Co dzieje się z twoim ciałem, gdy przedawkujesz witaminy?
Długie i zdrowe życie oraz zachowanie młodości – to najczęstsze przyczyny, dla których sięgamy po suplementy diety i kompleksy witaminowe. Często nie zdajemy sobie sprawy, że tak jak przedawkowanie leków, również przyjęcie zbyt dużej dawki witamin może zaszkodzić naszemu zdrowiu. Witaminy rozpuszczalne w wodzie wymagają jedynie wypłukania ich zbyt dużej dawki z organizmu, jednak co z witaminami rozpuszczalnymi w tłuszczach? Przez kilka tygodni lub miesięcy gromadzą się w naszej wątrobie, prowadząc do jej uszkodzenia. Jaka dawka witamin może nam zaszkodzić i jakie mogą być skutki ich przedawkowania?
1. Witamina C
Przyjmuje się, że dzienne zapotrzebowanie na witaminę C to u dorosłych 1 mg na kilogram ciała, a u dzieci – 2 mg. W okresie wzmożonej zachorowalności na grypę i przeziębienie zdarza się, że chcąc poprawić swoją odporność, sięgamy w ciągu dnia po kilka, a nawet kilkanaście tabletek z witaminą C. Tymczasem okazuje się, że szkodliwe może być przyjęcie dawki większej niż 1000 mg. Natomiast kiedy przyjmiemy 2000 mg, można mówić o przedawkowaniu witaminy C. Może się ono objawiać biegunką, wymiotami, zgagą, bólami głowy, bezsennością i bólami nerek spowodowanymi tworzeniem się kamieni nerkowych. Ze względu na to, że witamina C rozpuszcza się w wodzie, wypłukanie jej nadmiaru jest możliwe dzięki piciu dużej ilości niegazowanej wody.
2. Witamina A
O przedawkowaniu witaminy A mówimy, gdy przyjmiemy więcej niż 3000 j.m. w ciągu doby. Zbyt wysokie stężenie witaminy A w organizmie może mieć bardzo poważne skutki, ponieważ jest to witamina rozpuszczalna w tłuszczach, co oznacza, że jej metabolizm odbywa się przez wątrobę. Wysokie stężenie będzie się utrzymywać aż do momentu całkowitego jej przetworzenia. Przyjmując zbyt dużą dawkę każdego dnia, doprowadzimy do sytuacji, kiedy witamina A dojdzie do toksycznego poziomu i zacznie zagrażać naszemu zdrowiu. Co więcej, udowodniono, że nadmiar tej substancji w ciąży może powodować wady rozwojowe płodu, być przyczyną osłabienia kości i uszkodzenia wątroby.
3. Witamina E
Dzienna dawka witaminy E powinna oscylować pomiędzy 300 a 800 j.m. dziennie. O przedawkowaniu mówimy, gdy jej poziom sięgnie 1100 j.m. Podobnie jak witamina A, jest rozpuszczalna w tłuszczach i bardzo łatwo dostaje się do naszego organizmu ze spożywanych posiłków bogatych w czerwone mięso, warzywa i jaja. Rzadko więc dochodzi do sytuacji niedoboru witaminy E w organizmie. Objawami jej przedawkowania są problemy z krzepliwością krwi, co może być szczególnie niebezpieczne w przypadku urazów lub planowanych zabiegów chirurgicznych. Jej wysoka dawka może także przyczyniać się do rozwoju nowotworu płuc i prostaty. Niestety, nie jesteśmy w stanie przyspieszyć proces usuwania witaminy E – musi zostać w całości zmetabolizowana przez wątrobę i dopiero wtedy jej poziom się ustabilizuje.
4. Witamina D
Jesienią, zimą i wczesną wiosną możemy być narażeni na niedobory witaminy D. Jesteśmy wtedy senni i nie mamy energii w ciągu dnia. Lekarze zalecają wówczas przyjmowanie witaminy D w tabletkach, ale tylko w okresie od października do maja, kiedy promieni słonecznych, czyli głównego źródła witaminy D, jest mało. Zażywając ją dłużej od zaleconego przez lekarza okresu, narażamy się na jej przedawkowanie. Dojście do toksycznego poziomu, przekraczającego 50000 j.m., może prowadzić do osłabienia kości, powstawania kamieni nerkowych i zwapnienia tkanek miękkich.
5. Witaminy z grupy B
Chociaż do grupy witamin B zalicza się kilkanaście jej rodzajów, najczęściej podaje się standardy przyjmowania dla witaminy B9, znanej jako kwas foliowy, i witaminy B6. Pomimo tego, że witaminy te są rozpuszczalne w wodzie, ich nadmiar może powodować zaburzenie pracy organizmu. Dowiedziono, że kwas foliowy przyjmowany w zbyt dużych dawkach może przyczyniać się do rozwoju nowotworów. Oprócz tego może powodować problemy z żołądkiem, bezsenność, a także wysypkę i uporczywy świąd. Z kolei zbyt duże dawki witaminy B6 mogą prowadzić do uszkodzenia nerwów i zaburzenia pracy układu nerwowego.
Jeśli w trakcie przyjmowania witamin w tabletkach lub suplementów multiwitaminowych pojawią się skutki uboczne, stan zdrowia powinniśmy skonsultować z lekarzem. Dalsze przyjmowanie preparatów bez porady specjalisty może doprowadzić do jeszcze poważniejszych zaburzeń i uszkodzenia organów wewnętrznych.