Czy lody są groźne dla zdrowia? Kaloryczność, lody wegańskie i dietetyczne. Zatrucie pokarmowe od lodów
Jeszcze do niedawna uważano, że lody są nie tylko smaczne, ale i zdrowe. Podobno są jednym z najbardziej dietetycznych deserów, a dzięki temu, że są zimne, organizm musi spalić dużo kalorii do trawienia ich. Eksperci z Porozumienia Zielonogórskiego apelują jednak, by spożywać je rozważnie, bo mogą one przyczynić się do problemów zdrowotnych.
1. Ludzie na całym świecie jedzą mniej lodów
Badania statystyczne wykazują, że globalna sprzedaż lodów zaliczyła ostatnio duży spadek, a wpływ na to miała zmiana nawyków żywieniowych ludzi na zdrowsze.
Nowy raport ujawnił, że w zeszłym roku sprzedaż na całym świecie wyniosła 13 miliardów litrów, w porównaniu do 15,6 miliardów litrów w 2015 roku. Eksperci rynku wyjaśniają, że tendencja ta jest spowodowana tym, że konsumenci są bardziej świadomi zagrożeń wynikających ze spożycia cukru i zdecydowanie częściej sięgają po produkty wysokiej jakości.
W raporcie ujawniono również, że chociaż Chiny są największym rynkiem dystrybucji lodów, a sprzedaż w 2010 r. wyniosła tam 4,3 miliarda litrów, to jednak Norwegowie są w rzeczywistości największymi konsumentami lodów.
Klienci w tym chłodnym kraju skandynawskim, gdzie temperatura spada do -6 st. Celsjusza w zimie, zakupili w ubiegłym roku 9,8 l na osobę, co oznacza spożycie prawie jednego rodzinnego opakowania lodów na miesiąc przez jedną osobę.
Badania wykazują, że 29 proc. mieszkańców Włoch, które słyną ze swoich gelato, chce zmniejszyć swoje spożycie mleka i wyrobów mlecznych. To oznacza, że kupują coraz mniej lodów.
PYTANIA I ODPOWIEDZI LEKARZY NA TEN TEMAT
Zobacz odpowiedzi na pytania osób, które miały do czynienia z tym problemem:
- Czy można jeść lody po usunięciu migdałków? - odpowiada lek. Konstanty Dąbski
- Ile kalorii mają lody włoskie? - odpowiada lek. Izabela Ławnicka
- Czy lody naprawdę można jeść bez wyrzutów sumienia? - odpowiada mgr inż. Marta Michalak-Tomasik
Okazuje się również, że zachodni konsumenci coraz częściej chcą spróbować lodów inspirowanych wschodnim smakiem. Znane są lody japońskie mochi – deser przygotowany z mrożonego ciasta ryżowego otaczającego lodowe wypełnienie, który zyskuje coraz większą popularność, a także zawijane lody w stylu tajskim.
2. Czy lody są niezdrowe?
- Wpływ lodów na nasze zdrowie zależy od ich składu. Naturalne składniki lodów typu śmietana, jaja, czy owoce na pewno nam nie zaszkodzą. Nie należy również się obawiać kalorii w lodach, ponieważ zazwyczaj są one na tyle napowietrzone, że taka pojedyncza gałka lodów nie ma tak naprawdę dużo kalorii (zaledwie 65-130 kcal). Lody przygotowane z naturalnych składników są dobrą i lekką przekąską w upalne dni - mówi dr Krystyna Pogoń, dietetyk.
- Największy problem stanowi skład lodów dostępnych w handlu. Choć na pierwszy rzut oka ciężko dostrzec różnicę, to w składzie tych lodów można znaleźć gumy (np. guar, ksantanowa) oraz inne stabilizatory, a także niezdrowe tłuszcze, jak np. palmowy lub oleje utwardzane, których zdecydowanie należy unikać.
