Dlaczego białko jest tak ważne dla chorych onkologicznie i gdzie go szukać?
Białka są podstawowymi składnikami każdej komórki ciała człowieka. Budują mięśnie i skórę, tworzą enzymy i hormony, transportują tlen, a także umożliwiają działanie układu odpornościowego. Ich znaczenie dodatkowo rośnie, kiedy organizm zmaga się z chorobą, zwłaszcza tak poważną jak onkologiczna. Poznaj ich ogromną rolę w chorobie nowotworowej i produkty zawierające białko!
Dlaczego białko jest tak ważne dla chorych onkologicznie i gdzie go szukać?
Choroba nowotworowa powoduje, że zapotrzebowanie na białko może znacznie wzrosnąć. Organizm potrzebuje większej ilości tego składnika, ponieważ umożliwia on odnowę uszkodzonych w trakcie chemio- i radioterapii tkanek, gojenie się ran pooperacyjnych, a także funkcjonowanie układu odpornościowego pracującego na najwyższych obrotach. Ponadto u chorych na nowotwór występują zaburzenia metabolizmu skutkujące m.in. większym zużyciem białka, które powinno być równoważone zwiększonym spożyciem białka z żywności.
Ile białka potrzebuje chory?
To zależy od wielu czynników, m.in. od wieku, masy ciała, płci, stanu zaawansowania choroby, rodzaju leczenia i wykonywanych zabiegów chirurgicznych. Zgodnie z aktualnymi zaleceniami osoby cierpiące z powodu nowotworu powinny z codzienną dietą dostarczać sobie więcej niż 1 g białka na każdy kilogram masy ciała, a jeśli to możliwe, najlepiej 1,5 g. Jeśli przyjmiemy, że chory waży 70 kg, to optymalne zapotrzebowanie na białko w jego przypadku wyniesie około 105 g1 na dobę.
Różne źródła białka
Białko trafia do organizmu człowieka zarówno z produktami roślinnymi, jak i zwierzęcymi. Białko jednak białku nierówne. Dlaczego? Każde białko składa się z różnego rodzaju aminokwasów, czyli "cegiełek", które je budują, połączonych ze sobą w różnych proporcjach.
Białka zwierzęce nazywane są pełnowartościowymi, ponieważ zawierają wszystkie niezbędne człowiekowi aminokwasy w takich proporcjach, dzięki którym mogą być najlepiej wykorzystane przez organizm. To właśnie z produktów zwierzęcych chory onkologicznie powinien dostarczać sobie ok. 70 proc. białka, którego potrzebuje każdego dnia.
Produkty roślinne bogate w białko są również cennym elementem jadłospisu, ale trzeba łączyć różne ich rodzaje ze sobą, by odnieść z ich jedzenia większe korzyści. Jeśli jadłospis chorego oparty jest wyłącznie na produktach roślinnych, w okresie choroby różnorodność wykorzystywanych do przygotowania posiłków składników nabiera szczególnego znaczenia i należy zwrócić na nią szczególną uwagę.
Dieta bogata w białko
Zwierzęce produkty bogate w białko to przede wszystkim jaja, mleko i produkty mleczne, chude mięso, a także ryby i owoce morza. Roślinne zaś to fasola, groch, soczewica, ciecierzyca, a także inne nasiona roślin strączkowych oraz produkty zbożowe, zwłaszcza kasze i orzechy. Zawartość białka w 100 g poszczególnych produktów może być różna (produkty bogate w białko – tabela).
Jeśli istnieją obawy, że jadłospis osoby cierpiącej na nowotwór może nie zawierać odpowiedniej ilości białka, warto skonsultować z lekarzem możliwość wprowadzenia do diety także doustnych preparatów odżywczych. Mogą mieć one formę wysokobiałkowych, płynnych produktów do picia o różnych smakach (np. Resource Protein) lub białka w proszku o neutralnym smaku, które można dodawać do przygotowanych posiłków (np. Resource Instant Protein).
Dlaczego wsparcie żywieniowe może okazać się konieczne?
Dostarczenie odpowiedniej ilości białka u osób zdrowych najczęściej nie przysparza większych trudności, jednak może być sporym wyzwaniem u chorych onkologicznie. Dlaczego? Ponieważ podczas choroby dochodzi do osłabienia apetytu, pojawiają się nudności, wymioty, uczucie suchości w ustach, biegunki czy zaparcie.
Wszystkie te dolegliwości zniechęcają chorego do jedzenia. Zmniejszenie ilości przyjmowanego pokarmu potęgują dodatkowo pojawiające się podczas leczenia zmiany w odczuwaniu smaków. W ich wyniku znane i lubiane produkty mogą nagle zyskać gorzki lub metaliczny smak. Często dzieje się tak w przypadku mięsa.
Żywność specjalnego przeznaczenia medycznego. Stosować pod kontrolą lekarza. Resource Protein: Do postępowania dietetycznego w stanach niedożywienia i/lub w przypadku ryzyka niedożywienia, któremu może towarzyszyć zwiększone zapotrzebowanie na białko. Resource Instant Protein: Do postępowania dietetycznego u pacjentów w stanach niedożywienia lub w przypadku ryzyka niedożywienia, u których może występować zwiększone zapotrzebowanie na białko.
Materiał sponsorowany
Źródła
- 1. Arends, J.; Bachmann, P.; Baracos, V. ESPEN guidelines on nutrition in cancer patients. Clin Nutr. 2017; 36(1): 11-48, doi: 10.1016/j.clnu.2016.07.015.
Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.
