Bakalie - właściwości, zalety, korzyści zdrowotne. Bakalie w walce z otyłością i cholesterolem

Czy bakalie mogą pomoc obniżyć cholesterol? Czy można jeść orzechy i suszone owoce na diecie odchudzającej? Te pytania zadaje sobie mnóstwo osób. Odpowiedź jest jedna - wszystko jest dla ludzi. Należy jedynie odpowiednio wybierać bakalie i włączać do diety ich bezpieczną ilość, aby zwalczyć nadmiar cholesterolu i zadbać o zdrową sylwetkę.

1. Właściwości bakalii

Bakalie to różnego rodzaju kandyzowane lub suszone owoce, a także orzechy. Nie są to co prawda dietetyczne przekąski, bo zawierają dużą ilość kalorii, a w przypadku suszonych owoców - także cukrów prostych, ale nadal są korzystne dla zdrowia, gdyż zawierają witaminy i minerały.

Bakalie mają wiele zalet, dlatego sięgając po niezdrowe przekąski, zastanów się czy lepiej ich nie zastąpić bakaliami, które są smaczne i zdrowe. Jeśli zależy ci na zachowaniu figury, zawsze jednak sprawdzaj, jaką mają zawartość węglowodanów i indeks glikemiczny. Pozwoli to uniknąć objadania się tuczącymi, słodkimi, kandyzowanymi owocami.

1.1. Suszone owoce

Owoce w bakaliach można konserwować na wiele sposobów, nie tylko przez ich suszenie. Inną formą konserwowania bakalii jest:

Zobacz film: "Suszone owoce - ile mają kalorii?"

• kandyzowanie – jest to wielokrotne smażenie owoców w coraz to bardziej słodkim syropie; bakalie przygotowane w ten sposób są bardzo słodkim dodatkiem np. do ciast;
• liofilizacja – jest to zamrażanie owoców na jakiś czas, po czym wkłada się je do wody i suszy.

Rodzynki

Rodzynki są to ususzone winogrona. Ich wielką zaletą jest to, że świetnie wpływają na naszą odporność, poprawiają pracę serca i mózgu. Nie pozostają również bez korzystnego wpływu na żołądek, jelita i płuca. Prozdrowotne właściwości rodzynek wynikają z zawartości w nich wielu witamin i minerałów. Są to:

• witamina A,
• witamina C,
• witamina E,
• witaminy z grupy B,
• potas,
• wapń,
• cynk,
• żelazo,
• magnez.

Trzeba jednak pamiętać, że rodzynki sa słodkie i smaczne, bo zawierają dużo fruktozy – cukru prostego, podnoszącego gwałtownie glikemię, która później równie gwałtownie spada. Osoby chore na cukrzycę powinny uważać na rodzynki, tak jak na słodycze.

Suszone śliwki

Śliwki suszone polecane są osobom, które mają problemy z trawieniem. Doskonale oczyszczają organizm z toksyn. A ponadto zawierają:

• węglowodany,
• wapń,
• magnez,
• potas,
• witaminę E,
• witaminę B,
• witaminę PP,
• witaminę C.

Śliwki suszone wielu osobom kojarzą się jako antidotum na zaparcia – i słusznie, gdyż są bogatym źródłem błonnika i świetnie radzą sobie z pozostałościami w jelitach. Są bogatym źródłem pektyn, które pęcznieją w przewodzie pokarmowym i wypełniają żołądek, dzięki czemu na długi czas zapewniają uczucie sytości.

Razem z kwasami organicznymi, winowym i jabłkowym, działają one jak miotła na przewód pokarmowy i gromadzący się w komórkach. Śliwki bogate są w witaminę E oraz A, przez co mają właściwości przeciwutleniające. Zawierają one ważne składniki mineralne, takie jak: potas, żelazo, magnez, wapń i fosfor.

