Elektrolity - charakterystyka, niedobór, źródła

Elektrolity to substancje rozpuszczające się w płynach ustrojowych. To dodatnie jony, czyli kationy (sód, potas, wapń, magnez) i ujemne aniony. To dzięki nim możliwe jest utrzymanie równowagi kwasowo-zasadowej.

Elektrolity są bardzo ważne dla układu nerwowego - ze względu na elektryczne właściwości potrafią przewodzić impulsy nerwowe, niezbędne dla funkcjonowania mózgu.

Elektrolity są istotne również dla naszych mięśni, w tym największego z nich, czyli serca. Wpływają na skurcze i rozkurcze mięśni, co w przypadku serca wiąże się z pompowaniem krwi i dostarczaniem tlenu do wszystkich komórek organizmu.

Odpowiednie stężenie elektrolitów jest kluczowe dla całej gospodarki wodnej organizmu. Te substancje rozprowadzają wodę i umożliwiają jej wchłanianie.

Najważniejszą rolą elektrolitów jest usprawnienie przepływu wody między każdą komórką. Decydują też o ilości płynów znajdujących się w różnych częściach ciała.

• sód – 3250 mg/l, 142 mmol/l;
• potas – 156 mg/l, 4 mmol/l;
• magnez – 24 mg/l, 1 mmol/l;
• wapń – 100 mg/l, 2,5 mmol/l.

Przyczyn niedoboru elektrolitów może być wiele i nie zawsze określenie przyczyny jest łatwe. Najczęściej niedobór elektrolitów powoduje:

• zaburzenie czynności układu pokarmowego,
• biegunka,
• wymioty,
• wysoka gorączka,
• upał,
• intensywny wysiłek fizyczny,
• ciężka praca fizyczna,
• przyjmowanie zbyt małej ilości płynów,
• błędy żywieniowe,
• stosowanie rygorystycznych diet,
• głodówki,
• zażywanie leków moczopędnych,
• zażywanie środków przeczyszczających.

Elektrolity najczęściej są usuwane z organizmu z potem i moczem. Dlatego tak istotne jest picie dużych ilości wody podczas ćwiczeń fizycznych i pracy. Równie ważne jest nawadnianie się w trakcie przeziębienia i grypy.

Wówczas organizm intensywnie walczy z bakteriami i wirusami, odpowiedni poziom elektrolitów przyspiesza powrót do zdrowia.

Najważniejsza jest zdrowa dieta, złożona z różnorodnych produktów. Warto spożywać też owoce i warzywa, najlepiej kilka porcji w ciągu dnia.

Niezalecane są niskokaloryczne diety ani głodówki, ponieważ skutki takich sposobów żywienia mogą być bardzo niebezpieczne dla zdrowia.

Osoby regularnie uprawiające sport muszą pamiętać o częstym uzupełnianiu elektrolitów w postaci wody mineralnej lub napojów izotonicznych. Izotoniki nawadniają organizm, a także dodają energii.

Do niebezpiecznych niedoborów elektrolitów bardzo często dochodzi w czasie zatruć pokarmowych. Jeśli cierpimy na biegunki i wymioty, musimy pamiętać o piciu dużej ilości wody.

Można też skorzystać z dostępnych w aptece preparatów elektrolitowych, które uzupełniają braki spowodowane chorobą. Bardzo ważna jest również odpowiednia ilość snu, najlepiej poświęcić 7-8 godzin na odpoczynek i regenerację.

O niewystarczającej ilości elektrolitów organizm dosyć szybko daje znać, na wiele różnych sposobów. Co prawda, symptomy można pomylić z innymi chorobami, ale wystarczy wykonać podstawowe badania diagnostyczne, by znaleźć przyczynę. Objawy niedoboru elektrolitów to:

• drżenie mięśni,
• skurcze mięśni,
• bóle mięśni
• opuchlizna,
• biegunka,
• zaparcia,
• senność,
• brak energii,
• złe samopoczucie,
• zmniejszenie siły mięśni,
• osłabienie,
• brak apetytu,
• zawroty głowy,
• nudności.

W sytuacji kiedy niedobór elektrolitów nie zostanie uzupełniony w krótkim czasie od wystąpienia objawów, samopoczucie może się pogarszać. Zaawansowane objawy niedoboru to:

• omdlenia,
• konwulsje,
• zaburzenia rytmu serca,
• łamliwość kości,
• paraliż,
• nadciśnienie.

Zobacz odpowiedzi na pytania osób, które miały do czynienia z tym problemem:

• W którym miejscu w organizmie człowieka przyswajane są elektrolity? - odpowiada lek. Tomasz Budlewski
• Co oznacza wynik badania elektrolitów? - odpowiada mgr Joanna Wardenga
• Czy leki na uzupełnienie elektrolitów obniżają skuteczność antykoncepcji hormonalnej? - odpowiada dr n. med. Artur Kowalski

Wszystkie odpowiedzi lekarzy

Uzupełnienie elektrolitów nie wymaga wiele wysiłku. Wystarczy zwrócić uwagę na swoją dietę i ilość spożywanych płynów w ciągu dnia. Źródłem elektrolitów są:

• woda mineralna,
• sok pomidorowy,
• napój izotoniczny,
• woda kokosowa,
• dieta bogata w potas,
• dieta bogata w wapń,
• suszone morele,
• suszone figi,
• banany,
• ziemniaki,
• awokado,
• kiwi,
• grejpfrut,
• pomidor,
• mleko,
• jogurt,
• maślanka,
• twaróg,
• sardynki,
• pieczywo razowe,
• kakao,
• czekolada,
• kasza gryczana,
• płatki owsiane,
• orzechy laskowe,
• pestki dyni,
• migdały,
• rośliny strączkowe,
• cytrusy,
• ryby.

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl.