Soliród – jak wygląda, gdzie rośnie i jak smakuje?
Soliród to roślina jadalna, która jest bardzo podobna do skrzypu polnego. Spotkać ją można na błotnistych wybrzeżach i plażach. Występuje niemal na całej kuli ziemskiej, począwszy od Wielkiej Brytanii i Francji, poprzez Australię i Afrykę, po Stany Zjednoczone i Kanadę. W Polsce jadany jest rzadko. W innych krajach to składnik wielu lokalnych potraw. Co warto o nim wiedzieć? Jak jeść soliród?
1. Co to jest soliród?
Soliród (łac.:Salicornia L., ang: semphire) to jadalny sukulent zaliczany zwykle do rodziny komosowatych lub szarłatowatych. Porasta zasolone moczary, błotniste wybrzeża i plaże oraz lasy namorzynowe (lasy strefy międzyzwrotnikowej). Rośnie w trudnych warunkach. Ponieważ jest przystosowany do życia przy ograniczonej wilgotności podłoża, potrafi gromadzić w sobie duże ilości wody. Bywa nazywany morskim szparagiem, morskim korniszonem czy morską fasolą.
Salicornia to gatunek rodzimy spotykany w Europie (Wielka Brytania, Francja), a także Stanach Zjednoczonych, Kanadzie, Australii i Afryce. W Polsce występuje wyłącznie soliród zielny (solirodek zielny, łac. Salicornia europaea L.). Jest bardzo rzadki. Można go znaleźć przede wszystkim nad Bałtykiem. Rośnie jednak nie tylko na wybrzeżu, ale i w środkowej części kraju. Trzeba pamiętać, że gatunek jest objęty ścisłą. Jest zagrożony wyginięciem. Według Czerwonej listy roślin i grzybów Polski należy do kategorii „wymierający-krytycznie zagrożony”.
Jak wygląda soliród? Roślina ma nie więcej niż 30 cm wysokości. Poszczególne gatunki cechuje różne ulistnienie, zwykle jednak porastają ją małe, zredukowane, łuskopodobne i zielone liście, które jesienią stają się czerwone. Soliród posiada mięsiste, zwykle ciemnozielone pędy. Do złudzenia przypomina skrzyp polny. Pędy semphire zbiera się od maja do sierpnia. Później, kiedy roślina zaczyna kwitnienie, nie nadaje się do spożycia. Jest jednoroczna.
2. Właściwości semphire
Soliród jest bardzo zdrowy. To bogactwo mikroelementów (jod, fosfor, potas, magnez, wapń i żelazo) oraz witamin (C i A). Jest naturalnym antyoksydantem. Zawiera błonnik, a także substancje o właściwościach przeciwzapalnych i przeciwnowotworowych. Jest przy tym niskokaloryczny.
Spożywanie solirodu oznacza wiele korzyści dla zdrowia, ponieważ roślina:
- obniża poziom cukru we krwi,
- wspiera funkcjonowanie tarczycy,
- wzmacnia zęby i kości, a także wzrok,
- wspiera pracę serca i nerek,
- pomaga utrzymać równowagę kwasowo-zasadową organizmu,
- pomaga regulować ciśnienie krwi,
- pomaga zmniejszyć ryzyko chorób sercowo-naczyniowych,
- wspomaga trawienie, usprawnia pracę jelit.
Stosowany miejscowo łagodzi obrzęki i stany zapalne oraz pomaga zwalczać reumatyzm.
3. Jak jeść soliród?
W Polsce soliród nie jest rośliną popularną, w odróżnieniu od Wielkiej Brytanii czy Francji, gdzie jest powszechnie używany jako dodatek do wielu potraw. Sukulent ten jest ceniony zarówno ze względu na walory smakowe, jak i wysoką zawartość składników mineralnych oraz witamin.
Cechą charakterystyczną solirodu jest jego słony smak oraz soczyście zielone i lekko chrupkie jadalne pędy. Z rośliny można przygotować prostą sałatkę Wystarczy ją oczyścić (usunąć zanieczyszczenia, ale i pozbyć się korzeni i twardych łodyg), pokroić na nieduże kawałki i dodać: starty parmezan, oliwki i pomidorki koktajlowe. Całość doprawić pieprzem, polać oliwą. Inne przyprawy nie są konieczne.
Ponieważ roślina ma kontakt ze słoną wodą, jedzona na surowo ma smak słony i lekko trawiasty. Nie każdemu to odpowiada, dlatego soliród można najpierw zblanszować i zahartować zimną wodą, a następnie dopiero podsmażać czy dusić. Niektórzy zalecają moczenie rośliny przez godzinę w zimnej wodzie.
Soliród można dodawać do sałatek, potraw z ryb czy owoców morza, zupy rybnej, makaronów lub ristotto. Wspaniale smakuje z rozpuszczonym masłem, sokiem z cytryny i pieprzem. Można też podsmażyć go z posiekanym lub przeciśniętym przez praskę czosnkiem. Świetnie smakuje soliród smażony w panierce lub w cieście. Dobrze komponuje się z warzywami. To doskonały dodatek do obiadu (podany z rybami i owocami morza), ale i do alkoholu, na przykład ginu czy toniku, a także kanapek i zapiekanek.
Soliród można kupić w sklepach internetowych i niektórych delikatesach (kosztuje około 20 zł). Zwykle sprowadza się go z krajów, które prowadzą masową uprawę rośliny. Można go przechowywać w lodówce do dwóch tygodni (z czasem jednak jej smak staje się mniej intensywny). Po zblanszowaniu soliród można zamrażać. Niekiedy można go też kupić w wersji marynowanej.