Jak rozpoznać nietolerancję kofeiny?
Nie każdy lubi kawę, choć zdecydowanie więcej jest wśród nas osób, które od małej czarnej rozpoczynają swój dzień. Są i tacy, którym kawa szkodzi, bo kofeina jest dla ich organizmu zbyt dużym obciążeniem.
Układ pokarmowy niektórych osób jest na tyle wrażliwy na określone składniki diety, że ich spożycie może wywołać cały szereg nieprzyjemnych objawów. I tak jest choćby w przypadku nietolerancji laktozy, gdy pacjent po wypiciu szklanki mleka może odczuwać bóle brzucha i wzdęcia.
W przypadku nietolerancji kofeiny objawy są nieco inne. Kofeina jest bowiem środkiem psychoaktywnym, należy do grupy stymulantów. Oddziałuje zatem na układ nerwowy.
Gdy pijemy kawę codziennie lub regularnie sięgamy po inne napoje ją zawierające, wówczas nasz organizm uodparnia się na działanie kofeiny (dochodzi do osłabienia odpowiedzi biologicznej). Z kolei gdy zdecydujemy się ją odstawić, pojawić się mogą objawy zespołu abstynenckiego: zmęczenie, ból głowy, osłabienie koncentracji uwagi oraz pogorszenie nastroju.
Przeczytaj koniecznie
- Podróż bez niepotrzebnych problemów, czyli jak ułatwić sobie życie
- Po co sprzątać? Zobacz, jak uniknąć nadmiaru obowiązków
- Depilacja światłem - czy warto?
- Pediatra odpowiada na wasze pytania
- Nie daj się oszukać! Czy wiesz, jak rozpoznać prawdziwy tran?
- Nowa technologia w domu. Zobacz, jak zmieni twoje życie
1. Objawy nietolerancji kofeiny
A co w sytuacji, gdy organizm nie toleruje kofeiny? Problem ten dotknął Katarzynę, która – jak sama wspomina – nigdy nie lubiła pić kawy. Jej zapach o poranku doprowadzał ją do mdłości. Po „małą czarną” sięgała rzadko, i to tylko wówczas, gdy zmuszała ją do tego sytuacja.
– Wiele razy zdarzało się, że po wypiciu nawet słabej kawy z mlekiem czułam się źle, kręciło mi się w głowie, byłam mocno pobudzona, ciśnienie przekraczało normy. Nigdy nie przypuszczałam, że mogę mieć nietolerancję na kofeinę. A taki właśnie wynik otrzymałam po wykonaniu badań genetycznych. I szczerze mówiąc, nie bardzo rozumiem, co to dla nie oznacza.
2. Badania genetyczne szansą na modyfikację diety?
Badania genetyczne, o których wspomina Katarzyna, przeprowadza się w ramach nutrigenetyki. Jest to stosunkowo młoda dziedzina badań, która poszukuje związków pomiędzy nutrii (żywieniem) a genetyką (analizą genów).
- Budowa każdej komórki ciała, funkcjonowanie każdego procesu w organizmie zaprogramowane jest w DNA. Zatem wykonując analizę wybranych genów związanych z metabolizmem, jesteśmy w stanie z dużym prawdopodobieństwem przewidzieć, jak zareaguje nasz organizm na różne składniki diety – wyjaśnia dr Anna Piotrowska-Mietelska, kierownik Pracowni Biologii Molekularnej laboratorium sieci Diagnostyka.
I w ten właśnie sposób można przekonać się, czy nasz organizm prawidłowo reaguje na kofeinę.
- Genetyczna „wrażliwość” na kawę polega na występowaniu wariantu genu CYP1A2, który warunkuje wolniejsze działanie enzymu rozkładającego kofeinę. W związku z tym pobudzające działanie kawy utrzymuje się dłużej. U takich osób, przy nadmiernym spożyciu kawy lub innych substancji zawierających kofeinę mogą występować dolegliwości takie jak niepokój, nadmierne pobudzenie czy zaburzenia snu - tłumaczy dr Anna Piotrowska-Mietelska.
Osobom wrażliwym po wypiciu kawy towarzyszyć mogą również dolegliwości, takie jak: atak paniki, poczucie nadmiernego lęku, ogólne złe samopoczucie.
Zdarza się, że do powyższych objawów nietolerancji kofeiny dołączają symptomy sercowo-naczyniowe, które mają związek z nasileniem siły skurczów serca (pacjent odczuwa jego kołatanie). Dochodzi również do wzrostu ciśnienia tętniczego. Pojawić się mogą problemy żołądkowe, takie jak: wzdęcia, biegunka, ból brzucha.
Objawy te da się zauważyć już po wypiciu jednej filiżanki kawy. Oznacza to wówczas, że nasz organizm nie radzi sobie z metabolizmem kofeiny i substancja ta nam szkodzi. W takiej sytuacji konieczne jest jej wyeliminowanie z diety.
