Czy można być uzależnionym od jedzenia?
Czy możliwe jest uzależnienie się od jedzenia lub od konkretnego pokarmu? Zgodnie z definicją uzależnienie to silna potrzeba wykonywania danej czynności lub zażywania konkretnej substancji. Można zatem twierdzić, że istnieje uzależnienie od jedzenia. Jednak jest to dość nowe pojęcie, które wymaga stworzenia kryteriów do prawidłowej diagnostyki, aby móc oddzielić „jedzenioholizm” od kompulsywnego objadania się. Dlaczego więc tak ciężko jest nam oprzeć się pokusie i powiedzieć sobie stop kiedy jesteśmy już syci?
Skąd zatem bierze się nieodparta chęć jedzenia? Pomijając czynniki genetyczne i predyspozycje psychiczne do nadmiernej konsumpcji warto skupić się na otaczającym nas środowisku. Szukamy szybkich rozwiązań i sięgamy po restrykcyjne diety, które najczęściej kończą się porażką i efektem jojo. Każde kolejne próby redukcji stają się coraz trudniejsze. Niestety, dążenie do idealnej sylwetki oraz coraz to nowsze sposoby żywienia powodują, że jeszcze bardziej koncentrujemy się na jedzeniu. A mózg jest przewrotny i im bardziej nie chcesz o czymś myśleć tym jak na złość coraz trudniej jest Ci o tym zapomnieć.
Buduje to skrajne emocje oraz wzmaga poczucie napięcia, które zazwyczaj kończy się tak samo i to niestety nie na przysłowiowym jednym ciasteczku. Osoby mające problem z jedzeniem zazwyczaj opychają się nim w samotności, a przed innymi zatajają swoje żywieniowe grzeszki.
Ponadto jedzenie może poprawiać humor, samopoczucie lub pomagać w radzeniu sobie ze stresem. Wszystkie te funkcje jedzenia wykształciliśmy w sobie sami lub z pomocą otaczających nas osób. Już od dawna uroczystości wiążą się z suto zastawionymi stołami i biesiadami do białego rana. Wszelkim świętom, imieninom czy urodzinom towarzyszą łakocie. Dzieci nagradzane są słodyczami lub nie dostają deseru, gdy nie zjedzą całej porcji warzyw. Niestety jako dorośli ludzie podświadomie często szukamy również pocieszenia w jedzeniu. Bo co poprawia humor lepiej niż czekolada? Czy kolacja na mieście to nie najlepsza opcja na świętowanie awansu w pracy? Takie schematy powtarzane przez lata budują w nas silne nawyki przez co mózg kojarzy konkretne stany emocjonalne czy sytuacje z jedzeniem.
Co gorsze złość, stres czy zdenerwowanie stwarzają pewne napięcie w organizmie, którego pozbywamy się np. poprzez zjedzenie pizzy, ciasta czy lodów. Powoduje to, że w pewnym momencie nie potrafimy poradzić sobie z tymi emocjami w żaden inny sposób niż za pomocą jedzenia i często nie zdajemy sobie nawet z tego sprawy. Można by było pokusić się o stwierdzenie, że w jakimś stopniu można być uzależnionym od jedzenia. Jak więc wyjść z tego błędnego koła nawyku? Mamy dla Ciebie kilka rad:
1. Zdiagnozuj problem
Na początku najważniejsze jest rozpoznanie sytuacji, w których nie jesteśmy w stanie oprzeć się jedzeniu. Prawidłowo rozpoznane uwarunkowania to już połowa sukcesu. Najlepiej prowadzić dzienniczek obserwacji, w którym zanotujesz w jakich sytuacjach spożywasz nadmiar jedzenia lub co jest jego „wyzwalaczem”. Niektóre osoby mają określone produkty, których zjedzenie ciągnie za sobą lawinę kolejnych grzeszków.
2. Naucz się wyrażać swoje emocje
Może dziwnie to zabrzmi, ale należy nauczyć się opisywać przy jakich jest się uczuciach i nie kumulować ich w sobie. Każdy z nas ma prawo być zły, smutny, zdenerwowany czy wystraszony. Przyznanie się przed samym sobą do swoich emocji to wielki sukces! Nazwanie ich i rozpoznawanie sytuacji, które te uczucia w nas wzbudziły to wielki sukces na drodze do zmiany swoich nawyków związanych z uzależnieniem od jedzenia.
3. Znajdź alternatywę
Kiedy połączymy sytuacje i emocje z produktami, po które sięgamy to kolejnym krokiem jest szukanie alternatywy. Przygotuj listę rzeczy, które mogą odwrócić Twoją uwagę w sytuacji chęci sięgnięcia po jedzenie. Niech to będzie spacer, mycie naczyń, zabawa z dzieckiem, aktywność fizyczna czy telefon do koleżanki.
Walka z jakimkolwiek uzależnieniem nie jest łatwa i wymaga od nas dużo pracy jak i poświęcenia. Sama świadomość problemu oraz wgłębienie się w swoje emocje oraz sytuacje będące punktem zapalnym pozwolą skutecznie walczyć z „nałogiem” również tym słodkim. Jedzenie ma prawo sprawiać nam przyjemność i towarzyszyć podniosłym chwilom, ale nie powinno stanowić nagród czy też koić emocji.
Jeśli chcesz mieć pewność, że panujesz nad spożywanymi kaloriami, a jednocześnie chcesz stosować dietę smaczną i w pełni zbilansowaną, skorzystaj z nowoczesnej platformy żywieniowej peater.wp.pl. Otrzymasz setki urozmaiconych i zdrowych przepisów, a dodatkowo, możliwość wygenerowania listy zakupów ułatwi stosowanie się do zaleceń i osiąganie celów. Ale to nie wszystko, w ramach abonamentu masz także zapewniony kontakt z dietetykami, którzy pomogą w przypadku pytań, czy wątpliwości.
Ewelina Ogrzewała, dietetyk aplikacji żywieniowej Peater. W zespole Peatera odpowiada za zagadnienia z dziedziny dietetyki klinicznej.
Absolwentka Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego na kierunku Dietetyka. Stypendystka lokalnego programu „Agrafka Agory” 2017/2018, dzięki któremu zrealizowała swój projekt z zakresu zdrowego odżywiania dla kobiet ciężarnych oraz warsztaty dla dzieci. Doświadczenie w zawodzie zdobywa prowadząc indywidualnych pacjentów. Swój wolny czas poświęca na regularną aktywność fizyczną, która jest niezbędnym elementem zdrowego stylu życia.