Pirosiarczyn sodu - właściwości, bezpieczeństwo. Gdzie można znaleźć E223?

Pirosiarczyn sodu jest syntetycznym, nieorganicznym związkiem chemicznym. Jego wzór sumaryczny to Na2S2O5. Nazywany jest też disiarczanem (IV) sodu i pentaoksodisiarczanem sodowym. W naturalnych warunkach ma postać białego proszku albo drobnych kryształków. Posiada delikatnie siarkowy zapach i jest w pełni rozpuszczalny w wodzie - wówczas tworzy kwasy. Jego pH waha się między 4 a 5.5. Dodatkowo można go rozpuszczać także w glicerolu i etanolu.

Sam w sobie pirosiarczyn sodu nie jest palny, ale pod wpływem temperatury rozkłada się do gazowych związków siarki i sodu, a w kontakcie z powietrzem utlenia się, tworząc siarczan sodu.

Główną cechą pirosiarczanu sodu jest jego działanie bakteriobójcze, grzybobójcze i przeciwutleniające. Z tego powodu często wykorzystywany jest do produkcji środków dezynfekcyjnych, a także preparatów, które mają przywrócić praniu oryginalny kształt (często stosuje się go w profesjonalnych pralniach, ale także płynach do prania).

Wykorzystywany jest także w przemyśle naftowym, gdzie pełni rolę pochłaniacza tlenu i zapobiega występowaniu korozji. Potrafi także usuwać z wody związki chloru, a więc uzdatnia ją do picia. W przemyśle papierniczym i włókienniczym stosowany jest jako środek wybielający.

Pirosiarczyn sodu znalazł także swoje zastosowanie w medycynie - służy do produkcji leków, ale także do wykrywania anemii sierpowatej w próbce krwi.

W przemyśle spożywczym pirosiarczyn sodu pełni fukcję konserwantu. Działa przeciwutleniająco i przedłuża trwałość produktów. Można go także wykorzystać do dezynfekcji urządzeń służących do produkcji piwa oraz wina. Dodaje się go także do niektórych alkoholi, aby zahamować fermentację drożdży i sterylizują produkt. Chodzi tu głównie o wino, piwo oraz cydr. Tabletki pirosiarczanu sodu wrzucone do butelki niszczą także bakterie chorobotwórcze.

To z jego powodu na butelce wina często możemy przeczytać informację "zawiera siarczyny".

Wybielające właściwości E223 są wykorzystywane do produkcji chrzanu, wiórek kokosowych czy suszonych grzybach. Dodatkowo chroni on witaminę C przed rozpadem i utlenieniem, dzięki czemu produkty nie brązowieją po czasie. Często dodaje się go także do mąk, szczególnie tych bezglutenowych, dzięki temu wyroby z takiej mąki mają strukturę i elastyczność zbliżoną do tradycyjnych wyrobów mącznych.

Jako konserwant pirosiarczyn sodu jest stosowany głównie w octach, pulpach owocowych oraz przetworach warzywnych. Można go spotkać także w mrożonych owocach morza, sosach owocowych, dżemach i galaretkach, sokach owocowych oraz suszonych płatkach imbiru.

Pirosiarczyn sodu w nadmiarze może wywołać silne reakcje alergiczne. Środek ten jest drażniący dla skóry i dróg oddechowych, dlatego nie należy narażać się na bezpośredni kontakt z nim. Takie skutki uboczne dotyczą przede wszystkim pracy z pirosiarczynem sodu np. w laboratoriach.

W żywności pirosiarczyn sodu nie jest tak niebezpieczny. Metabolizowany w wątrobie i wydalany wraz z moczem nie powoduje żadnych zmian w organizmie. Jedyną jego wadą jest tutaj skłonność do utleniania niektórych witamin, przez co nie wchłaniają się one tak dobrze.

E223 może być niebezpieczny dla alergików, ponieważ jest dość silnym alergenem. Może wywołać katar sienny, pokrzywkę czy objawy przypominające atopowe zapalenie skóry.

Pirosiarczynu nie powinny przyjmować kobiety w ciąży ze względu na ryzyko wystąpienia uczulenia (także u dziecka). Dzienna dobowa dawka dla zdrowego człowieka wynosi ok. 0.7mg na każdy kilogram masy ciała.