Absurdy żywienia chorych w polskich szpitalach. Tak NFZ oszczędza na zdrowiu pacjentów?

"To, że dieta w procesie rekonwalescencji powinna być zbilansowana i pełna w wartości odżywcze, wiemy wszyscy. Pomyślcie, ile kasy moglibyśmy zaoszczędzić na skróceniu pobytu, gdyby pacjenci szybciej zdrowieli dzięki dobrej diecie" – pisze Siostra Bożenna.

Pod postem pojawiły się tysiące komentarzy, wśród nich próżno szukać takich, w których ktoś pochwaliłby się wzorcowym posiłkiem w szpitalu.

"Mieszkam we Francji i często bywam w szpitalach, jak słyszę, gdy np. ktoś tu narzeka, że wołowina jest zbyt przysmażona, albo puree z batatów za mało dosolone, czy dwa razy z rzędu jest ananas na podwieczorek, to im pokazuję zdjęcia z polskich szpitali i wtedy wszyscy milkną" – pisze jedna z internautek. Podobne refleksje mają inni komentujący na stałe mieszkający poza Polską. Jeden z nich napisał, że w Szwajcarii każdego dnia stawała przed nim pielęgniarka z tabletem, na którym widniało menu szpitalne do wyboru na dany dzień.

A w Polsce? Internauci pokazali zdjęcia – dieta wegetariańska, czyli sam chleb, dieta bezglutenowa – jajko z kawałkiem margaryny, kanapka z podejrzanym pasztetem dla dwuletniego pacjenta szpitala, pięć kromek chleba z margaryną na śniadanie i drugie tyle na kolację – na ginekologii, parówki – onkologia, chleb z margaryną i kawałek kiełbasy – oddział położniczy.

Choć internauci nie szczędzą żartobliwych komentarzy, to rzeczywistość przeraża.

Raport Najwyższej Izby Kontroli (NIK) z 2018 roku, który bazował na kontroli 20 szpitali i 13 stacji sanitarno-epidemiologicznych jest porażający. W większości placówek podawano pacjentom posiłki "przygotowane z surowców niskiej jakości, o niewłaściwych wartościach energetycznych, pozbawione odpowiednich wartości odżywczych". Z kolei w nadmiarze w posiłkach była m.in. witamina A, sól, czerwone mięso, w tym tłuste, przetworzone wyroby, substytuty takich produktów jak masło czy nawet ser, przetworzone, bezwartościowe ryby pod postacią konserw.

W raporcie ujęto możliwe skutki takiego żywienia: spadek odporności, odwapnienie kości czy anemię.

- Pacjentom hospitalizowanym bardzo potrzebne są składniki mineralne, w tym odpowiednia ilość białka po to, by rany dobrze się goiły, by układ odpornościowy pracował prawidłowo, by nie dochodziło do zakażeń. Niedożywieni pacjenci to pacjenci, którzy mają wydłużony okres rekonwalescencji i większą częstość zakażeń, a co za tym idzie – wydłużony czas hospitalizacji – tłumaczy w rozmowie z WP abcZdrowie mgr Klaudia Ruszkowska, dietetyk z Centrum Medycznego Damiana.

Raport pochodzi sprzed czterech lat. Czy coś się zmieniło? Post Siostry Bożenny jest dobitną odpowiedzią na to pytanie.

Otrzymaliśmy wiele zdjęć od naszych czytelników, którzy chcieli podzielić się żywieniowymi absurdami, prawdziwymi ''talerzami grozy''. Wbrew pozorom posiłki z różnych szpitali rozsianych po całej Polsce są bardzo podobne – duża ilość pszennego pieczywa, śladowa ilość lub brak warzyw, przetworzone wyroby mięsne, jak pasztet, wędlina, kiełbasa czy parówki.

- Cóż tu dodać, więźniowie pewnie mają lepsze posiłki. W kraju, w którym ciąża jest stanem absolutnie błogosławionym, to chyba nie bardzo szanuje się płód w dodatku w ciąży powikłanej, dając pomyje zamiast posiłku. Dodam, że miało to smak i zapach szmaty podłogowej – mówi w rozmowie z WP abcZdrowie 35-letnia Agnieszka.

- A jak podobne posiłki dostawałam w Łodzi już w zaawansowanej ciąży i w dodatku z cukrzycą ciążową, to naprawdę ssało mnie z głodu i nikt mnie nie mógł mnie odwiedzić i coś przywieźć. Wszędzie, gdzie przebywałam, wysmarowałam ankiety po pobycie, ale nie wiem, czy ktoś to czyta i czy ktokolwiek wyciąga wnioski? Tego już nie sprawdziłam, bo na szczęście nie miałam okazji wrócić do tych szpitali – podsumowuje.

