Leczenie anoreksji
W przypadku anoreksji, od ustalenia rozpoznania do wyleczenia upływa średnio 5-6 lat. Nie w każdym przypadku dochodzi do wyleczenia. To bardzo długotrwały proces. Jest to terapia, której powodzenie zależy przede wszystkim od pracy i woli samego chorego, ponieważ na anoreksję nie ma specyficznych leków. Ważny także jest czas jaki upłynie od momentu zachorowania do wdrożemia leczenia. Trudniej przebiega terapia gdy anoreksja rozwijała się przez długi czas.
1. Metody leczenia anoreksji
Jadłowstręt psychiczny można leczyć ambulatoryjnie, podczas stałych wizyt u lekarza psychiatry i psychoterapeuty lub w oddziale szpitalnym (pediatrii, internistyczne, psychiatrii).
Celem leczenia jest przede wszystkim przywrócenie zdrowych nawyków odżywiania, które pozwolą na utrzymanie prawidłowej masy ciałą oraz pozbycie się obsesyjnych myśli związanych z odchudzaniem. Jednym z istotniejszych aspektów terapii jest nauczenie się samoakceptacji.
Gdy stan zdrowia spowodowany anoreksją, nie zagraża życiu chorego, leczenie może przebiegać ambulatoryjnie. Składa się wtedy na to:
- psychoterapia indywidualna,
- psychoterapia rodzinna,
- leczenie farmakologiczne powikłań anoreksji,
- dietetyczne ustalenie zdrowych wzorców jedzenia oraz zdrowego sposu przybywania na wadze.
Na powodzenie leczenie wpływa nauczenie się samoakceptacji, rozumienie własnych emocji i wypracowanie nowych wzorców radzenia sobie z nimi. Ważne jest także zaufanie osobom, które prowadzą leczenie i chcą pomóc przeprowadzić przez to pacjenta.
2. Hospitalizacja w anoreksji
Gdy wychudzenie jest na tyle poważne, że prowadzi do groźnych dla życia stanów odwodnienia, zaburzenia równowagi elektrolitowej i wiąże się z rozwojem wielu powikłań, istnieje potrzeba rozpoczęcia leczenia w szpitalu.
Wskazaniem do hospitalizacji w przypadku anoreksji są:
- niska masa ciała (dla osób dorosłych BMI poniżej 16 lub spadek masy ciała o więcej niż 25% masy należnej),
- powikłania somatyczne (np. bradykardia, zaburzenia rytmu serca, niskie RR, zaburzenia elektrolitowe),
- gwałtowny i trwały spadek ilości przyjmowanego pokarmu oraz masy ciała,
- obecność czynników dodatkowych (np. infekcje przy niskiej masie ciała),
- współistnienie innych zaburzeń psychicznych - ocena ryzyka samobójstwa.
W sytuacji gdy osoba chora nie zgadza się na terapię, mimo zagrażającego życiu stanu jej zdrowia, prawo zezwala na leczenie przymusowe.
3. Leczenie farmakologiczne anoreksji
Nie ma leków na anoreksję. W przypadku jadłowstrętu psychicznego, farmakoterapia ma ograniczone zastosowanie. Jest to przede wszystkim leczenie objawowe. Po normalizacji wagi ciała, stosuje się selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI) np. fluoksetyna, fluwoksamina, sertralina. Wszystko to przeciwdziała rozwojowi napadów bulimicznych.
Farmakoterapia ma przede wszystkim zastosowanie w leczeniu zaburzeń współistniejących z anoreksją. Dotyczy to leków przeciwdepresyjnych, przeciwlękowych, nasennych oraz neuroleptyków.
4. Psychoterapia anoreksji
Psychoterapia nie jest stosowana jedynie wtedy gdy osoba chora jest w stanie dużego wycieńczenia chorobą. Organizm wychudzony, którym rządzi tylko uczucie głodu i wycieńczenia, jest mniej skłonny do podjęcia zdrowo rozsądkowego myślenia i rozumienia choroby. Uniemożliwia to zazwyczaj podjęcie pracy podczas terapii, dlatego stosuje się ją raczej gdy chory nie znajduje się w stanie zagrożenia życia spowodowanego dużym wychudzeniem i jego powikłaniami.
Psychoterapia rodzinna, jest szczególnie cenna i ważna w przypadku terapii osób niepełnoletnich. Pomaga zrozumieć rodzicom chorobę ich dzieci oraz tłumaczy jak mogą im pomóc i je wspierać. Ważne jest to także w przypadku gdy choroba ma związek z relacjami i zachowaniami w rodzinie.
Psychoterapię indywidualną prowadzi się u chorych w każdym wieku. Najlepsze skutki i wyleczenie przynosi połączenie, w miarę możliwości, obydwu metod. Najczęściej stosowaną metodą jest terapia poznawczo-behawioralna, która przede wszystkim uczy nowych schematów zachowań związanych z jedzeniem oraz postrzeganiem swojego ciała. Psychoterapia ma pomóc w zrozumieniu przyczyn choroby, swoich emocji i nauczeniu się radzenia sobie z nimi. To przede wszystkimi droga do akceptacji własnego ciała, i własnej osoby.
Leczenie anoreksji jest bardzo trudne. Nie wszystkim chorym udaje się wyzdrowieć. Istnieje też ryzyko, że w czasie powrotu do zdrowia, przybierania na wadze, rozwinie się inny rodzaj zaburzeń odżywiania - o charakterze bulimii. Z tego powodu, terapia anoreksji wymaga wiele uwagi i ostrożności.