Wady i zalety wegetarianizmu
Wegetarianizm jest sposobem żywienia polegającym na ograniczeniu lub wykluczeniu produktów pochodzenia zwierzęcego. Według największych światowych stowarzyszeń dietetyków (m. in. Amerykańskiego Stowarzyszenia Dietetycznego) dobrze zbilansowane diety wegetariańskie są zdrowe, pokrywają zapotrzebowanie na witaminy i składniki mineralne oraz mogą nieść za sobą korzyści zdrowotne zarówno w profilaktyce, jak i leczeniu niektórych chorób.
Prawidłowo skomponowane diety wegetariańskie są odpowiednie dla osób na wszystkich etapach życia, włącznie z okresem ciąży i laktacji, niemowlęctwa, dzieciństwa czy dojrzewania. Sposób żywienia opierający się na nieprzetworzonych produktach roślinnych charakteryzuje się niską gęstością energetyczną, a wysoką gęstością odżywczą.
Zwiększenie spożycia warzyw i owoców skutkuje większą podażą witamin, składników mineralnych i związków o działaniu antyoksydacyjnym. Ponadto cechuje się dużą zawartością błonnika pokarmowego, który reguluje procesy trawienia i ułatwia wypróżnianie. Istnieje wiele badań potwierdzających korzystny wpływ diety wegetariańskiej na stan zdrowia człowieka. Wegetarianie zazwyczaj charakteryzują się niższym stężeniem cholesterolu ogółem, trójglicerydów oraz frakcji LDL. Przestrzeganie zasad diety wegetariańskiej wiąże się również z mniejszym ryzykiem: choroby niedokrwiennej serca, nadciśnienia tętniczego, cukrzycy typu 2 oraz zachorowań na nowotwory, szczególnie jelita grubego, piersi i prostaty. Zmniejszenie śmiertelności z powodu niektórych przewlekłych chorób nie wynika tylko z odmiennej diety, ale również ze zmiany stylu życia, którą często obserwujemy u osób rezygnujących ze spożywania mięsa. Zmiana ta charakteryzuje się: ograniczeniem spożycia alkoholu, zaprzestaniem palenia tytoniu i zwiększeniem aktywności fizycznej. BMI wegetarian i wegan jest zazwyczaj niższe o 1-2 kg/m2 w porównaniu do osób spożywających mięso.
Pomimo tego, że wegetarianizm niesie za sobą wiele pozytywnych skutków zdrowotnych istnieje też ryzyko wystąpienia potencjalnych niedoborów pokarmowych wynikających z nieprawidłowo zbilansowanej diety. U niektórych osób może występować problem z pokryciem zapotrzebowania na energię i białko, co może prowadzić do niedożywienia. Zwiększony udział w diecie warzyw i owoców może skutkować zbyt wysokim spożyciem błonnika pokarmowego fitynianów i substancji antyodżywczych, co z kolei będzie zaburzało wchłanianie składników odżywczych (m. in. wapnia, żelaza, cynku, jodu) i prowadziło do potencjalnych niedoborów żywieniowych. Ograniczenie spożycia produktów odzwierzęcych naraża wegetarian na niedobory witaminy D, B12 czy długołańcuchowych kwasów tłuszczowych omega 3.
Wegetariański sposób odżywiania przynosi wiele pozytywnych skutków zdrowotnych. Między innymi wiąże się z lepszą jakością diety, poprawą parametrów biochemicznych krwi, zmniejszoną śmiertelnością z powodu niektórych chorób przewlekłych i utrzymaniem prawidłowej masy ciała. Potencjalne niedobory żywieniowe wynikają głównie ze źle zbilansowanej diety. Dlatego tak jak we wszystkich modelach żywieniowych podstawę powinien stanowić odpowiedni dobór produktów oraz prawidłowe proporcje pomiędzy nimi.
Taką zbilansowaną dietę wegetariańską można otrzymać dzięki nowoczesnej aplikacji dietetycznej peater.wp.pl. W ramach subskrypcji otrzymujesz nie tylko spersonalizowaną dietę, dobraną do potrzeb organizmu i trybu życia, ale także nieograniczony kontakt z dietetykiem i wiele innych funkcjonalności ułatwiających codzienne kształtowanie prawidłowych nawyków żywieniowych, jak choćby motywator picia wody.
Karina Białek, dietetyk aplikacji żywieniowej Peater. Odpowiada za zagadnienia z obszaru dietetyki ogólnej. Absolwentka Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego na kierunku Dietetyka. Od najmłodszych lat interesuje się wpływem żywienia na organizm człowieka, dlatego ciągle stara się poszerzać swoją wiedzę w tym temacie. Jej pasją jest gotowanie. Codziennie wertuje książki kucharskie w poszukiwaniu ciekawych pomysłów na zdrowsze wersje tradycyjnych dań. Pracując w Akademii Kulinarnej oraz cateringach dietetycznych, zdobyła wiedzę jak prawidłowo komponować posiłek, by był odżywczy i apetyczny. Wierzy, że zdrowa dieta może być smaczna i różnorodna.