Wyniszczenie organizmu
Kacheksja to zespół wyniszczenia organizmu. Występuje przy wielu schorzeniach, przede wszystkim w chorobach nowotworowych układu pokarmowego (zwłaszcza trzustki i żołądka). Przyczynia się do głębokiego wyniszczenia organizmu. Pacjenci cierpiący na kacheksję mogą stracić od 10 do 30% masy ciała. Zespół wyniszczenia organizmu może prowadzić do śmierci.
1. Rozpoznanie kacheksji
Kacheksja to dość poważny problem medyczny, mimo że jest łatwy do zdiagnozowania. Wiąże się przede wszystkim z utratą masy ciała, co jest najbardziej widoczne na twarzy. U pacjentów obłożnie chorych utrata podskórnej tkanki tłuszczowej zwiększa ryzyko wystąpienia odleżyn. Zanik apetytu oraz postępujacy spadek masy ciała, a w konsekwencji – wychudzenie, utrata sił i wyczerpanie – są najbardziej charakterystycznymi symptomami kacheksji. Zespół wyniszczenia organizmu często współwystępuje z chorobami przewlekłymi, w tym z:
- chorobą nowotworową (szczególnie trzustki, żołądka, przełyku, jelita grubego i odbytnicy),
- HIV/AIDS,
- zastoinową niewydolnością serca,
- reumatoidalnym zapaleniem stawów,
- gruźlicą,
- przewlekłą obturacyjną chorobą płuc,
- mukowiscydozą,
- chorobą Leśniowskiego-Crohna.
Zespół wyniszczenia nowotworowego można opisać jako postępującą utratę masy ciała, spowodowaną przez chorobę nowotworową. Kacheksja powoduje ubytki:
- masy mięśniowej,
- tkanki tłuszczowej,
- tkanki kostnej.
Oprócz fizycznych skutków kacheksji, obserwowalne jest również pojawienie się depresji i lęku. Głównymi przyczynami kacheksji powiązanymi ze stanami chorobowymi, w których znajdują się pacjenci, są nieprawidłowości metaboliczne – przeważnie zbyt szybka przemiana materii, a także wymioty i biegunka. Do kacheksji może też się przyczyniać intensywna chemioterapia lub radioterapia.
2. Objawy i leczenie kacheksji
Do objawów kacheksji zaliczamy:
- utratę apetytu,
- spadek masy ciała,
- ogólne wyczerpanie organizmu,
- upośledzenie odporności organizmu,
- zanik chęci do życia,
- osłabienie procesów odnowy tkanek.
Leczenie wyniszczenia ma na celu poprawę ogólnego stanu zdrowia pacjenta. Służy wyeliminowaniu lub zmniejszeniu objawów, takich jak:
- nudności,
- wymioty,
- brak apetytu.
Kacheksja jest bardzo groźna, gdyż powoduje ogólne wyniszczenie organizmu. Szybka diagnoza jest konieczna. Jeśli zatem opiekujesz się chorym i zauważyłeś niepokojące cię objawy, jak najszybciej zgłoś je lekarzowi. W trakcie zespołu wyniszczenia organizmu należy systematycznie kontrolować wagę ciała. Niepokojąca jest utrata 2% masy ciała w ciągu jednego tygodnia, utrata 5% masy ciała w czasie jednego miesiąca, utrata 7,5% wagi w ciągu jednego kwartału i utrata 10% wagi ciała w przeciągu pół roku. W przypadku drastycznego ubytku masy ciała i niemożności przyjmowania pokarmów (wymioty, biegunka) w przebiegu chorób nowotworowych, rokowanie jest, niestety, złe.