Śliwki mają sporo witamin z grupy B, dlatego od wieków cieszą się opinią owoców wpływających kojąco na układ nerwowy i poprawiających samopoczucie. Działanie antyoksydacyjne wzmagają w śliwkach, szczególnie w ich ciemnych odmianach, polifenole, w tym katechiny i kwas chlorogenowy. Dzięki tym związkom dieta obfitująca w śliwki wpływa antynowotworowo oraz przeciwmiażdżycowo.

Suszone morele

Suszone morele są wykorzystywane do walki z bladą cerą (beta-karoten). Są świetne dla osób, które mają problemy z wysokim ciśnieniem. Morele mają również właściwości przeciwutleniające.

Morele to bogactwo beta-karotenu i witaminy E. Są źródłem potasu i dlatego powinni je spożywać nadciśnieniowcy. Kobiety w okresie menopauzy czy zagrożone osteoporozą (jako źródło wapnia zapobiegają tej chorobie) powinny stale jeść suszone morele.

Owoce te będąc źródłem potasu, przyspieszają wydalanie nadmiaru wody z organizmu, zmniejszając tym samym obrzęki i odciążając układ krążenia. Zawarty w morelach beta-karoten działa antynowotworowo i wspomaga układ oddechowy, toteż zaleca się je szczególnie osobom palącym.

Dzięki właściwościom zasadotwórczym suszone morele są dobre po ostrym treningu oraz pomagają osobom cierpiącym na zgagę.

Suszone daktyle

Suszone daktyle są bogate w glukozę, są więc przekąskami wysokoenergetycznymi. Posiadają właściwości wykrztuśne, są lekko przeczyszczające oraz obniżają cholesterol.

Owoc palmy daktylowej zawiera, oprócz błonnika, żelaza i miedzi, naturalne salicylany, które działają jak aspiryna – przeciwbólowo, przeciwzapalnie i przeciwzakrzepowo. Daktyle zawierają witaminy A, C, B1, B2 i PP, potas, żelazo, fosfor i magnez.

Dzięki zawartości sporej ilości błonnika zapobiegają zaparciom, obniżają poziom cukru i cholesterolu we krwi, łagodzą objawy menopauzy. Z kolei dzięki zawartości antyoksydantów wzmacniają organizm. Zalecane są osobom chorym na nadciśnienie tętnicze ze względu na zawartość potasu.

Daktyle są bogate w cukry proste (73 g w 100 g), które nie wymagają procesu trawienia, lecz od razu zostają wchłonięte przez organizm. Są doskonałym źródłem energii dla sportowców przed treningiem i po nim.

Suszone figi

Suszone figi są największym źródłem błonnika ze wszystkich bakalii, przez co są niezawodne na zaparcia oraz ułatwiają spalanie tłuszczu. Figi pomagają na wrzody żołądka, są ponadto dobrym źródłem wapnia, żelaza i fosforu. Mają duże znaczenie lecznicze. Z owoców figi produkuje się sok, który działa wzmacniająco na serce i naczynia wieńcowe.

Figi gotowane w mleku uśmierzają ból gardła i kaszel. Z owoców można również przyrządzać nalewkę, która łagodzi duszności przy astmie. Nasiona figowca działają lekko przeczyszczająco. Suszone figi posiadają około 50% cukrów, które działają konserwująco i dlatego nadają się one do długiego przechowywania.

1.2. Orzechy włoskie

Orzechy włoskie są to owoce drzewa często spotykanego w naszym klimacie. Doskonale stymulują pracę mózgu i koncentrację – zaleca się ich spożywanie w czasie wysiłku umysłowego.

Do innych pozytywnych cech orzecha włoskiego należy to, że jest pomocny w leczeniu chorób krwi i choroby wieńcowej, a to ze względu na zawartość wielonienasyconych, zdrowych kwasów tłuszczowych.

Te zdrowe orzechy zalecane są także osobom, które mają problemy z cerą, paznokciami lub włosami. Są doskonałym źródłem takich witamin, jak :

• witamina C,
• witamina E,
• witamina B,
• witamina PP,
• witamina D.

Zawierają także:

• nienasycone kwasy tłuszczowe,
• białka,
• fosfor.