Co na to dietetyk kliniczny? Wnioski ekspertki nie pozostawiają złudzeń.

- Posiłki podawane w szpitalach powinny pomagać w dojściu do zdrowia oraz być dostosowane do potrzeb pacjentów - mówi w rozmowie z WP abcZdrowie dietetyk kliniczny z MajAcademy, Karolina Lubas. - Tymczasem najczęściej kobiety po porodzie dostają posiłki, które nijak nie pomagają w regeneracji, a osoby z cukrzycą dostają w ramach diety tzw. cukrzycowej produkty, które tylko pogarszają ich wyniki. Nie dotyczy to oczywiście wszystkich szpitali, jednak w większości nie traktuje się podawanych posiłków jako elementu całego procesu zdrowienia pacjenta. Najczęściej kaloryczność tych posiłków jest zbyt mała, a użyte produkty niskiej jakości.

- Jabłuszko na ciepło z chlebem. Tam była jeszcze jakaś biała papka, chyba zupa mleczna albo jakiś grysik. Nie wiem, ale nie mogłam patrzeć – mówi w rozmowie z WP abcZdrowie 26-letnia Ewa i dodaje: - Moja siostra miała na obiad ziemniaki, marchewkę i kiełbasę ugotowaną.

- Szpital niczego sobie, wojewódzki o najwyższym stopniu referencyjności. Warunki, opieka super, ale jedzenie – dramat. Dobrze, że to nie było w czasie pandemii, bo chyba bym umarła z głodu – dodaje.

Tu jest nieco lepiej, bo pacjentka dostała sporą ilość warzyw. Niestety poza nimi niewiele więcej, a była pacjentką po porodzie.

- Jeśli mowa o podaży witamin czy minerałów, to poziom jest bardzo niski. Realizacja zapotrzebowania na witaminy i składniki mineralne jest bardzo ważna, zwłaszcza podczas rekonwalescencji. Mowa tu o osobach, które przeszły rozległe operacje lub nawet o kobietach po cesarskim cięciu na oddziałach położniczych – komentuje zdjęcia mgr Ruszkowska.

- Parówki, wędliny, pasztetowa – to produkty tłuste, wysokoprzetworzone, z niewielką ilością białka. Prawdopodobnie obfitują one w tłuszcz, a w dodatku możliwe, że zawierają MOM [mięso oddzielone mechanicznie, przyp. red.] – mówi. - Oczywiście biorę pod uwagę, że szpitala nie stać na drogie ryby czy niektóre rodzaje mięs, ale uważam, że lepsza byłaby mniejsza ilość wartościowego białka niż większa ilość białka w takiej postaci jak przetworzone produkty mięsne.

"W polskich szpitalach stan odżywienia 70 proc. pacjentów ulega pogorszeniu podczas hospitalizacji, z drugiej strony czemu się dziwić skoro dzienna stawka żywieniowa na pacjenta to 6 zł (słownie: sześć złotych)" – pisze Siostra Bożenna w poście.

Stawka żywieniowa oscylująca średnio w granicach 6-7 zł za jeden posiłek pacjenta to w rzeczywistości nie tylko koszt zakupionych produktów, ale także koszty dodatkowe – prąd, zatrudnienie personelu i to nie tylko kucharzy itd. To tzw. wsad do kotła. Jaka jest realna kwota? Na pewno niższa.

- Przede wszystkim należałoby przy planowaniu budżetu zadać pytanie: czego potrzebują pacjenci po to, by jak najszybciej wyjść o własnych siłach ze szpitala. Może zamiast dodatkowej kromki pieczywa większa ilość białka, np. w postaci jogurtu, a nie przetworzonego mięsa, pod postacią plasterka wędliny – mówi mgr Ruszkowska.

Raport NIK z 2018 zwraca uwagę na jeszcze jedną kwestię: brak ustalonej stawki żywieniowej na pacjenta, a także brak regulacji dotyczących jakości posiłków. Polski pacjent nie ma co na nie liczyć w przeciwieństwie do przebywających na terenie zakładów karnych i aresztów śledczych. Żywienie więźniów jest uregulowane prawnie i określa m.in. koszt, rodzaje czy wartości odżywcze i energetyczne posiłków.

Karolina Rozmus, dziennikarka Wirtualnej Polski

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl