Najpopularniejsze diety XX wieku

Rok 1087. Król Anglii Wilhelm Zdobywca stosuje dietę płynną – przed położeniem się do łóżka spożywa wyłącznie alkohol. Przełom XVII i XVIII wieku: szkocki lekarz George Cheyne propaguje dietę mleczną. Rok 1811: słynny poeta epoki romantyzmu Lord Byron, aby schudnąć, nasącza jedzenie octem. Lata 30. XIX wieku: amerykański pastor Sylvester Graham promuje spartańską dietę składającą się z gruboziarnistego chleba, warzyw i wody. Lata 60. XIX wieku: przedsiębiorca pogrzebowy William Banting rozsławia dietę wysokobiałkową.

Lata 90. XIX wieku: dr Edward Hooker Dewey zaleca umiarkowaną głodówkę, a z menu całkowicie wyklucza jedzenie śniadań. Najczęściej wybieranym modelem odchudzania aż do końca XIX stulecia jest właśnie dieta Bantinga. A jak zmieniały się diety w wieku XX?

Nazwa diety popularnej w pierwszych latach XX wieku pochodzi od nazwiska Horacego Fletchera, amerykańskiego przedsiębiorcy. Główne założenie diety było teoretycznie wspaniałe – możesz jeść, co chcesz. Niestety, istniał jeden warunek: jedzenia nie wolno połykać. Odchudzanie zakładało długie przeżuwanie pokarmów – jednego kęsu nawet kilkadziesiąt razy.

Uważano, że dieta jest skuteczna, ponieważ dzięki powolnemu przeżuwaniu i wypluwaniu dostarcza organizmowi tylko substancji płynnych, a także sprzyja jedzeniu mniejszych ilości pokarmów. Fletcher uważał również, że rozdrobnione pokarmy nie powodują przyrostu masy ciała.

To czas, kiedy kobiety pragnęły osiągnąć szczupłą, chłopięcą sylwetkę. W tym samym okresie modna była również dieta papierosowa – słynny slogan amerykańskiego koncernu tytoniowego „sięgnij po Lucky zamiast po słodycze” znany był wszystkim odchudzającym się paniom. W tym samym czasie na rynek trafiło mnóstwo produktów mających ułatwić odchudzanie: pigułki zawierające hormon tarczycy, gumy do żucia, środki przeczyszczające i dziwne przyrządy mające spalić tłuszcz.

Wiele preparatów odchudzających zawierało toksyczne substancje – arszenik i strychninę. Spożywanie ich mogło skończyć się zatruciem, cukrzycą, nowotworami, a nawet zgonem.

Najpopularniejsza stała się jednak dieta opierająca się na restrykcyjnym liczeniu kalorii. Jej autorem była doktor Lulu Hunt Peters, która wydała książkę „Dieta i zdrowie: z kluczem do kalorii”. Sprzedała się ona w milionach egzemplarzy i stała się pierwszym bestsellerem wśród książek dotyczących odchudzania. Dr Peters namawiała kobiety do rozpoczęcia odchudzania od głodówki, a następnie przejścia do wolnego przeżuwania i liczenia kalorii. Limit dzienny wynosił 1200 kcal.

Jej miłośnikiem był Henry Ford, założyciel Ford Motor Company. Doktor William Howard Hay wprowadził dietę opartą na prawidłowym łączeniu pokarmów. Jej podstawowym założeniem był zakaz łączenia w obrębie jednego posiłku produktów białkowych, owoców i skrobi. Dodatkowo zalecał wykonywanie codziennie lewatywy i powolne przeżuwanie.

Innym trendem dietetycznym, który pojawił się w tym okresie, była niskokaloryczna dieta gwiazd Hollywood opierająca się na przyjmowaniu ok. 600 kcal przez osiemnaście dni, głównie w postaci pomarańczy, jajek, grzanek i grejpfrutów. Na rynku pojawił się również proszek odchudzający „Diet Aid” doktora Stolla, który miał być spożywany zamiast tradycyjnych posiłków. W tym samym czasie zaczęły funkcjonować pierwsze kluby anonimowych żarłoków. W 1950 r. powstała również znana do dziś dieta kapuściana.

Niektóre źródła podają, że Maria Callas, słynna śpiewaczka operowa, wybrała wyjątkowo niebezpieczny sposób na odchudzanie. Miała celowo zarazić się tasiemcem. To jedna z najniebezpieczniejszych dla zdrowia i życia diet.

Diety niskowęglowodanowe były prawdziwym hitem w tym okresie. Co więcej – wiele z nich dopuszczało picie alkoholu. Na rynku pojawiły się takie zaskakujące książki jak „Dieta człowieka pijącego” oraz „Martini i bita śmietana”. W roku 1972 Robert Atkins wprowadził w życie rewolucyjną dietę, która jest stosowana do dnia dzisiejszego – zaleca w niej spożywanie jak największej ilości mięsa i tłuszczu, zakazuje węglowodanów. Jego książka również była bestsellerem. Do stosowania tej diety przyznają się Beyonce, Halle Berry oraz Iwona Pavlovic.

Po diecie Atkinsa przyszła moda na dietę astronautów, która opierała się na przyjmowaniu pożywienia wyłącznie w formie płynnej, oraz dietę autorstwa osteopaty Roberta Linna, czyli głodówkę połączoną ze spożywaniem płynnych odżywek białkowych przygotowywanych ze skór i ścięgien zwierzęcych. Dieta była przyczyną śmierci kilkudziesięciu osób.

W tym czasie pojawiły się znane do dziś diety: dieta Cambridge oparta przede wszystkim na niskokalorycznych odżywkach białkowych, dieta paleo wzorowana na stylu żywienia z okresu paleolitu, a także dieta zgodna z grupą krwi.

Do najpopularniejszych trendów dietetycznych panujących do dzisiaj należą również: oczyszczanie organizmu za pomocą soków, dieta oszustów, czyli z tzw. „cheat day”, dopuszczająca jednodniowe odstępstwa, dieta 5:2 zakładająca jedzenie wszystkiego, na co mamy ochotę przez 5 dni w tygodniu, a przez 2 kolejne ograniczenie kalorii do 500 dla kobiet i 600 dla mężczyzn, a także dieta z syropem klonowym polegająca na piciu na czczo napoju sporządzonego z syropu, cytryny, wody oraz pieprzu.

Wiele diet, które opanowały ubiegłe stulecie, było bardzo niebezpiecznych zarówno dla zdrowia, jak i życia. Nie należy powielać tych trendów. Warto pamiętać, że trwała i zdrowa utrata kilogramów jest możliwa wyłącznie dzięki zbilansowanej diecie połączonej z aktywnością fizyczną.