Dieta pooperacyjna
Dieta pooperacyjna to przede wszystkim dieta lekkostrawna – taka, która pomaga w szybkim powrocie do zdrowia. Posiłki w diecie pooperacyjnej nie mogą podrażniać przewodu pokarmowego, ale jednocześnie muszą zawierać jak największe ilości witamin i składników mineralnych, a także białka niezbędnego do gojenia ran. Dania lekkostrawne powinny być spożywane w niewielkich odstępach czasowych i składać się z niewielkich porcji.
1. Zasady diety pooperacyjnej
Jedną z podstawowych zasad diety lekkostrawnej jest umiejętne komponowanie posiłków, tak aby dostarczały wszystkich niezbędnych składników odżywczych, jak również pokrywały zapotrzebowanie na kalorie. Jednocześnie, powinny być łatwostrawne. Pacjent po operacji powinien często spożywać małe objętości pokarmów. Optymalna ilość posiłków to 5-6, przy czym ostatni posiłek nie może być spożywany później niż dwie godziny przed snem. Podstawą diety lekkostrawnej powinny być składniki, które w przewodzie pokarmowym łatwo ulegają trawieniu, dlatego też należy wykluczyć z niej produkty, które powodują wzdęcia, czyli kapustę, nasiona roślin strączkowych (np. groch, fasola) oraz cebulę i grzyby.
Dieta lekka wymaga również, aby potrawy były przyrządzane w odpowiedni sposób. Warzywa najlepiej jest gotować na parze (nie tracą wtedy składników odżywczych), mięso i ryby powinny być pieczone w folii. Jeśli ktoś nie może obyć się bez produktów smażonych, to konieczne jest, by przygotowywał je bez tłuszczu na specjalnej patelni teflonowej. Dieta osób, które przeszły operację, wiąże się także ze spożywaniem posiłków zaraz po ich przyrządzeniu. Nie jest wskazane, aby powtórnie je odgrzewać. Z tłuszczów dozwolone są masło i słodka śmietanka, ale można je dodawać do potraw dopiero po ich przyrządzeniu. W diecie pooperacyjnej zaleca się również unikanie soli i innych przypraw, które mogą podrażnić żołądek (chilli, papryka, ocet, ketchup, musztarda). Najlepiej zastępować je przyprawami ziołowymi. Nie tylko nie podrażniają żołądka, ale przyczyniają się także do lepszego trawienia pokarmów.
Żywienie pooperacyjneto także tzw. budynie z mięsa, ryb, z ryżu lub makaronu i mięsa, z sera, warzyw, które przygotowuje się poprzez dokładne rozdrobnienie produktów, a następnie spulchnienie przez dodanie namoczonej bułki lub kaszy manny i zawsze ubitej piany z białka jaja. Aby zagotować budyń, wystarczy zamknąć go w specjalnej formie i wstawić do naczynia z wrzątkiem.
2. Dieta po operacji wyrostka robaczkowego
Najlepszą dietą po operacji wyrostka robaczkowego jest dieta lekkostrawna. Jest ona prostą modyfikacją żywienia podstawowego, z którego należy wykluczyć produkty i potrawy ciężkostrawne, zawierające stosunkowo dużo błonnika, wzdymające, przesiąknięte tłuszczem, pozostające długo w żołądku, a także ostre przyprawy, które mogą podrażnić układ pokarmowy. Dieta po operacji wyrostka robaczkowego, choć ogranicza błonnik pokarmowy, nie eliminuje go zupełnie, by nie zaburzać procesu trawienia. Niewielka ilość błonnika powinna pochodzić z młodych, delikatnych warzyw, dojrzałych owoców, pieczywa pszenno-razowego typu graham, a nie chleba razowego. Błonnik w diecie po operacji wyrostka robaczkowego można uczynić mniej drażniącym poprzez:
- wybór młodych, delikatnych warzyw i dojrzałych owoców,
- usuwanie pestek z niektórych owoców i warzyw, np. pomidorów, kabaczków, porzeczek,
- obieranie owoców i warzyw ze skórki,
- gotowanie warzyw,
- przecieranie warzyw i owoców przez sitko,
- wybieranie oczyszczonych produktów zbożowych: zamiast grubych kasz - drobne, zamiast razowego pieczywa - pieczywo pszenne, pszenno-razowe,
- picie soków i jedzenie przecierów zamiast spożywania całych warzyw i owoców.
3. Płynna dieta po operacji
W diecie płynnej posiłki przyrządza się poprzez zmiksowanie pokarmów z ciepłym płynem. Powstałe w ten sposób danie je się w dowolnych ilościach. W diecie można wykorzystywać tylko soki warzywne i owocowe albo miksować warzywa, ziarna zbóż, zupy na wywarach warzywnych. Dania przygotowane w ten sposób są lekkostrawne, a zarazem kaloryczne. Jest to optymalna i zdrowa dieta. Polecana rekonwalescentom.
Przykładowy jadłospis
Śniadanie: filiżanka ciepłej herbatki, płatki z mlekiem. Przepis na płatki: płatki (różnego rodzaju: pszenne, żytnie, owsiane, jęczmienne) namoczyć na 20 minut w ciepłym mleku, następnie dodać kilka łyżeczek dżemu na fruktozie, dodać zsiadłe mleko. Namoczone płatki zmiksować z zsiadłym mlekiem i dżemem do konsystencji gęstej śmietany. Można doprawić je cynamonem, odrobiną wanilii; do picia herbata z dzikiej róży.
Obiad: filiżanka ciepłej wody, zmiksowana zupa warzywna.
Na posiłek nadają się wszelkiego rodzaju zupy wielo- lub jednowarzywne, także zupy kremy. Jednakże do ich przygotowania nie powinno się wykorzystywać warzyw powodujących wzdęcia (kapusta, fasola, groch). Ugotowaną zupę przed spożyciem należy zmiksować. Jej objętość nie powinna przekroczyć 400 ml (2 szklanki). Posiłek należy popić wodą.
- Kolacja: filiżanka ciepłej herbatki, koktajl owocowy.
Posiłek zacząć od wypicia herbatki. Koktajl najlepiej przygotowywać na bazie zsiadłego mleka lub jogurtu naturalnego bez dodatku cukru. Należy zmiksować zsiadłe mleko z owocami (jagody, świeże maliny, truskawki). Można także pić świeżo wyciskane soki owocowe i warzywne. Soki owocowe można doprawiać cynamonem, wanilią. Soki warzywne można zmieszać z naturalnym kefirem, jogurtem, zsiadłym mlekiem. Na początek dobrze jest pić napoje rozwodnione.
Dieta po operacji powinna być zawsze konsultowana z lekarzem, a wszelkie zmiany, jakie chce dokonywać w niej pacjent, muszą się odbywać za zgodą specjalisty.