Masło, pasta kokosowa czy pasta z owoców? Czym smarować chleb, by było pysznie i zdrowo?
Masło, pasta kokosowa, a może krem z orzechów? Jeśli ty też nie wiesz co wybrać, przegląd dzisiejszych smarowideł, jest właśnie dla ciebie. Będzie nie tylko smacznie, ale także i zdrowo. Koniecznie zobacz, czego możesz używać w swojej kuchni i na co zwrócić uwagę.
1. Jak wybierać?
Wachlarz kanapkowych smarowideł jest dość szeroki. Możesz wybierać z wielu wegańskich wersji lub zastosować w swojej kuchni tradycyjne masło czy pastę z popularnych orzechów. Niezależnie od twoich preferencji, decyduj się na produkty o jak najprostszym składzie, bez zbędnych dodatków. Smarowidło bowiem, nie powinno zawierać rafinowanych tłuszczów, oleju palmowego, konserwantów, barwników, sztucznych aromatów, zagęszczaczy czy syropu glukozowo-fruktozowego. O ile to możliwe, najlepiej, by zawierało składniki pochodzące z upraw ekologicznych. To często gwarancja większej ilości składników odżywczych i mniejsze ryzyko zanieczyszczenia np. pestycydami w żywności.
2. Tradycyjne masło
Masło. To nadal jedno z najpopularniejszych smarowideł na polskich stołach. Choć nie cieszy się dobrą sławą, należy pamiętać, że należy do najzdrowszych tłuszczów, które można zastosować w kuchni. Szczególnie wartościowe jest to pochodzące od krów pasących się swobodnie na łące, a do tego klarowane, które przy okazji można wykorzystać do smażenia. Wbrew powszechnym opiniom, masło może wpływać pozytywnie na cały organizm. Wszystko za sprawą witamin, minerałów, a wersji klarowanej np. kwasu mlekowego, który niezbędny jest bakteriom jelitowym do prawidłowego rozwoju. To także źródło tłuszczów trans, m.in. CLA (sprzężone dieny kwasu linolenowego), którym przypisuje się już nawet właściwości przeciwnowotworowe. To one również mogą obniżać poziom "złego” cholesterolu, dlatego zdecydowanie nie należy się go bać i smarować nim w swojej kuchni.
3. Pasty warzywne
Z karczocha, buraka, a może batata. Sprawdzi się też gęsty sos pomidorowy czy pieczony czosnek. W przypadku warzyw możliwości są nieograniczone, a efekt może przekonać niejednego masłożercę. Do tego pesto z jarmużu i hummus z czarnuszką, dzięki którym twoje kanapki nabiorą prawdziwego charakteru. Warzywa to świetna baza past do smarowania, w której znajdziesz dodatkową porcję błonnika, witamin i minerałów. Pamiętaj jedynie, że smarowidła warzywne należy szybko zużyć i przechowywać w lodówce maksymalnie kilka dni – im bardziej naturalne i nieprzetworzone, tym szybciej należy je zjeść.
4. Masło kokosowe
Jego podstawą jest zazwyczaj olej kokosowy, źródło nasyconych kwasów tłuszczowych, które mogą świetnie zaspokoić potrzeby organizmu, gdy jesteś na diecie pozbawionej produktów pochodzenia zwierzęcego. Takie smarowidło to świetne uzupełnienie codziennego jadłospisu, o ile masło, którego używasz, ma prosty i jasny skład, np. jest jedynie z dodatkiem przypraw czy miąższu kokosa. Powinno mieć też stałą konsystencję. Czytaj etykiety, ponieważ czasem masło kokosowe zawiera jedynie dodatek wartościowego tłuszczu. Pamiętaj również, że to smarowidło może być przechowywane nieco dłużej niż te na bazie innych składników, bowiem jest mniej narażone na jełczenie i wytrzymuje wysokie temperatury.
5. Serki wegańskie
Część z nich to olej kokosowy z dodatkami, np. słonecznikiem i przyprawami. Inne to np. smarowidła na bazie soi lub ryżu, które często zawierają dodatek oleju kokosowego. Choć powstają na bazie roślin, pamiętaj, że niektóre mogą być mocno przetworzone i zamiast wpisywać się w urozmaicony jadłospis, staną się niezdrowym dodatkiem. Nierzadko w kremowych serkach znajdziesz bowiem np. skrobię, zagęszczacze czy regulatory kwasowości. Dlatego, zdecydowanie czytaj etykiety.
6. Pasta kokosowa
Powinna składać się wyłącznie z miąższu kokosa, zmielonego na konsystencję musu, który jest bardziej gęsty niż olej kokosowy i ma bardziej zwartą konsystencję. W przeciwieństwie do niego, zawiera także błonnik i ma delikatnie słodki smak. Nie przeszkadza to jednak, by stał się świetnym smarowidłem, także wytrawnych kanapek, a do tego świetnie nadaje się do różnego rodzaju sosów. Pamiętaj, że dla zachowania subtelnego smaku, optymalna zawartość tłuszczu w musie powinna wynosić około 70%. Jeśli chcesz, aby wybrane przez ciebie smarowidło było bardziej miękkie i dobrze się rozprowadzało, wybierz to z wyższym jego poziomem, np. około 80%.
7. Smarowidła owocowe
To świetna alternatywa dla tradycyjnych maseł, szczególnie, gdy chcesz uzyskać ciekawy i niepowtarzalny smak. Ważne jednak, by smarowidła nie zawierały syropu glukozowo-fruktozowego czy tłuszczów utwardzonych. Masz ochotę na "słodkie co nieco”, wybierz krem z daktyli z dodatkiem kakao, a także ten z kasztanów, mango czy żurawiny. Wybór jest naprawdę spory.
8. Masło z orzechów
Powinno zawierać przede wszystkim orzechy. Choć dozwolony jest w nim np. dodatek oleju kokosowego, pestek moreli lub słonecznika, nie powinno zawierać mocno przetworzonych składników. Migdałowe, z nerkowców czy orzechów makadamia? A może pistacjowe lub z orzechów włoskich? Niezależnie od tego, które wybierzesz, pamiętaj, że krem powinien powstać z naturalnych surowców – nieprażonych orzechów, które najlepiej, by w procesie produkcji poddawane były niskim temperaturom, ponieważ ta wysoka przekształca wartościowe składniki w prozapalne związki. Wybieraj także masła w opakowaniach, które chronią je przed dostępem światła i tlenu, a w dodatku nie są uszkodzone, ponieważ zawarte w orzechach tłuszcze, szybko się psują.
9. Co z kaloriami?
Kaloryczność smarowideł kanapkowych jest bardzo różna, dlatego jeśli zwracasz uwagę na ilość energii, którą dostarczasz wraz z pożywieniem każdego dnia, czytaj etykiety. Zanim jednak zupełnie zamkniesz się na nieco bardziej energetyczne produkty, sprawdź ich skład. Może okazać się bowiem, że są bardziej odżywcze niż mocno przetworzone niskokaloryczne smarowidło.
10. Jak stosować?
Pamiętaj, że większość dostępnych smarowideł powinna być stosowana "na zimno”, tzn. bez obróbki termicznej. Jedynie te na bazie oleju kokosowego, ale bez dodatku innego tłuszczu (np. oleju tłoczonego na zimno), możesz dodać do ciepłej zupy czy zapiekanek.