- mgr inż. Emilia Kołodziejska
- Artykuł zweryfikowany przez eksperta
Jarzębina - symbol jesieni pełen witaminy C
Jarzębina jest znana w Polsce raczej jako ozdobny krzew lub drzewo niż roślina o właściwościach zdrowotnych. Doceniana zwłaszcza we wrześniu, stała się symbolem jesieni ze względu na czerwone owoce, z których w dzieciństwie tworzyliśmy korale czy bukiety.
Tymczasem okazuje się, że te niepozorne czerwone kuleczki oraz kwiaty jarzębiny są bogactwem witamin i składników odżywczych korzystnie wpływających na nasze zdrowie.
Na kolejnym slajdzie obejrzysz WIDEO.
Sprawdź też: Nasza redaktorka odstawiła kawę na tydzień. Nie tego się spodziewała
Jarzębina - co to jest?
Najczęściej porasta przydomowe ogródki, parki, a także miejskie ulice. Kwitnienie rozpoczyna w maju, kiedy na gałęziach pojawiają się skupiska białych kwiatków. Jednak najbardziej jest doceniana jesienią, kiedy pojawiają się czerwone kuleczki przypominające jagody. Spożyte na surowo są cierpkie i gorzkie.
Nie poleca się jedzenia ich w ten sposób, ponieważ w tej postaci zawierają toksyczny kwas parasorbinowy, który może spowodować wystąpienie nudności, wymiotów i biegunki. Lepiej przygotować z nich soki, konfitury i inne przetwory.
Zobacz także: Dieta na jesienną pluchę
Jarzębina - skład
Jarzębina to naturalne źródło wielu niezbędnych dla naszego funkcjonowania witamin. Znajdziemy w niej witaminy A, C, E, K i P, a także potas, sód, miedź i magnez.
Ponadto zarówno owoce, jak i kwiaty zawierają bardzo korzystne dla naszego zdrowia kwasy organiczne, garbniki, flawonoidy oraz terpeny i antocyjany.
Na kolejnym slajdzie obejrzysz WIDEO.
Zobacz także: Produkty bogate w witaminę C
Nie tylko owoce
Kwiaty jarzębiny są równie cenne jak jej czerwone owoce. Zawierają kwasy organiczne, karotenoidy i antocyjany, którym przypisuje się działanie przeczyszczające i moczopędne.
Napar z kwiatów jarzębiny jest więc polecany przy częstych zapaleniach pęcherza moczowego, infekcjach dróg moczowych, a także w uciążliwych zaparciach.
Zobacz także: Domowe sposoby na wzdęcia i zaparcia
Właściwości zdrowotne jarzębiny
Owoce jarzębiny to przede wszystkim doskonałe źródło witaminy C – w 100 g owoców znajdziemy jej aż 45 mg. Tak jak wszystkie produkty bogate w witaminę C jest naturalnym lekiem, który może pomóc w pierwszych objawach grypy i przeziębienia. Warto też stosować ją profilaktycznie w okresie zachorowań wirusowych, aby podnieść swoją odporność.
Najczęściej jednak jarzębina jest polecana jako kuracja wspomagająca leczenie chorób nerek, wątroby i dróg żółciowych. Sproszkowane owoce łagodzą też dolegliwości układu pokarmowego, podrażnienia żołądka oraz problemy z wypróżnianiem. Jarzębinę stosuje się także przy kłopotach z układem krążenia. Uszczelnia i wzmacnia naczynia krwionośne, zapobiegając powstawaniu krwiaków i żylaków. Korzystnie wpływa na serce, obniża ciśnienie tętnicze, wspomaga leczenie cukrzycy i miażdżycy.
Zobacz także: 8 produktów spożywczych, dzięki którym unikniesz żylaków
Zbieranie jarzębiny
Aby przygotować napary i przetwory z kwiatów i owoców jarzębiny, musimy je zebrać w odpowiednim momencie. Zbiór kwiatów najlepiej rozpocząć w maju – wtedy kwiatostany mają ich najwięcej. Zbieramy całe baldachimy białych kwiatów, w takiej postaci je suszymy, a następnie małe kwiatki wyskubujemy z kwiatostanów i przechowujemy w słoiku lub zamkniętym szczelnie pojemniku. Pamiętajmy, że po wysuszeniu kwiaty powinny zachować swój biały kolor.
Z kolei owoce zbieramy jesienią, zaraz po tym, gdy zaczną robić się intensywnie czerwone. Podobnie jak w przypadku kwiatów, obcinamy całe baldachimy i w takiej postaci suszymy, a później wyskubujemy je do pojemnika. Jeśli chcemy pozbyć się charakterystycznej goryczki owoców jarzębiny, warto zebrać je później, tuż po pierwszych jesiennych przymrozkach.
Zobacz także: Uprawa ziół w domu
Przetwory z jarzębiny
Jarzębinę możemy stosować w kuchni nie tylko w postaci suszonej. Aby przygotować zdrowotną nalewkę o działaniu moczopędnym i wspomagającym układ trawienia, będziemy potrzebować kilograma świeżych owoców, pół litra wódki i pół litra spirytusu oraz szklankę cukru i szklankę wody. Owoce należy zalać alkoholem i odstawić w ciemne miejsce na dwa tygodnie. Po tym czasie należy je odcedzić, a powstały płyn wymieszać z rozpuszczonym w wodzie cukrem.
Można też przygotować jarzębinową konfiturę, która sprawdzi się nie tylko do zimowej herbaty, ale także jako dodatek do mięs. Aby ją zrobić, potrzebujemy kilograma owoców, pół kilograma cukru i pół litra wody. Owoce zalewamy wrzątkiem, zagotowujemy i dodajemy cukier rozpuszczony w wodzie. Gotujemy przez 15 minut, nieustannie mieszając. Gorącą konfiturę przekładamy od razu do słoików i zakręcamy.
W zimowe i jesienne wieczory sprawdzi się też jarzębinowy sok. Przygotowujemy go z kilograma owoców, połowy kilograma cukru i litra wody. Składniki wrzucamy do garnka i zalewamy wodą. Gotujemy przez 30 minut, odcedzamy owoce, a płyn przelewamy do butelek.