Dieta w chorobie Leśniowskiego-Crohna

Choroba Leśniowskiego-Crohna to przewlekłe, nieswoiste, pełnościenne i całościowe zapalenie przewodu pokarmowego, począwszy od jamy ustnej do odbytu. Zdarza się także, że zmiany chorobowe w przewodzie pokarmowym są miejscowe i rozdzielone zdrowymi odcinkami. Choroba Leśniowskiego-Crohna to dolegliwość ludzi młodych między 15. a 25. rokiem życia, głównie w krajach Europy Zachodniej i Ameryki Północnej. Choroba została opisana po raz pierwszy przez polskiego lekarza Antoniego Leśniowskiego w 1904 roku. Dokładniejszego rozpoznania dokonał Burrill Bernard Crohn ze współpracownikami w 1932 roku, stąd dwuczłonowa nazwa tej dolegliwości, która znana jest także jako choroba Crohna-Leśniowskiego.

Dokładne przyczyny choroby Leśniowskiego-Crohna są nieznane. Za czynniki predysponujące do rozwinięcia się zapalenia przewodu pokarmowego uważa się:

• czynniki genetyczne (mutacja genu NOD2),
• czynniki środowiskowe (bakterie jelitowe),
• czynniki immunologiczne (wzrost aktywności limfocytów T).

Najbardziej charakterystyczne objawy choroby Leśniowskiego-Crohna to:

• bóle brzucha,
• biegunka lub zaparcia,
• utrata masy ciała,
• niedokrwistość,
• owrzodzenia aftowe w jamie ustnej,
• trudności w połykaniu,
• owrzodzenia i ropnie okołoodbytowe,
• gorączka.

W leczeniu zachowawczym zapalenia przewodu pokarmowego zaleca się stosowanie odpowiedniej diety, zaprzestanie palenia i unikanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych. Zasadniczo leczenie choroby Leśniowskiego-Crohna opiera się na:

• podawaniu glikokortykosteroidów przy zaostrzeniu choroby i sulfasalazyny (lub jej analogów) w postaciach łagodniejszych choroby,
• antybiotykoterapii,
• leczeniu chirurgicznym – ze względu na rozległy charakter choroby leczenie chirurgiczne stosuje się rzadko i polega ono na usunięciu tylko najbardziej zmienionych odcinków jelita,
• nacięciu i drenowaniu – stosuje się przy zmianach w okolicach odbytu.

W okresie zaostrzeń choroby stosuje się dietę płynną bez błonnika, ale nie wolno jej utrzymywać dłużej niż 3 dni. W tym czasie podaje się choremu gorzką herbatę, kisiel owocowy i rozcieńczony przecier. Na tym etapie dieta w chorobie Leśniowskiego-Crohna może być rozszerzona o kleiki z ryżu, kaszki pszennej i rozmoczone sucharki.

Dieta w postaci przewlekłej choroby powinna uwzględniać:

• ilość dostarczanych kalorii od 2500 do 3000,
• 5-6 regularnych posiłków dziennie,
• ok. 100-120 g białka na dobę,
• nie więcej niż 50-70 g tłuszczu dziennie.

Zalecane produkty w chorobie Leśniowskiego-Crohna:

• białe pieczywo o niskiej zawartości błonnika (biały chleb, bułki pszenne), sucharki, makaron drobny (nitki), kaszka pszenna, ryż;
• jaja na miękko, omlety wykonywane na parze;
• chude mięsa – cielęcina, drób (bez skórki), chuda wołowina, króliki;
• chude ryby – szczupak, dorsz, sandacz, leszcz, sola, płastuga, kergulena;
• tłuszcze – masło lub margaryna kubkowa, olej słonecznikowy lub sojowy;
• warzywa bogate w witaminę C (pomidory bez pestek i skórki, gotowane ziemniaki, kalafior) oraz beta-karoten (marchew, dynia, szpinak, sałata);
• owoce – jabłka, brzoskwinie, morele, melony.

Dieta w chorobie Leśniowskiego-Crohna zakłada także eliminację ostrych przypraw, takich jak pieprz, chilli, curry czy papryka oraz dodatków do potraw w postaci musztardy czy octu.