Kawa w ciąży - właściwości kawy, wpływ kawy na płód
Wiele kobiet zastanawia się, czy kawa w ciąży jest dozwolona, czy kawa negatywnie wpływa na rozwój płodu? A tymczasem kawa jest jednym z najczęściej spożywanych napojów zaraz po wodzie. Dzięki zawartości kofeiny wykazuje działanie stymulujące, pobudza pracę mózgu.
1. Kawa w ciąży - właściwości kawy
Początek picia kawy datuje się na XV wiek. Największymi producentami kawy na świecie są: Brazylia, Kolumbia oraz Etiopia. Słowo „kawa” pochodzi od arabskiego „gehwa” i oznacza „zmniejszający zmęczenie”. Ziarna kawy, z których przygotowuje się napar, są bogatym źródłem kofeiny. Zawartość kofeiny w filiżance kawy może wynosić w zależności od rodzaju kawy od 2 do 115 mg. Kofeina jest alkaloidem, który należy do najczęściej stosowanych substancji psychoaktywnych. Źródło kofeiny, oprócz kawy, stanowią również: herbata, czekolada, kakao oraz napoje energetyzujące.
Tabela. Zawartość kofeiny w napojach i produktach spożywczych.
| Napój | Zawartość kofeiny [mg/200 ml] | Produkt | Zawartość kofeiny [mg/100 g] |
|---|---|---|---|
| Kawa parzona (z fusami) | 160 | Czekolada mleczna | 6 |
| Kawa z ekspresu | 170 | Czekolada ciemna (gorzka) | 20 |
| Kawa bezkofeinowa | 4 | Cukierek czekoladowy, pralinka | 12 |
| Kawa rozpuszczalna | 100 | ||
| Herbata w torebkach | 80 | ||
| Herbata liściasta | 16 | ||
| Kakao | 35 | ||
| Coca-cola | 20 |
W kawie obok kofeiny znajdują się także inne substancje aktywne. Do tej pory odkryto ponad 700 takich związków. Należą do nich polifenole, które nie tylko nadają smak i aromat kawie, ale także wykazują działanie antyoksydacyjne, przeciwnowotworowe oraz przeciwzapalne.
Jakie właściwości wykazuje wypita kawa w ciąży? Po spożyciu kawy, 90% zawartej w niej kofeiny zostaje wchłonięte z żołądka do krwiobiegu, a następnie rozprowadzone po całym organizmie. Kofeina przenika do mózgu oraz przez łożysko do płynu owodniowego, jak również do mleka oraz spermy. Kofeina nie kumuluje się w organizmie. Po 3-4 godzinach od spożycia ulega wydaleniu, jednakże czas ten wydłuża się do 10 godzin u kobiet stosujących doustne środki antykoncepcyjne, a w ciąży do 11 godzin.
Wpływ kawy na mózg wiąże się z pobudzaniem ośrodkowego układu nerwowego, kory mózgowej, nerwu błędnego oraz ośrodków odpowiedzialnych za oddychanie i kurczliwość naczyń krwionośnych. Co więcej, kofeina zwiększa sprawność myślenia oraz zmniejsza zmęczenie psychiczne i fizyczne. Ponadto przyspiesza przemianę materii, pobudza wydzielanie soku żołądkowego oraz wykazuje słabe działanie moczopędne.
2. Kawa w ciąży - wpływ kawy na płód
Ze względu na właściwości pobudzające kawy, napój ten jest często spożywany przez osoby młode. Jednakże istnieje pytanie, czy kawa w ciąży nie wpływa niekorzystnie na przebieg tego stanu i rozwój płodu. Badania doświadczalne na zwierzętach wykazały teratogenne właściwości kofeiny, czyli że powoduje ona powstawanie wad rozwojowych płodu. Jednakże u ludzi takich cech nie wykazano. Obserwacje kliniczne i badania epidemiologiczne wskazały, że spożywanie kofeiny w dawce powyżej 300 mg/dzień zwiększa ryzyko poronienia, natomiast dawka powyżej 150 mg/dzień powoduje niską masę urodzeniową noworodka. Ponadto, spożywanie kawy w ciąży może zwiększać ryzyko śmierci płodu poprzez zmianę gospodarki hormonalnej (kortyzolu, progesteronu, testosteronu) mającej istotny wpływ na przebieg ciąży. Podczas wykonywania zapłodnienia metodą in vitro zauważono, że u kobiet, które piły kawę w ciąży (zawartość kofeiny w dawce 2-50 mg/dzień), częściej występowało obumarcie płodu oraz poronienia. Z kolei u kobiet, które spożywały więcej niż 50 mg kofeiny dziennie, następowało skrócenie czasu ciąży średnio o nawet 3 tygodnie.
Kobiety w ciąży nie powinny pić nadmiernej ilości kawy również ze względu na fakt, iż wypłukuje ona z organizmu wapń i magnez, przyczyniając się tym samym do osłabienia kości oraz pogorszenia stanu zębów. Ponadto, nadmierne spożycie kawy w ciąży może powodować niepokój, bezsenność, nadmierną potliwość, a także przyspieszenie pracy serca, nasilenie bólów w chorobie niedokrwiennej serca.