Składniki odżywcze
Składniki odżywcze to związki występujące w produktach spożywczych zarówno pochodzenia roślinnego, jak i zwierzęcego, które po spożyciu ulegają strawieniu i przyswojeniu (z wyjątkiem błonnika). Składniki odżywcze budują organizm ludzki, dlatego są niezbędne dla życia, prawidłowego wzrostu i rozwoju oraz dla zapewnienia dobrego zdrowia. Do składników odżywczych należą: białka, tłuszcze, węglowodany. Bardzo ważne są również witaminy i minerały. Dieta uboga w poszczególne elementy odżywcze z czasem prowadzi do zachwiania prawidłowego funkcjonowania organizmu, osłabienia oraz wielu chorób.
- 20% białka,
- 10-15% tłuszczu,
- 1% węglowodanów,
- 4- 5% składników mineralnych,
- 65% wody.
Ocenia się, że organizm ludzki do prawidłowego funkcjonowania potrzebuje około 60 składników, w tym co najmniej 40 zalicza się do tzw. niezbędnych. Oznacza to, że muszą one być dostarczane z pożywieniem. Pozostałe mogą powstać w organizmie, a substratem do ich syntezy są związki dostarczane z pożywieniem.
Do związków egzogennych zalicza się: 8 aminokwasów, niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe, witaminy, sole mineralne (makro i mikroelementy).
| Składniki energetyczne | Składniki budulcowe | Składniki regulujące |
|---|---|---|
| węglowodany | białka | witaminy |
| tłuszcze (lipidy) | lipidy: fosfolipidy, glikolipidy, cholesterol | błonnik pokarmowy |
| białka (częściowo) | składniki mineralne: wapń, fosfor, siarka, żelazo, jod | składniki mineralne (pozostałe) |
