Odchudzanie dzieci

W XXI wieku obserwuje się coraz więcej dzieci otyłych. Wielu rodziców zastanawia się, jak odchudzić swoje pociechy, by nie zaszkodzić ich zdrowiu. Czy istnieje odpowiednia dieta odchudzająca dla dzieci?

1. Przyczyny i skutki otyłości dzieci

Okres dzieciństwa to czas zwiększonego zapotrzebowania na składniki odżywcze (białko, tłuszcze, węglowodany), sole mineralne i witaminy. Jest to okres intensywnego rozwoju i wzrostu dziecka. Coraz więcej jest dzieci otyłych - spowodowane jest to nie tylko nieprawidłowo zbilansowaną dietą, ale przede wszystkim niską aktywnością fizyczną. Dzieci, zamiast bawić się na dworze, biegać, grać w klasy, jeździć na rowerze, rolkach, skakać na skakance, większość pozaszkolnego czasu spędzają w wirtualnym świecie – Internecie. Otyłość w dzieciństwie negatywnie wpływa na zdrowie. Zaburza wzrost i rozwój dziecka. U wielu dzieci z otyłością stwierdza się skrzywienie kręgosłupa, zmiany zwyrodnieniowe stawów. Ponadto otyłość sprzyja występowaniu chorób metabolicznych, jak cukrzyca typu 2, nadciśnienie, miażdżyca. Schorzenia te mogą bezpośrednio zagrażać życiu. Główną przyczyną otyłości i nadwagi u dzieci jest nieodpowiednio zbilansowana dieta. Dzieci już od najmłodszych lat spożywają za dużo „śmieciowych”, czyli mało wartościowych pokarmów, jak chipsy, batoniki, napoje typu coca-cola, hamburgery.

2. Jak odchudzić dziecko?

Optymalny sposób na zwalczenie nadwagi i otyłości u dziecka to równoczesna zmiana dotychczasowych nawyków żywieniowych oraz zwiększenie aktywności fizycznej. Dieta odchudzająca dla dzieci powinna dostarczać wszystkie składniki odżywcze, by nie zaburzać wzrostu dziecka. Ponadto jej kaloryczność nie powinna być niższa niż zapotrzebowanie na podstawową przemianę materii (PPM), średnio minimum 1500 kcal. Aby zapobiec otyłości u dzieci, już od najmłodszych lat należy uczyć je prawidłowych nawyków żywieniowych. Należy do nich regularne spożywanie posiłków co 3-4 godziny, dzięki czemu maluch nie będzie miał ochoty na podjadanie. Dziecko powinno poznawać wszystkie smaki owoców i warzyw. Jeśli czegoś sami nie lubimy (brukselka, szpinak, szczaw, kasza gryczana), to nie znaczy, że nasz potomek też tego nie będzie preferował. Rodzice powinni również przyzwyczajać dzieci do spożywania pieczywa pełnoziarnistego, najlepiej na zakwasie. Jest ono źródłem nie tylko błonnika, ale również soli mineralnych, jak np. magnez. Ważne w procesie odchudzania dzieci jest spożywanie dobrej jakości wody mineralnej, czyli takiej, która zawiera powyżej 100 mg/l jonów wapnia i powyżej 50 mg/l jonów magnezu. Nie wolno podawać dzieciom do picia napojów typu cola, oranżada, fanta, gdyż zawierają one w swoim składzie kwas ortofosforowy, który wypłukuje z organizmu wapń i w przypadku dzieci negatywnie wpływa na budowę kości. Dzieciom półrocznym do picia można już podawać zieloną herbatę, która jest źródłem polifenoli zapobiegających gromadzeniu tkanki tłuszczowej oraz ułatwiających jej spalanie.