Redakcja przypomina, że utwardzony olej palmowy jest bardzo niezdrowy, ze względu na dużą zawartość nasyconych kwasów tłuszczowych (50 proc.), które sprzyjają otyłości, cukrzycy i zwiększają ilość złego cholesterolu. Ponadto przez zanieczyszczenie glicerolami w procesie utwardzania ma również działanie rakotwórcze. Guma ksantanowa z kolei jako dodatek do pożywienia ma symbol E415. Spożycie jej w nadmiernych ilościach może powodować zatrucia pokarmowe, wzdęcia, biegunki oraz wysypki na ciele.
- Niestety również walory smakowe i zachęcająca barwa to często nie dodatek owoców czy bakalii, ale aromatów - dodaje. - Jednocześnie nie należy się obawiać obecności emulgatorów w składzie lodów (są niezbędne dla odpowiedniego napowietrzenia masy i uzyskania kremowości), ponieważ często są to składniki naturalne jak żółtko jaja czy lecytyny - dodaje.
- Nasze obawy powinny jednak wzbudzić sztuczne emulgatory. Warto również zwrócić uwagę na obecność w składzie syropu glukozowo-fruktozowego, który często zastępuje cukier w składzie lodów - ostrzega dietyk. - Choć teoretycznie w każdej lodziarni mamy prawo do wglądu w skład sprzedawanych lodów, to zazwyczaj mało kto z tego korzysta. A niestety obecnie zdarza się, że nawet lody dostępne w lodziarniach, reklamujących się jako "tradycyjne" i "od pokoleń", dość ciężko o naturalny skład lodów. W większości przypadków lodziarnie wykorzystują gotowe mieszanki do przygotowywania lodów, które nie mają nic wspólnego z naturalnym składem.
- Dlatego nawet zakup lodów w lokalnej małej lodziarni nie zawsze jest gwarancją zakupu naturalnego produktu wysokiej jakości. Dlatego warto jednak przed zakupem poprosić o wgląd w tabelę składu lodów i w oparciu o zawarte tam informacje wybrać ulubioną lodziarnię - dodaje.
Alex Beckett, światowy analityk żywności i napojów w Mintel - firmie, która opracowała badania - powiedział, że obecnie coraz więcej ludzi zdaje sobie sprawę z zawartości cukru w żywności, którą spożywają, co oznacza, że dokonują bardziej świadomych wyborów żywieniowych.
Według niego, chociaż przemysł jest bardzo konkurencyjny, ceny również musiały zostać podniesione z powodu podwyżek kosztów produkcji. Ludzie jedzą mniej lodów, ale jeśli decydują się na zakup, częściej decydują się na produkty bardziej odżywcze. Tak więc pomimo tego, że wiele osób uwielbia jeść lody, to jednak wolą kupić mniejsze opakowanie, ale o lepszym składzie.
2.1. Zatrucie pokarmowe spowodowane lodami
Latem dużym problem jest spożywanie lodów, które mogą wywołać zatrucie pokarmowe. Najczęściej za tę przykrą dolegliwość odpowiadają produkty mrożone, który były nieodpowiednio przechowywane (wielokrotnie odmrażane i mrożone ponownie).
Dochodzi wówczas do namnażania się chorobotwórczych bakterii, które wydzielają groźne dla ludzkiego organizmu toksyny.
Wysoka temperatura sprzyja namnażaniu się pałeczek Salmonelli, pałeczek okrężnicy, bakterii gronkowca złocistego i laseczek jadu kiełbasianego.
Objawy zatrucia pokarmowego to:
Jak ustrzec się przed zatruciem pokarmowym?
Nie wolno kupować lodów niewiadomego pochodzenia. Z dużą dozą ostrożności podchodzić należy do lodowych deserów, jakie kupić można w czasie trwania rodzinnych pikników, festynów czy innego rodzaju imprez plenerowych.
Jeśli decydujemy się na zakup lodów w opakowaniu, należy sprawdzić, czy nie pokrywa go szron i czy nie jest ono uszkodzone. Unikać należy też produktów, których data przydatności do spożycia mija w niedługim czasie.
2.2. Czy lody leczą anginę?
Eksperci z Porozumienia Zielonogórskiego dementują ponadto informację, że lody leczą infekcje gardła. Lekarze potwierdzają jedynie, że w ostrym stanie zapalnym lodowy deser może przynieść chwilową ulgę, działając przeciwbólowo.
