Dieta w chorobie Leśniowskiego-Crohna
Dieta w chorobie Leśniowskiego-Crohna jest uzależniona od stopnia nasilenia objawów dolegliwości. Inne produkty są zalecane w okresie zaostrzeń, odmiennego jadłospisu wymaga też przewlekła postać choroby. Przestrzeganie określonego jadłospisu jest niezwykle ważne, by unikać bolesnych nawrotów dolegliwości i zaostrzania się jej objawów. Wszystkie potrawy zalecane w diecie choroby Leśniowskiego-Crohna powinny być gotowane lub duszone bez wcześniejszego obsmażania.
1. Choroba Leśniowskiego-Crohna
Choroba Leśniowskiego-Crohna to przewlekłe, nieswoiste, pełnościenne i całościowe zapalenie przewodu pokarmowego, począwszy od jamy ustnej do odbytu. Zdarza się także, że zmiany chorobowe w przewodzie pokarmowym są miejscowe i rozdzielone zdrowymi odcinkami. Choroba Leśniowskiego-Crohna to dolegliwość ludzi młodych między 15. a 25. rokiem życia, głównie w krajach Europy Zachodniej i Ameryki Północnej. Choroba została opisana po raz pierwszy przez polskiego lekarza Antoniego Leśniowskiego w 1904 roku. Dokładniejszego rozpoznania dokonał Burrill Bernard Crohn ze współpracownikami w 1932 roku, stąd dwuczłonowa nazwa tej dolegliwości, która znana jest także jako choroba Crohna-Leśniowskiego.
2. Przyczyny i objawy choroby Leśniowskiego-Crohna
Dokładne przyczyny choroby Leśniowskiego-Crohna są nieznane. Za czynniki predysponujące do rozwinięcia się zapalenia przewodu pokarmowego uważa się:
- czynniki genetyczne (mutacja genu NOD2),
- czynniki środowiskowe (bakterie jelitowe),
- czynniki immunologiczne (wzrost aktywności limfocytów T).
Najbardziej charakterystyczne objawy choroby Leśniowskiego-Crohna to:
- bóle brzucha,
- biegunka lub zaparcia,
- utrata masy ciała,
- niedokrwistość,
- owrzodzenia aftowe w jamie ustnej,
- trudności w połykaniu,
- owrzodzenia i ropnie okołoodbytowe,
- gorączka.
3. Leczenie choroby Leśniowskiego-Crohna
W leczeniu zachowawczym zapalenia przewodu pokarmowego zaleca się stosowanie odpowiedniej diety, zaprzestanie palenia i unikanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych. Zasadniczo leczenie choroby Leśniowskiego-Crohna opiera się na:
- podawaniu glikokortykosteroidów przy zaostrzeniu choroby i sulfasalazyny (lub jej analogów) w postaciach łagodniejszych choroby,
- antybiotykoterapii,
- leczeniu chirurgicznym – ze względu na rozległy charakter choroby leczenie chirurgiczne stosuje się rzadko i polega ono na usunięciu tylko najbardziej zmienionych odcinków jelita,
- nacięciu i drenowaniu – stosuje się przy zmianach w okolicach odbytu.
4. Co jeść w chorobie Leśniowskiego-Crohna?
W okresie zaostrzeń choroby stosuje się dietę płynną bez błonnika, ale nie wolno jej utrzymywać dłużej niż 3 dni. W tym czasie podaje się choremu gorzką herbatę, kisiel owocowy i rozcieńczony przecier. Na tym etapie dieta w chorobie Leśniowskiego-Crohna może być rozszerzona o kleiki z ryżu, kaszki pszennej i rozmoczone sucharki.
Dieta w postaci przewlekłej choroby powinna uwzględniać:
- ilość dostarczanych kalorii od 2500 do 3000,
- 5-6 regularnych posiłków dziennie,
- ok. 100-120 g białka na dobę,
- nie więcej niż 50-70 g tłuszczu dziennie.
Zalecane produkty w chorobie Leśniowskiego-Crohna:
- białe pieczywo o niskiej zawartości błonnika (biały chleb, bułki pszenne), sucharki, makaron drobny (nitki), kaszka pszenna, ryż;
- jaja na miękko, omlety wykonywane na parze;
- chude mięsa – cielęcina, drób (bez skórki), chuda wołowina, króliki;
- chude ryby – szczupak, dorsz, sandacz, leszcz, sola, płastuga, kergulena;
- tłuszcze – masło lub margaryna kubkowa, olej słonecznikowy lub sojowy;
- warzywa bogate w witaminę C (pomidory bez pestek i skórki, gotowane ziemniaki, kalafior) oraz beta-karoten (marchew, dynia, szpinak, sałata);
- owoce – jabłka, brzoskwinie, morele, melony.
Dieta w chorobie Leśniowskiego-Crohna zakłada także eliminację ostrych przypraw, takich jak pieprz, chilli, curry czy papryka oraz dodatków do potraw w postaci musztardy czy octu.