Nie lubisz cierpkiego smaku owoców - doceń go!
Smak, który odczuwamy w ustach po wypiciu mocnej herbaty lub wina, nie należy do najsmaczniejszych. Za cierpkość odpowiadają taniny, czyli substancje produkowane do ochrony roślin przed roślinożercami. Ostatnie badania wskazują jednak na inne właściwości – mogą być skutecznym środkiem w leczeniu nowotworów.
1. Taniny w roślinach
Taniny znajdziemy w winie, herbacie, orzechach i owocach: borówkach, truskawkach, malinach, jeżynach, wiśniach, żurawinie, winogronach, granatach, jabłkach czy w nasionach roślin strączkowych. Wchodzą także w skład gryki, gorzkiej czekolady i kakao.
W takich częściach roślin jak: drewno, korzenie, liście, łodygi czy owoce tworzą mechanizm obronny przed drobnoustrojami, pasożytami, zwierzętami roślinożernymi oraz złymi warunkami środowiskowymi.
Białka mikroorganizmów, które znajdują się w roślinach, po natknięciu się na taniny nie mogą dalej prawidłowo funkcjonować. Łączy się to z obumieraniem komórek szkodliwych dla flory drobnoustrojów.
Cierpki, odstraszający smak w roślinach powstaje po połączeniu się tanin ze śliną. Zbyt duże ilości jedzonego pokarmu zawierającego tę substancję mogą wywołać działania niepożądane, np. zaburzenia w pracy przewodu pokarmowego wynikające z blokowania enzymów trawiennych. Dotyczy to zarówno zwierząt, jak i ludzi.
Przyjmowanie dużych dawek utrudnia także wchłanianie żelaza i wapnia przez organizmu, a to z kolei może powodować anemię lub osteoporozę.
2. Tanina pomaga w leczeniu raka
Badania Cancer Care Ontario pokazują jednak, że taniny mogą chronić przed rozwojem raka, ponieważ spowalniają tempo podziału komórek rakowych.
Testy wykazały, że 2,5 mln Kanadyjczyków jest narażonych na zwiększone ryzyko zachorowalności na nowotwory. Powód? W ich diecie nie znajduje się wystarczająca ilość owoców i warzyw.
W badaniu pod lupę wzięto np. owoc mango, który w swoim składzie również zawiera taniny. Ten rodzaj polifenoli skutecznie hamuje rozwijanie się komórek rakowych.
Właściwościami tanin zajęli się również polscy naukowcy. Liczne badania przeprowadzano w Instytucie Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Olsztynie. ****Ich wyniki jednoznacznie potwierdziły pozytywne działanie substancji.
Taniny działają antybakteryjnie oraz wykazują właściwości umożliwiające modyfikację mikroflory jamy ustnej i jelit. Niszczą także organizmy patogenne oraz, dzięki działaniu antyoksydacyjnemu, hamują namnażanie wolnych rodników.
Są silnymi przeciwutleniaczami, przedłużają trwałość produktów spożywczych. Widać to np. na przykładzie wina, które może leżakować w piwnicach przez długie lata.
3. Inne właściwości tanin
Taniny posiadają zdolność wiązania się z białkami, dzięki czemu są nierozpuszczalne. Znalazło to swoje zastosowanie w procesie garbowania skór – wyprawione są elastyczne i nie rozkładają się.
Używa się ich także do produkcji barwników. Taniny bardzo łatwo łączą się z jonami metali, w wyniku czego powstają kolorowe związki. Tak powstał np. niebiesko-czarny barwnik, który stosowano w średniowieczu jako składnik atramentu.
Tego rodzaju polifenole znalazły także zastosowanie w medycynie. Ze względu na swoje właściwości ściągające i przeciwzapalne znajdziemy je w różnego rodzaju środkach farmakologicznych.