Jeden z najbardziej tłustych orzechów pochodzi z Azji Mniejszej. Jego wartość odżywcza w 100 g: energia: 645 kcal, białko: 16 g, tłuszcz: 60,3 g, węglowodany: 18 g, witamina E: 2,6 mg.

W celach leczniczych wykorzystuje się również liście orzecha włoskiego. Posiadają one silne działanie bakteriobójcze oraz działają ściągająco na błony śluzowe, przeciwkrwotocznie, grzybobójczo, przeciwzapalnie, odtruwająco, poprawiają trawienie i przyswajanie pokarmów, obniżają ciśnienie i poziom cholesterolu we krwi.

Preparaty z orzecha włoskiego (napar z suszonych liści lub nalewka z owoców) stosuje się przy:

• nieżytach przewodu pokarmowego,
• biegunce bakteryjnej,
• zatruciach, owrzodzeniach i krwawieniach w przewodzie pokarmowym,
• profilaktyce cukrzycy,
• zewnętrznie do leczenia grzybicy, trądziku, zapaleń ropnych, nadmiernej potliwości stóp, żylaków itp.

Białko orzecha włoskiego sprzyja wzrostowi mięśni i daje siłę fizyczną. Posiada szczególnie dużo kwasu linolenowego oraz zawiera głównie tłuszcze wielonienasycone, które chronią serce. Działa lekko przeczyszczająco. Mogą go spożywać także cukrzycy.

1.3. Orzechy laskowe

Orzechy laskowe to nasiona leszczyny. Są dobrym źródłem: wapnia, cynku i magnezu. Zalecane dla kobiet planujących ciążę oraz w pierwszym trymestrze jako źródło kwasu foliowego, który jest niezbędny do prawidłowego rozwoju płodu. Już 100 g tych orzechów pokrywa czterodniowe zapotrzebowanie organizmu na witaminę E.

Są doskonałe dla osób ciężko pracujących umysłowo, przemęczonych. Orzechy laskowe bogate są w:

• witaminy: witaminę B1, witaminę B2, witaminę PP, witaminę C;
• składniki mineralne: wapń, potas.

1.4. Orzechy arachidowe (ziemne), czyli fistaszki

Orzechy arachidowe to roślinny strączkowe, rosnące pod ziemią. Mają właściwości, które zastępują białko zwierzęce, dlatego są świetne dla wegetarian. Powinny je jeść także osoby aktywne, sportowcy oraz nastolatki. Znajdziemy w nich:

• błonnik,
• cynk,
• fosfor,
• witaminy z grupy B.

Popularne fistaszki mają pochodzenie takie jak groch, fasola, soja (należą do tej samej rodziny). Dojrzewają pod ziemią, stąd nazywamy je orzechami ziemnymi. Są źródłem największej ilości białka, gdyż w 100 g tych orzechów znajduje się 24 g protein. Są także bogate w witaminę E i niacynę.

Ich tłuszcz zawiera dwa ważne kwasy tłuszczowe: linolenowy i arachidowy, które mają zdolność obniżania poziomu cholesterolu we krwi. Należy zwrócić uwagę, że niewłaściwie przechowywane orzeszki arachidowe mogą być źródłem rakotwórczych pleśni.

1.5. Migdały

Migdały są źródłem białka i tłuszczów nienasyconych. Na rynku możemy spotkać słodką ich odmianę. Migdały świetnie wpływają na stan włosów, skóry, paznokci oraz wzroku. Są bardzo korzystne na pamięć i koncentrację. Znajdują się w nich:

• witamina E,
• witamina PP,
• witaminy z grupy B.

Nasiona migdałowca sprzedawane są w różnych postaciach: w całości (ze skórką lub bez niej), w postaci płatków lub słupków, a także mielone. Wszystkim chyba znany marcepan powstaje właśnie z migdałów, po zmieszaniu ich z cukrem pudrem i białkiem.

Migdały są źródłem dużej ilości witaminy E, dzięki czemu opóźniają procesy starzenia się, poprawiają odporność oraz chronią przed miażdżycą.

