Topinambur - właściwości, bogactwo inuliny, przepisy

Topinambur, znany także pod nazwą słonecznik bulwiasty jest pełen wyjątkowych właściwości. Topinambur pomoże nam w przypadku problemów z trawieniem, a także w przypadku zaburzeń układu sercowo-naczyniowego. Spożywanie nasion topinamburu jest sprawdzonym sposobem na dietę odchudzającą. Topinambur to doskonałe pożywienie dla diabetyków, ze względu na bogactwo wartości odżywczych oraz zawartość inuliny obniżającej poziom glukozy we krwi.

1. Co to jest topinambur

Topinambur spokrewniony jest ze zwyczajnym słonecznikiem, pochodzi z Ameryki Północnej. Topinambur dotarł to Europy dopiero podczas wielkich odkryć geograficznych, a w Polsce zna się go od 1730 roku. W naszym kraju uprawia się dwie odmiany topinamburu. Pierwsza z nich to Albik. Ma białe, maczugowate bulwy. Drugą jest Rubik, o nieregularnych, owalnych i fioletowych bulwach.

Topinambur można też uprawiać jako roślinę ozdobną. Trzeba jednak uważać, bo jest to gatunek bardzo ekspansywny i ani się obejrzymy, a zdominuje całą rabatę. Topinambur może być wykorzystywany do nasadzenia sezonowego żywopłotu lub jako tło dla innych roślin. Topinambur dobrze znosi przycinanie. Pobudza to roślinę do lepszego krzewienia.

Zobacz film: "Najlepszy sposób na przechowywanie warzyw"

2. Właściwości topinambura

Topinambur można stosować, aby poprawić naszą przemianę materii, co pomoże nam uzyskać skutki diety odchudzającej. Dzięki spożywaniu topinamburu będziemy mogli utrzymać w jelitach odpowiednią mikroflorę, co pomoże nam uporać się z wieloma dolegliwościami ze strony układu pokarmowego.

Bulwy topinamburu spożywa się w celach leczniczych i zdrowotnych. Bulwy topinamburu poleca się spożywać osobom po chemioterapii a także cukrzykom, ponieważ zamiast skrobi, zawierają one inulinę obniżającą stężenie glukozy we krwi.

2.1. Inulina w topinamburze

Inulina zawarta w topinamburze działa oczyszczająco na organizm, ponieważ wiąże ona szkodliwe związki, a także wspomaga ich wydalanie z ustroju. Dzięki temu, działanie topinamburu jest silnie odtruwające.

Inulina zawarta w topinamburze pomaga także obniżyć poziom niepożądanego cholesterolu LDL, co przyczynia się do zapobiegania rozwojowi chorób układu krążenia i serca, takim jak na przykład miażdżyca. Duża ilość potasu zawarta w topinamburze pozwala regulować ciśnienie tętnicze. Oprócz tego, spożywanie topinamburu z wysoką zawartością potasu korzystnie wpłynie na nasz układ kostny. Spożywanie topinamburu poleca się osobom spożywającym za dużo soli.

2.2. Witaminy i minerały w topinamburze

Topinambur zawiera większą ilość potasu niż banan, a także dużą ilość żelaza oraz błonnika. Zawartość błonnika w topinamburze sprawia, że jest to doskonała propozycja dla osób odchudzających się. Błonnik zawarty w topinamburze pęcznieje w naszym żołądku, przez co przez dłuższy czas czujemy się nasyceni i nie sięgamy po kolejne posiłki. Oprócz tego, błonnik reguluje perystaltykę jelit i metabolizm, co pozwala nam skuteczniej spalać kilogramy i usuwać z naszego organizmu pozostałości i toksyny.

Bulwy topinamburu charakteryzują się zawartością potasu, krzemionki, żelaza oraz witaminy B1. Mikroelementy zawarte w topinamburze to między innymi miedź i magnez. Potas zawarty w topinamburze jest potrzebny naszemu organizmowi do prawidłowego rozwoju mięśni i regulowania ich pracy. Oprócz tego, ma on znaczny wpływ na nasz układ nerwowy. Jeśli poziom potasu w naszym organizmie jest wysoki, nasz mózg lepiej pracuje i jest lepiej odżywiony.

2.3. Działanie antynowotworowe

Wstępne badania sugerują, że zawarte w topinamburze seskwiterpeny laktonowe działają cytotoksycznie na dwie linie komórkowe raka sutka. Przeciwnowotworowe działanie wykazują również białka wyizolowane z topinamburu.

