Solanina - trująca substancja w ziemniakach
Warzywa i owoce powinny znajdować się w diecie każdego z nas. Dostarczają cennych witamin i składników mineralnych. Pobudzają organizm do pracy, zwiększają odporność, koncentrację, pomagają schudnąć i chronią przed szkodliwym działaniem czynników zewnętrznych.
W niektórych możesz jednak znaleźć niebezpieczną substancję – solaninę, która powoduje zatrucie pokarmowe, wywołuje biegunkę, wymioty, podrażnia i uszkadza błonę śluzową jamy ustnej, przełyku oraz żołądka.
1. Co to jest solanina?
Solanina to organiczny związek chemiczny, który ma chronić roślinę przed szkodnikami, grzybami i chorobami. Dawka solaniny, która jest toksyczna dla człowieka wynosi ok. 300 mg.
Zdarza się, że zatrucie substancją doprowadza do śmierci, ale są to niezwykle rzadkie przypadki.
Najczęściej przedawkowanie solaniny wywołuje zaburzenia żołądkowe i jelitowe, takie jak: biegunki, wymioty, mdłości. W ciężkich przypadkach w ciągu kilku godzin od spożycia toksycznej dawki może wystąpić uszkodzenie ośrodkowego układu nerwowego, drgawki, śpiączka, a nawet niewydolność krążenia.
Pierwsze objawy zatrucia solaniną przypominają grypę: wysoka gorączka, poty, ogólne osłabienie i zawroty głowy.
2. Gdzie występuje solanina?
Najwięcej trującej substancji znajduje się w warzywach z rodzin psiankowych, a należą do nich papryka, bakłażany i ziemniaki oraz w jagodach, karczochach, jabłkach, burakach cukrowych, wiśniach i pieprzu.
Pomidory zawierają z kolei tomatynę, której działanie przypomina solaninę. Znajdziesz ją w niedojrzałych warzywach. W ziemniakach największe stężenie trującej substancji koncentruje się w zielonym miąższu młodych warzyw. Kolor ten pojawia się na skutek odsłonięcia bulwy w trakcie wzrostu i ekspozycji na słońcu.
Solanina w tych warzywach nie rozpuszcza się w wodzie i jest odporna na działanie wysokich temperatur, a więc nie zniknie podczas smażenia, pieczenia czy gotowania. Należy również unikać ziemniaków starych, które zaczęły już kiełkować.
Bakłażany również zawierają solaninę, ale można się nią zatruć jedynie w przypadku konsumowania surowych warzyw. Co więcej, wysokie stężenie solaniny odkryto również w chipsach. Może wynieść aż 72 mg na 100 g produktu.
3. Jak uchronić się przed zatruciem?
Nawet jeśli nie uległeś zatruciu, to pamiętaj, że szkodliwe substancje mogą przez lata gromadzić się w organizmie człowieka i dawać mylne symptomy.
Migreny, depresja, zapalenia stawów, bóle mięśni, miażdżyca, osteoporoza, zapalenie wyrostka robaczkowego czy zespół jelita drażliwego, mogą być ich przyczyną.
W spożyciu zarówno warzyw jak i owoców trzeba zachować umiar i zdrowy rozsądek. Zawsze pozbywaj się zielonych części, wybieraj produkty dojrzałe, ale nie stare.
Ziemniaki przechowywane w chłodnym i ciemnym miejscu produkują znacznie mniejsze ilości trującej substancji. Zielona skórka, pędy, oczka – taki wygląd warzyw powinien cię skutecznie zniechęcić zarówno do zakupu, jak i konsumpcji.