Zobacz film: "Żywność light pod lupą dietetyka"

Strategia walki:

1. Dziecko nie powinno omijać posiłków, w tym również śniadania. Dzięki spożywaniu 4–5 posiłków dziennie zapewni organizmowi stałą podaż energii i nie będzie podjadało.
2. Nie można zapominać o wyposażeniu malucha w II śniadanie.Posiłek zabrany z domu zmniejszy ryzyko, że dziecko skusi się na słodkości w szkolnym sklepiku.
3. Zamiast dawać dziecku pieniądze na kolorowe napoje gazowane, kupmy mu butelkę wody mineralnej. Dzięki temu przyzwyczai się do stałego nawadniania organizmu i odzwyczai od niezdrowych napojów.
4. Zorganizujmy maluchowi czas wolny tak, by jak najmniej spędzał go przed telewizorem czy komputerem. Zadbajmy o jego aktywność fizyczną. Budujmy więź z dzieckiem poprzez wspólną jazdę na rowerze, wizyty na basenie czy spacery. Nie pozwólmy, by dziecko przywykło do bezruchu.
5. Pozbądźmy się telewizora z pokoju dziecka. W badaniach dowiedziono, że czas spędzony przed ekranem telewizora w okresie dzieciństwa dodatnio koreluje ze zwiększeniem ryzyka chorób sercowo-naczyniowych w wieku dorosłym.
6. Jeśli dziecko prosi o możliwość rezygnacji z zajęć wychowania fizycznego w szkole, nie gódźmy się (chyba że istnieją problemy zdrowotne, uniemożliwiające uczestnictwo w zajęciach) na jego prośby.
7. Od wczesnych lat dziecka uczmy je kochania własnego ciała, dbajmy, by nie miało kompleksów, ale jeśli istnieje problem nadmiaru kilogramów, przekonajmy je, że warto zainwestować w smaczną i zdrową dietę.
8. Gdy dziecko jest smutne, zestresowane, nie „zapychajmy” go słodyczami występującymi w roli „pocieszacza” i „leku na całe zło”. Wykształcone w dzieciństwie sposoby radzenia sobie z trudnościami, jakie niesie życie – maluch będzie stosował w późniejszym życiu.
9. Jeśli dziecko oznajmia, że jest głodne, mimo zjedzonego wcześniej posiłku, miejmy w zanadrzu zdrowe przegryzki – świeże warzywa czy owoce.
10. Nie zostawiajmy dziecka samego z własną tuszą. Pomóżmy mu, sprawmy, by wiedziało, że zawsze może na nas liczyć. Nie krytykujmy, bądźmy przyjaciółmi. Rozmawiajmy o problemie nadmiernej masy ciała.
11. Zadbajmy o higienę snu dziecka. Dzieci otyłe zazwyczaj kładą się spać zbyt późno, przez co sporą część dnia spędzają na odsypianiu „zaległości”. Powoduje to, że aktywność fizyczna w porach rannych i popołudniowych jest mała, a wieczorem dziecko zjada większe ilości pokarmu, ponieważ przed snem robi się głodne.
12. Jeśli nasze dziecko jest otyłe, koniecznie wybierzmy się na konsultację lekarską w celu ustalenia przyczyn dodatkowych kilogramów. Być może organizm nie funkcjonuje prawidłowo i pojawiły się np. zaburzenia hormonalne, które sprawiają, że dziecko tyje.
13. O ile to możliwe, poprośmy o skierowanie do poradni leczenia otyłości lub udajmy się do dietetyka zajmującego się odchudzaniem dzieci i młodzieży.
14. Nasz udział w odchudzaniu dziecka jest niezbędny– aby zmieniło ono nawyki żywieniowe, sami musimy zdecydować się na to samo i być dla niego wzorem.
15. Dziecko powinno jeść powoli, od stołu odchodzić z uczuciem niedosytu. Potrawy powinny być niskokaloryczne, łatwostrawne. W czasie posiłku należy wykluczyć rzeczy, które mogą dekoncentrować dziecko, np. telewizję. Dziecko powinno skupić się na jedzeniu. Należy wykluczyć: słodycze, żywność typu fast food (lub jeśli to niemożliwe, wyznaczyć 1 dzień w tygodniu, kiedy dziecko może zjeść porcję łakoci). Dobrze jest przyzwyczaić dziecko do jedzenia warzyw. Nie proponujmy dziecku dokładek, do obiadu nie dodawajmy sosów.

Jeżeli planujemy odchudzanie dziecka i chcemy, aby przyniosło to pożądany efekt, to cała rodzina zmienia swoje dotychczasowe nawyki żywieniowe na zdrowe.