Biedrzeniec - charakterystyka, właściwości zdrowotne, przepis na nalewkę
Biedrzeniec jest rośliną wywodzącą się z rodziny selerowatych. Szczególną popularnością cieszy się biedrzeniec anyż, znany ze swoich właściwości leczniczych. Roślina ta wykazuje działanie przeciwbakteryjne oraz antyseptyczne. Działa rozkurczająco na mięśnie gładkie, z tego powodu stosuje się ją w trakcie menstruacji.
1. Charakterystyka biedrzeńca
Biedrzeniec (łac. Pimpinella) to rodzaj rodzaj roślin dwuletnich lub bylin przynależących do rodziny selerowatych. Na całym świecie istnieje ponad sto pięćdziesiąt gatunków tego ziela, z czego cztery z nich rosną na terytorium naszego kraju. Biedrzeniec wielki może osiągać maksymalnie sto centymetrów wysokości. Jego cechą charakterystyczną są spore, wydłużone liście. Może pełnić funkcję rośliny ozdobnej lub leczniczej.
Oprócz biedrzeńca wielkiego (łac. Pimpinella major), w Polsce można spotkać również biedrzeńca mniejszego (łac. Pimpinella saxifraga), który swoim wyglądem przypomina pietruszkę. Maksymalnie, osiąga pięćdziesiąt centymetrów wysokości. Jego cechą charakterystyczną są małe, delikatne kwiatki koloru białego. Roślina ta wykorzystywana jest bardzo często w celach leczniczych. Szczególną popularnością cieszy się jednak biedrzeniec anyż (łac. Pimpinella anisum), nazywany anyżem lub anyżkiem. Z jego owoców przyrządza się aromatyczne przyprawy. Występującym w Polsce gatunkiem jest również biedrzeniec czarny (łac. Pimpinella nigra Mill).
Systematyka biedrzeńca przedstawia się następująco:
- Domena – eukarionty
- Królestwo – rośliny
- Podkrólestwo – rośliny zielone
- Nadgromada – rośliny telomowe
- Gromada – rośliny naczyniowe
- Podgromada – rośliny nasienne
- Nadklasa – okrytonasienne
- Klasa – Magnoliopsida
- Narząd – astropodobne
- Rząd – selerowce
- Rodzina – selerowate.
2. Właściwości zdrowotne biedrzeńca
Biedrzeniec nie od dziś znany jest ze swoich właściwości zdrowotnych. Pimpinella anisum, zwany również anyżem cechuje się najszerszym zastosowaniem leczniczym. Na terenie naszego kraju uprawiany jest od czasów średniowiecza, kiedy to został sprowadzony przez benedyktynów. Jego owoce wykazują silne działanie wykrztuśne, przeciwbakteryjne, antyseptyczne, wiatropędne. Oprócz tego, regulują perystaltykę jelit i działają rozkurczowo na mięśnie gładkie co sprawia, że są doskonałym środkiem na bóle menstruacyjne u kobiet. Anyż może być wykorzystywany w leczeniu infekcji pęcherza moczowego, kamicy nerkowej. Znaczna część kobiet stosuje zioła z dodatkiem anyżu w celu pobudzenia laktacji.
Biedrzeniec wielki również posiada mnóstwo właściwości prozdrowotnych. Stanowi doskonałe lekarstwo na kaszel, może być wykorzystywany w przypadku wystąpienia infekcji dróg oddechowych, działa moczopędnie, może być stosowany u osób borykających się z problemem niestrawności, przewlekłego nieżytu żołądka, schorzeniami wątroby. Polecany jest również pacjentom zmagającym się z: anoreksją, astmą, biegunkami, dną moczanową, grypą, kamicą nerkową, zapaleniem oskrzeli.
Biedrzeniec mniejszy to najpopularniejszy przedstawiciel gatunku Pimpinella. Spotkać go możemy na łąkach, polach, terenach podleśnych, zaroślach, zboczach dróg, rowach. W smaku jest nieco podobny do lubczyku, z kolei jego zapach przywodzi na myśl aromat pietruszki. Dzięki zawartości saponin, garbników, olejków eterycznych, kwasów fenolowych, żywicy, białek, wapnia oraz potasu, biedrzeniec mniejszy charakteryzuje się działaniem wykrztuśnym, przeciwbakteryjnym oraz antyseptycznym. Może być stosowany u osób z zapaleniem gardła, anginą ropną czy innymi dolegliwościami górnych dróg oddechowych.
3. Przepis na nalewkę z biedrzeńca
Nalewka z biedrzeńca anyżu jest doskonałym domowym lekarstwem na problemy żołądkowo-jelitowe. Łagodzi ona niestrawności, a także stany zapalne gardła. Pomocniczo można ją również stosować u osób z astmą.
Składniki niezbędne do przygotowania nalewki anyżowej:
- owoce biedrzeńca anyżu (15 g)
- anyż gwiazdkowy (5 g)
- laseczka wanilii
- goździki (5 sztuk)
- sok z jednej cytryny
- cukier (20 dag)
- jeden litr wódki
Wszystkie wyżej wymienione składniki przełóż do szklanego naczynia np. dużego słoja, naczynia na nalewki, a następnie zalej je litrem czterdziestoprocentowej wódki. Szczelnie zamknięte naczynie odstaw do ciepłego miejsca. Odczekaj trzydzieści dni. Po tym czasie zlej i przefiltruj nalewkę. Odstaw miksturę na kolejne pół roku. Po sześciu miesiącach nalewka będzie gotowa do spożycia.