czosnkowym. Cykoria sprawdza się też doskonale po obróbce termicznej. Można ją dusić i zapiekać, a jej smak i właściwości cykorii zostają zachowane.

Cykoria doskonale pasuje do przepisów na dziczyznę i ryby, ale także faszerowana owocami morza lub kaszą jęczmienną. Prawdziwe bogactwo smaków uzyskamy, gdy połączymy cykorię w przepisach z jabłkiem, czosnkiem, cebulą, orzechami, serami pleśniowymi i winogronami. Cykorię znajdziemy też w przepisach na zupy i zapiekanki.

Najprostszym i najsmaczniejszym pomysłem na obiad będzie przepis z cykorią na zapiekankę. Ten przepis z cykorią jest łatwy w wykonaniu. Do jego przygotowania będziemy potrzebować pełnoziarnistego makaronu rurki, sześciu cykorii, żółtego sera, nieco gotowanej szynki oraz masła, mleka i gałki muszkatołowej.

Makaron należy ugotować, a cykorię zblanszować w lekko osolonej wodzie przez trzy minuty, a następnie przelać zimną wodą. Z mleka, masła i gałki muszkatołowej przygotować sos beszamelowy. Wszystkie pokrojone składniki należy umieścić w naczyniu żaroodpornym, polać sosem, posypać serem i zapiekać przez 40 minut w temperaturze 220 st. C.

Cykorię można wykorzystać również jako substytut kawy. Napar, czyli kawa z cykorii jest nie tylko bardzo aromatyczny, ale też zdrowy. Kawa z cykorii jest niskokaloryczna i ma wszystkie zalety cykorii. Ponadto kawa z cykorii pomoże pozbyć się cellulitu i spalić nadmiar tkanki tłuszczowej.

6. Ile kalorii ma surowa cykoria?