Bezpieczniej lody jest jednak jeść w domu, w chłodzie, nie zaś w czasie upałów. Drastyczna zmiana temperatur może być bowiem dla gardła bardzo niebezpieczna.
Sprzyja to bowiem rozwojowi anginy, której zaniedbanie prowadzić może do wielu groźnych powikłań (m.in. chorób serca lub nerek).
Znieczulające działanie lodów wykorzystują jednak laryngolodzy, którzy zalecają ich spożywanie po zabiegu usunięcia migdałków (zimno lodowych przysmaków zwęża naczynia krwionośne).
Lody, jeśli są przygotowane ze zdrowych i naturalnych składników, mogą być nie tylko smaczną, ale i zdrową przekąską. Niestety, wiele mrożonych deserów ma w swoim składzie wiele barwników, aromatów i cukru. A to z pewnością nie sprzyja wartościowej diecie. Najlepiej więc wybierać lody, do produkcji których wykorzystano niewiele składników.
By jednak nieco osłodzić te mało optymistyczne informacje, warto dodać, że lody to dobry deser dla cukrzyków. Wyróżniają się one bowiem niskim indeksem glikemicznym, który w wielu przypadkach nie przekracza 60 jednostek. Lody ponadto nie są kaloryczne.
3. Dietetyczne i wegańskie lody
Producenci lodów starają się nieustannie uatrakcyjniać swój asortyment. Opracowywane są nowe kompozycje smakowe, wprowadzane są nowe dodatki i polewy, lodom nadaje się ponadto nowe, często nietypowe, kształty. Nową tendencją staje się również podejmowanie prób zwiększania wartości zdrowotnej lodów. Kupić już można desery lodowe o obniżonej zawartości cukru i tłuszczu.
Rynek stale się zmienia, dzięki czemu obecnie w sklepach możemy dostać lody, które mają niewiele kalorii i nie są przesycone cukrem. W sieci można znaleźć mnóstwo zestawień, w których pojawiają się konkretne lody o niewielkiej kaloryczności. Nie muszą to być drogie produkty, opisywane jako dietetyczne. Bardzo często są to sprawdzone klasyki. Jedno z takich zestawień przygotowała Asia, która na Instagramie znana jest jako @zenibyfit.
Coraz częściej w sklepach pojawiają się także wegańskie odpowiedniki lodów, które opieają swój skład na śmietankach kokosowych lub sojowych. Są dostępne nie tylko w specjalistycznych sklepach z produktami wegańskimi, ale także w marketach, a czasem nawet w osiedlowych sklepach. Lody te wzbogaca się ponadto o bakterie probiotyczne, wapń i kwasy tłuszczowe.
To bardzo dobry trend, który pozwoli nie rezygnować z przyjemności osobom, które nie chcą lub nie mogą jeść nabiału albo chcą zrzucić zbędne kilogramy, jednocześnie nie narzucając sobie zbyt wiele restrykcji.
Należy pamietać, że w odchudzaniu i prowadzeniu zdrowego stylu życia nie chodzi o całkowitą rezygnację z ulubionych przekąsek, ale o odpowiednie wyważenie codziennej kaloryczności posiłków. W tym celu pomocne są aplikacje na telefon oraz przepisy, w których od razu zawarta jest kaloryczność, indeks glikemiczny, a także wartości odżywcze potraw i produktów.
4. Historia lodów
Legenda głosi, że podstawową recepturę deserów lodowych opracowano w Chinach za panowania dynastii Tang (618-907 n.e.). Robiono je z fermentowanego mleka koziego lub krowiego, które następnie zagęszczano mąką i chłodzono przed podaniem.
Lody podbiły serca Włochów. Tam powstawały pierwsze lodziarnie, w słonecznej Italii ponadto wyprodukowano pierwszy wafelek do lodów (w 1860 roku).
Przemysł lodowy wyróżnia duża sezonowość produkcji i konsumpcji. Lody najczęściej jemy latem. Polscy najchętniej sięgają po lody tradycyjne – śmietankowe, waniliowe i owocowe. W ciągu roku spożywamy ich blisko 4-5 litrów na osobę.