Tłuszcz migdałowy zawiera wiele jednonienasyconych kwasów tłuszczowych, które mają właściwości obniżające poziom cholesterolu we krwi. Znany jest także wpływ migdałów na poprawę pamięci i koncentracji, dzięki zawartości potasu, witamin B1 i PP oraz magnezu. Często są wykorzystywane w kuchni wegetariańskiej ze względu na dużą zawartość białka. Dla kobiet w ciąży migdały są ratunkiem na mdłości.

1.6. Pistacje

Nasiona ukryte w szarawej pestce drzewa pistacjowego są koloru zielonego. Bardzo smaczne, po uprażeniu chrupiące, często solone. Pistacje są dobrym źródłem białka i tłuszczów nienasyconych, ponadto zawierają dużo błonnika, magnezu, potasu, witaminy E oraz witamin z grupy B. Zalecane są również przy anemiach jako źródło żelaza.

2. Bakalie w walce o zdrowie i szczupłą sylwetkę

Mało kto zwraca uwagę na kaloryczność tej zdrowej przekąski, jaką są orzechy. W 100 g orzechów znajdziemy mniej więcej 500–650 kcal, ale należy podkreślić, że są to cenne kalorie.

Dostarczają one białka, a zwłaszcza tłuszczu w postaci nienasyconych kwasów tłuszczowych.

Są świetnym źródłem witaminy E – zwanej witaminą młodości. Badania dowodzą, że spożywanie orzechów może chronić przed chorobą wieńcową serca. Orzechy obniżają poziom złego cholesterolu, gdyż są źródłem ubichinonu, który jako przeciwutleniacz skutecznie go zwalcza.

2.1. Orzechy na cholesterol i pamięć

Orzechy, choć są kaloryczne (ok. 650 kcal w 100 g), to aż 80 proc. kalorii pochodzi ze zdrowych wielonienasyconych kwasów tłuszczowych. Szczególnie bogate w korzystne dla zdrowia kwasy omega-3 są orzechy włoskie, laskowe, migdały.

Te kwasy tłuszczowe wykazują działanie przeciwmiażdżycowe oraz obniżają poziom cholesterolu całkowitego i jego frakcji LDL. Są one również bogactwem wielu innych ważnych składników, m.in. białka, witaminy A, B1, B2, E, PP, niacyny, potasu, żelaza, kobaltu, fosforu oraz magnezu.

Dzięki ich zawartości orzechy poprawiają pracę mózgu i układu nerwowego, pozytywnie wpływają na koncentrację i pamięć.

2.2. Sycące owoce suszone

Elementem słodkości w mieszance bakalii są suszone owoce. Morele, śliwki, figi, żurawiny czy jabłka. Stanowią one doskonałe źródło błonnika, który może być pomocny w obniżaniu cholesterolu.

Ponadto błonnik daje uczucie sytości, stąd nawet garstka bakalii może być małą przekąską między głównymi posiłkami. Figi to doskonałe źródło wapnia, śliwki bogate są w antyoksydanty a rodzynki mają właściwości odkwaszające organizm.

2.3. Jak obniżyć cholesterol przy pomocy bakalii?

Ze względu na kaloryczność bakalii zalecaną dzienną ilością jest garstka, czyli ok. 30-50 g. Taka porcja powinna dostarczyć odpowiednią ilość składników pomocnych w obniżaniu cholesterolu. Warto również kupując suszone owoce zwrócić uwagę na etykietę i wybierać te niesiarkowane, bez konserwantów oraz unikać tych kandyzowanych, by nie dostarczać do organizmu zbędnego cukru.

2.4. Jak wykorzystać bakalie?

Bakalie stosowane są w całości, płatkach lub pokruszone na duże kawałki. To idealny pomysł na dobrą przekąskę np. dodatek do owsianki, jogurtu, koktajlu lub do niektórych rodzajów ciast, m.in. keksów czy pierników. Są również bazą do przygotowywania, obecnie modnych, deserów raw np. musów, pralinek czy ciast.