Uwielbiany napój Polaków. Ale taką kawę lepiej omijać z daleka

Wyniki sondażu przeprowadzonego w 2022 roku przez Centrum Badawczo-Rozwojowe BioStat we współpracy z redakcją WP abcZdrowie pokazały, że aż 65,1 proc. ankietowanych pije kawę raz lub dwa razy dziennie. Natomiast trzy lub cztery kawy dziennie wypija 30,8 proc. badanych. Poranna filiżanka kawy jest często traktowana jak rytuał. Ten napój ma nam dodać energii i przygotować na zmierzenie się z obowiązkami dnia codziennego.

Kawa ma wiele dobroczynnych właściwości: chroni przed niealkoholową stłuszczeniową chorobą wątroby, zmniejsza ryzyko rozwoju raka wątrobowokomórkowego, zmniejsza ryzyko rozwoju cukrzycy typu 2, zmniejsza ryzyko rozwoju kamicy żółciowej, wpływa pozytywnie na profil lipidowy organizmu, chroniąc przed rozwojem dyslipidemii, ma dobroczynny wpływ na zdrowie psychiczne.

- Kawa jest bardzo zdrowa. Oczywiście, jeśli pijemy ją z umiarem. Możemy bez obaw pić od trzech do pięciu filiżanek na dobę. Kawa zawiera dużo polifenoli, czyli antyoksydantów, które dobrze wpływają na serce, układ krążenia i mózg. Dostarcza również wiele ważnych składników. Wbrew pozorom także doskonale nawadnia - przekonuje w rozmowie z WP abcZdrowie dietetyczka kliniczna dr n.o zdrowiu Hanna Stolińska.

- Kolejnym mitem jest to, że wypłukuje magnez z organizmu. To nieprawda. Będzie też doskonałym napojem dla osób, które się odchudzają, ponieważ kofeina podkręca metabolizm. W piramidzie żywieniowej ten drogocenny napar zalicza się do codziennych płynów - dodaje.

Jednak ekspertka przyznaje, że w zależności od organizmu tolerancja na kofeinę może być różna.

- Wiele osób ma wolny metabolizm kofeiny. Można wykonać test genetyczny, by sprawdzić, czy borykamy się z takim problemem. Jeśli tak, to kofeina bardzo długo utrzymuje się w naszym organizmie. Wówczas gdy przesadzimy z ilością kawy, to możemy skarżyć się na niepokój, kołatanie serca, zaburzenia widzenia, mdłości i bóle głowy - wylicza dr Stolińska.

- Kawa ogranicza wchłanianie żelaza i wapnia, więc nie jest wskazana dla osób z osteoporozą czy tężyczką lub tych zmagających się z anemią. Ograniczyć lub zupełnie odstawić kawę powinny także osoby cierpiące na refluks oraz zmagające się z częstymi biegunkami - wyjaśnia dietetyk kliniczny.

Ekspertka zaznacza, że tego naparu nie powinniśmy pić także na czczo.

- Gdy wypijemy filiżankę kawy na pusty żołądek, możemy doprowadzić do tego, że w naszym organizmie podwyższy się poziom kortyzolu, co powoduje pobudzenie i szybsze odkładanie się tkanki tłuszczowej na brzuchu. Jeśli ktoś lubi rytuał porannego picia kawy przed śniadaniem, to polecam wybierać kawę bezkofeinową - radzi dr Stolińska.

Czarna, z mlekiem, ze śmietanką, ze słodkim syropem - wariacji na temat kawy jest mnóstwo. Jednak nie każda kawa jest tak samo korzystna dla zdrowia. Jaką wybierać?

- Najlepszym wyborem będzie kawa czarna, parzona z dobrej jakości ziaren, ewentualnie z mlekiem. Nie demonizujmy kawy rozpuszczalnej. To nie jest żadna chemia. Jest to po prostu suszona kawa, która ma dużo mniej kofeiny. Więc jeśli ktoś lubi smak rozpuszczalnej kawy, to bez oporów może ją pić. Nie jestem zwolenniczką tej "fusiastej" kawy tzw. zalewajki. Dosyć mocno podnosi cholesterol, jeśli pijemy ją w dużych ilościach. Szerokim lukiem powinniśmy omijać kawy urozmaicone słodkimi syropami. To jest bomba kaloryczna, która jest już traktowana jak posiłek - ostrzega dr Stolińska.

Ekspertka przekonuje, że osoby, które ze względów zdrowotnych powinny zrezygnować z kawy w sklepach znajdą wiele zamienników tego naparu.

- Takie osoby z powodzeniem mogą pić zieloną herbatę, ciepłą wodę z cytryną, napoje z guaraną. One również nas pobudzą i dodadzą energii. Doskonałym wyborem będzie także zakwas z buraka - podsumowuje dietetyk kliniczny.