Wyniszczenie organizmu

Kacheksja to zespół wyniszczenia organizmu. Występuje przy wielu schorzeniach, przede wszystkim w chorobach nowotworowych układu pokarmowego (zwłaszcza trzustki i żołądka). Przyczynia się do głębokiego wyniszczenia organizmu. Pacjenci cierpiący na kacheksję mogą stracić od 10 do 30% masy ciała. Zespół wyniszczenia organizmu może prowadzić do śmierci.

1. Rozpoznanie kacheksji

Kacheksja to dość poważny problem medyczny, mimo że jest łatwy do zdiagnozowania. Wiąże się przede wszystkim z utratą masy ciała, co jest najbardziej widoczne na twarzy. U pacjentów obłożnie chorych utrata podskórnej tkanki tłuszczowej zwiększa ryzyko wystąpienia odleżyn. Zanik apetytu oraz postępujacy spadek masy ciała, a w konsekwencji – wychudzenie, utrata sił i wyczerpanie – są najbardziej charakterystycznymi symptomami kacheksji. Zespół wyniszczenia organizmu często współwystępuje z chorobami przewlekłymi, w tym z:

• chorobą nowotworową (szczególnie trzustki, żołądka, przełyku, jelita grubego i odbytnicy),
• HIV/AIDS,
• zastoinową niewydolnością serca,

• reumatoidalnym zapaleniem stawów,
• gruźlicą,
• przewlekłą obturacyjną chorobą płuc,
• mukowiscydozą,
• chorobą Leśniowskiego-Crohna.

Zespół wyniszczenia nowotworowego można opisać jako postępującą utratę masy ciała, spowodowaną przez chorobę nowotworową. Kacheksja powoduje ubytki:

• masy mięśniowej,
• tkanki tłuszczowej,
• tkanki kostnej.

Oprócz fizycznych skutków kacheksji, obserwowalne jest również pojawienie się depresji i lęku. Głównymi przyczynami kacheksji powiązanymi ze stanami chorobowymi, w których znajdują się pacjenci, są nieprawidłowości metaboliczne – przeważnie zbyt szybka przemiana materii, a także wymioty i biegunka. Do kacheksji może też się przyczyniać intensywna chemioterapia lub radioterapia.

2. Objawy i leczenie kacheksji

Do objawów kacheksji zaliczamy:

• utratę apetytu,
• spadek masy ciała,
• ogólne wyczerpanie organizmu,
• upośledzenie odporności organizmu,
• zanik chęci do życia,
• osłabienie procesów odnowy tkanek.

Leczenie wyniszczenia ma na celu poprawę ogólnego stanu zdrowia pacjenta. Służy wyeliminowaniu lub zmniejszeniu objawów, takich jak:

• nudności,
• wymioty,
• brak apetytu.

Kacheksja jest bardzo groźna, gdyż powoduje ogólne wyniszczenie organizmu. Szybka diagnoza jest konieczna. Jeśli zatem opiekujesz się chorym i zauważyłeś niepokojące cię objawy, jak najszybciej zgłoś je lekarzowi. W trakcie zespołu wyniszczenia organizmu należy systematycznie kontrolować wagę ciała. Niepokojąca jest utrata 2% masy ciała w ciągu jednego tygodnia, utrata 5% masy ciała w czasie jednego miesiąca, utrata 7,5% wagi w ciągu jednego kwartału i utrata 10% wagi ciała w przeciągu pół roku. W przypadku drastycznego ubytku masy ciała i niemożności przyjmowania pokarmów (wymioty, biegunka) w przebiegu chorób nowotworowych, rokowanie jest, niestety, złe.