Gdzie jest alkohol? Który napój jest najmocniejszy? Polacy nie wiedzą!
Na początek zadanie: który napój zawiera więcej czystego alkoholu, pięćdziesiątka wódki czy pół litra jasnego, koncernowego piwa? Mała butelka cydru czy kieliszek prosecco? Mojito czy whisky sour? Trudno Wam odpowiedzieć? Okazuje się, że to ciężkie zadanie dla większości Polaków.
1. Tylko 55 osób na 1000
Okazuje się, że Polacy nie potrafią obliczyć zawartości alkoholu w spożywanym napoju. Bagatelizujmy jedne napoje, demonizujemy inne. Zapominamy, że małe procenty pomnożone przez większe objętości mogą dawać całkiem poważne dawki alkoholu. Skąd wiemy, że problem ze stwierdzeniem ile konkretnie alkoholu pijemy jest tak duży? Przekonali się o tym autorzy badania „Czego Polacy o alkoholu nie wiedzą”. W trakcie badania respondentom zaprezentowano 8 różnych napojów zawierających alkohol. Każdy badany miał ustawić te napoje od tego, który zawiera najwięcej alkoholu do tego, który zawiera najmniej. Każdy napój prezentowany był w najpopularniejszej, dostępnej na rynku objętości (np. 500 ml piwa, 50 ml wódki, 150 ml wina). Wyniki były porażające…Nikomu z 1000 badanych nie udało się uszeregować napojów alkoholowych poprawnie! Jedynie 55 osób prawidłowo oceniła zawartość czystego alkoholu w półlitrowej szklance piwa!
W potocznej ocenie alkoholu liczy się liczba procentów, które mają działać, a nie realna zawartość alkoholu w napoju. Dlatego napój alkoholowy, który ma mniejszą procentową zawartość alkoholu, w interpretacji rodaków działa słabiej. I to niezależnie od tego ile go wypijemy.– mówi dr hab. Jacek Wasilewski, ekspert kampanii Alkohol. Zawsze Odpowiedzialnie.
2. Czy jedno piwo to dużo?
Polacy często zaniżają zawartość czystego alkoholu w piwie, czy w drinkach, a podwyższają go np. w wódce, whisky czy brandy. Zdaniem specjalistów, błędne przekonanie o zawartości alkoholu prowadzi do błędnych wniosków, na przykład, że wypicie jednego piwa nie stanowi przeszkody w zażywaniu wodnych kąpieli czy też prowadzeniu roweru. – W badaniach pojawia się ciekawe zjawisko. Kiedy pytamy Polaków o napoje, które kojarzą się nam z alkoholem to na pierwszym miejscu pojawia się piwo. Efekt ten jednak nie działa w drugą stronę. Kiedy pytamy o piwo, to kojarzy nam się ono raczej z orzeźwiającym napojem i zabawą, a nie z alkoholem. Zapominamy o tym, że ma ono procenty i nie kontrolujemy jego ilości tak bardzo, jak w przypadku spożywania innych napojów zawierających alkohol. A często prowadzi to do przykrych niespodzianek – opowiada psycholog ekonomiczny i biznesu Witold Siekierzyński.
3. Matematyka, a nie mity – policz to sam
Alkoholowi towarzyszy też wiele mitów i stereotypów. Któż z nas nie słyszał opowieści o zawartości alkoholu w wydychanym powietrzu po wypiciu soku jabłkowego czy kefiru. Albo całkowicie fałszywego mitu o tym, że kobiety podczas ciąży mogą, od czasu do czasu, pić - dla zdrowia - wino. Badanie pokazało, że niektórzy potrafią znaleźć alkohol w soku jabłkowym. To oznacza, że nie mamy realnej wiedzy o alkoholu i jego zawartości. Czerpiemy tę wiedzę z powiedzonek i obiegowych wyobrażeń.– podkreśla dr hab. Jacek Wasilewski.
Jak więc policzyć spożyty alkohol? Wzór jest prosty: objętość napoju (w ml) mnożymy razy procentową zawartość alkoholu (%). W ten sposób otrzymujemy informację o objętości czystego alkoholu w naszym napoju. Przywykło się jednak alkohol liczyć w gramach, a nie mililitrach, dlatego nasz wzór uzupełniamy jeszcze o mnożenie x 0,8. 0,8 to współczynnik zamieniający, w przypadku alkoholu, objętość (ml) na masę (g). Brzmi skomplikowanie? Wcale takie nie jest – wzór poniżej:
4. Objętość w (ml) X (%) X 0.8!
Przykładowo - butelka wina o objętości 750 ml i zawartości alkoholu 12%, ma w sobie 72 gramy czystego alkoholu, ponieważ 750 x 0.12 x 0.8 = 72g.
Jeśli chcemy policzyć tzw. Standardowe Jednostki Alkoholu (które stosuje się najczęściej do porównywania napojów alkoholowych), powinniśmy jeszcze wynik z powyższego wzoru podzielić przez 10 g. Czyli nasza przykładowa butelka wina zawiera 7,2 jednostki (72g/ 10g = 7,2).
Najłatwiej to zapamiętać na takim przykładzie:
1 standardowa jednostka = 250 ml piwa (5%), 100 ml wina (12%) = 30 ml wódki (40%).
Jeśli nie lubicie liczyć samodzielnie możecie skorzystać z dostępnych w internecie kalkulatorów. Jest ich wiele, warto więc zwrócić uwagę czy kalkulator, który wybraliśmy został opracowany przy współpracy specjalistów. Kalkulatory dostarczają też informacji o liczbie promili we krwi oraz czasie potrzebnym na spalenie alkoholu. Pamiętajmy jednak, że każdy organizm reaguje trochę inaczej i wyniki takich obliczeń są tylko przybliżeniem.
*****
Badanie Czego Polacy o Alkoholu nie wiedzą zostało przeprowadzone przez agencję badawczą ARC Rynek i Opinia na zlecenie Związku Pracodawców Polski Przemysł Spirytusowy w kwietniu i maju 2016 r., na grupie N=1001, średnia długość wywiadu - 15 minut. Pełen raport znajduje się na stronie kampanii: www.alkoholzawszeodpowiedzialnie.pl.