Topinambur może też zapobiegać powstawaniu chorób jelita grubego. Topinambur bogaty jest w inulinę, która niszczy bakterie chorobotwórcze odpowiedzialne za biegunki i zapalenie jelita grubego. Dzięki temu może zapobiegać powstawaniu polipów i owrzodzeń, które mogą stać się początkiem chorób nowotworowych.

3. Jak przygotować topinambur?

Topinambur jest rośliną bardzo łatwą w przygotowaniu. Bulwy topinamburu można spożywać na surowo. Wystarczy zetrzeć je na na tarce i podać w formie surówki z innymi warzywami. Surowy topinambur ma lekki posmak rzepy.

Topinambur możemy również smażyć, piec i gotować. Gotowany topinambur w smaku przypomina ziemniaka, ma lekki orzechowy i pietruszkowy posmak. Z topinamburu można przygotowywać kremowe zupy, surówki, musy, a nawet frytki.

4. Przepisy na tę roślinę

Najwięcej witamin i mikroelementów gromadzi się pod skórą topinamburu, dlatego nie poleca się obierać bulw. Trzeba je natomiast dobrze wyszorować. Jeśli bulwa wymaga obrania, po usunięciu skórki trzeba zanurzyć topinambur w wodzie z dodatkiem cytryny. Bulwy topinamburu ze względu na wysoką zawartość żelaza, szybko ciemnieją. Przygotowanie smacznych bulw topinamburu jest bardzo proste.

4.1. Topinambur pieczony z czarnuszką

Prosta potrawa z topinamburu, która stanowi świetny dodatek do dań mięsnych. Może też występować jako samodzielna przekąska. Do przygotowania tego dania potrzebujemy 1 kg bulw topinamburu, 4 łyżki oliwy, sól do smaku, 1 łyżkę nasion czarnuszki, 1 łyżeczkę suszonego tymianku oraz 1 łyżkę nasion sezamu.

Bulwy topinamburu dokładnie szorujemy i osuszamy. Czarnuszkę mielimy w młynku i łączymy z połową łyżeczki soli. Bulwy nacieramy przygotowaną mieszanką i układamy na blasze wyłożonej papierem do pieczenia. Zapiekamy w piekarniku nagrzanym do 200ᐤC przez ok. 10-12 minut.

Sezam podprażamy na suchej patelni. Upieczone bulwy układamy na talerzu i posypujemy prażonym sezamem.

4.2. Surówka z marchwi i topinamburu

Surówka z marchwi i topinamburu świetnie sprawdzi się jako dodatek do dania głównego. Potrzebujemy 250 g topinamburu, 250 g marchewki, łyżkę oleju rzepakowego lub oliwy, 2 łyżki posiekanego koperku, 2 łyżki soku z cytryny oraz sól i pieprz do smaku.

Marchew i topinambur myjemy, w razie potrzeby obieramy i ścieramy na tarce o grubych oczkach. Dodajemy posiekany koperek. Z oliwy lub oleju, soku z cytryny, pieprzu i soli przygotowujemy sos i polewamy nim surówkę. Dokładnie mieszamy.

4.3. Zupa krem z topinamburu

Do przygotowania zupy krem z topinambura potrzebujemy: 750 g bulw topinambura, pół selera, 1 pietruszkę, oliwę z oliwek, pestki dyni i sok z połowy cytryny. Do przyprawienia zupy używamy kurkumy, suszonego lubczyku, natki pietruszki, mielonej kolendry, słodkiej papryki, soli, pieprzu i liścia laurowego.

Topinambur, seler i pietruszkę myjemy i obieramy jeśli jest taka potrzeba. Obrany topinambur zanurzamy w wodzie z sokiem z cytryny, żeby nie ściemniał. W garnku rozgrzewamy dwie łyżki oliwy, wsypujemy pół łyżeczki kurkumy, mieszamy i podgrzewamy przez około minutę, następnie wrzucamy pietruszkę i selera i dusimy na małym ogniu. Po kilku minutach dodajemy pokrojony topinambur, dusimy. Warzywa zalewamy dwoma litrami wrzątku i dodajemy przyprawy, Zupę gotujemy na małym ogniu przez ok. 40 minut. Lekko przestudzoną zupę blendujemy. Podajemy z prażonymi pestkami dyni i niewielką ilością śmietany.

5. Ile kalorii ma surowy topinambur?