Dieta niskotłuszczowa
Dieta niskotłuszczowa opiera się na spożywaniu pokarmów zdrowych i ubogich w tłuszcz zwierzęcy. Tłuszcze są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu, m.in. odpowiadają za wchłanianie się witamin A, D, E i K. Jednak ich nadmiar może zwiększać ryzyko występowania chorób układu krążenia i innych, a także sprzyjać powstawaniu nadwagi i otyłości. Według norm żywienia codziennie powinniśmy spożywać około 30% energii pochodzącej z tłuszczu.
1. Podział tłuszczów
Wyróżniamy tłuszcze roślinne i zwierzęce. Tłuszcze pochodzące z produktów zwierzęcych, a także tzw. tłuszcze trans powstające w wyniku różnych procesów z tłuszczów roślinnych są potocznie nazywane jako złe. Niestety, to właśnie te tłuszcze spożywamy najchętniej. Do produktów bogatych w niezdrowe tłuszcze należą m.in. dania typu fast food, tłuste mięsa, smażone produkty, majonez oraz sosy na jego bazie i produkty cukiernicze. Pułapką diety ograniczającej tłuszcze jest zbyt wysokie spożycie cukrów prostych. Starajmy się tego unikać i stosować się do zdrowych nawyków żywieniowych. Redukcja tłuszczu oznacza tym samym zmniejszenie ilości spożywanego wraz z produktami cholesterolu.
Dieta niskotłuszczowa jest ogólnie zalecana w profilaktyce miażdżycy i choroby niedokrwiennej serca. Zasadą tej diety jest ograniczenie podaży tłuszczów (zwłaszcza zwierzęcych) do 25% energii w całodziennej racji pokarmowej oraz ograniczenie cukrów prostych i cholesterolu. Bywa też zalecana w niealkoholowym stłuszczeniu wątroby, w chorobach miąższu wątroby, kamicy wątrobowej, zapaleniu i marskości wątroby oraz w niektórych dietach redukcyjnych. Ograniczenie tłuszczu obowiązuje również w przewlekłym zapaleniu trzustki oraz w okresie zaostrzenia wrzodziejącego jelita grubego.
2. Zasady diety niskotłuszczowej
Dieta niskotłuszczowa jest polecana przede wszystkim osobom z nadwagą i otyłym. Zaletą diety o obniżonej zawartości tłuszczu jest głównie jej korzystny wpływ na układ krążenia i obniżenie poziomu cholesterolu we krwi. Poza tym chroni przed powstawaniem raka i ma ogólny korzystny wpływ na zdrowie i masę ciała. Jakie są zasady diety niskotłuszczowej?
- Dieta powinna być urozmaicona i zbilansowana – powinna zawierać odpowiednie ilości wszystkich składników pokarmowych.
- Spożywanie 4-5 małych objętościowo posiłków.
- Spożywanie dużych ilości warzyw i owoców (uwaga na cukier w owocach).
- Ograniczenie spożycia tłuszczów nasyconych (masło, smalec, czerwone mięso, tłuste sery żółte i białe oraz inne).
- Zastąpienie produktów pszennych produktami zbożowymi pełnoziarnistymi.
- Spożywanie umiarkowanej ilości węglowodanów.
- Spożywanie produktów mlecznych chudych lub o obniżonej zawartości tłuszczu (chude mleko, sery twarogowe chude, maślanki, jogurty naturalne, kefiry).
- Zastąpienie czerwonego mięsa chudymi produktami mięsnymi (drób).
- Unikanie spożywania wędlin, zastąpienie ich mięsem pieczonym.
- Spożywanie ryb (zwłaszcza tłustych ryb morskich) przynajmniej 2 razy na tydzień.
- Stosowanie olejów roślinnych i oliwy z oliwek do sałatek i do duszenia.
- Wyeliminowanie smażonych potraw i produktów.
- Przyrządzanie potraw duszonych, gotowanych, gotowanych na parze i pieczonych.
- Wypijanie co najmniej 2 litrów płynów dziennie (wody niegazowanej, herbaty zielonej, białej, czerwonej, owocowej i świeżych soków owocowych i warzywnych).
- Wyeliminowanie produktów typu fast food.
- Wyeliminowanie alkoholu.
- Wyeliminowanie słodyczy i wyrobów cukierniczych.
3. Jadłospis w diecie niskotłuszczowej
Przykładowy jadłospis.
Dzień I
Śniadanie I:
- 2 kromki chleba razowego bez masła,
- 2 plasterki szynki z indyka,
- cykoria.
Śniadanie II:
- pomarańcza.
Obiad:
- kasza gryczana,
- kotlety mielone z indyka z otrębami, gotowane na parze,
- brokuły gotowane,
- szklanka maślanki naturalnej.
Kolacja:
- 2 tosty pełnoziarniste z tuńczykiem z puszki w sosie własnym i oliwkami czarnymi.
Dzień II
Śniadanie I:
- muesli naturalne z jogurtem naturalnym z malinami.
Śniadanie II:
- szklanka soku warzywnego.
Obiad:
- zupa krem z zielonego groszku z ziarnami słonecznika,
- sałatka owocowa (kiwi, pomarańcza, jabłko, ananas).
Kolacja:
- 2 kromki chleba sitkowego,
- twarożek z sera chudego ze szczypiorkiem i rzodkiewką.
Dzień III
Śniadanie I:
- serek ziarnisty light ze skrojoną papryką,
- kromka chleba pumpernikla.
Śniadanie II:
- koktajl mleczno-bananowy.
Obiad:
- dorsz pieczony z czosnkiem,
- ryż dziki,
- surówka z kwaszonej kapusty z marchewką.
Kolacja:
- sałatka z awokado, rukolą, pomarańczą, pomidorkami koktajlowymi i oliwą z oliwek.
Dzień IV
Śniadanie I:
- owsianka z owocami (np. z brzoskwinią).
Śniadanie II:
- małe opakowanie jogurtu naturalnego z ziarnami.
Obiad:
- makaron razowy,
- leczo warzywne z czosnkiem i pietruszką.
Kolacja:
- sałatka tropikalna (pół gotowanej piersi z kurczaka bez skóry, pół łodygi selera, pół mango, 2 plasterki ananasa z puszki, 1 łyżeczka curry, 3 łyżki jogurtu naturalnego, posiekany szczypiorek).
Dzień V
Śniadanie I:
- 2 kromki chleba graham,
- 2 plasterki łososia wędzonego,
- cykoria.
Śniadanie II:
- duże jabłko,
- baton muesli.
Obiad:
- zupa jarzynowa na wywarze warzywnym zabielana jogurtem naturalnym.
Kolacja:
- bułka pełnoziarnista z pomidorem skropionym oliwą z oliwek (łyżeczka), czosnkiem granulowanym i z serem mozzarella – zapiekana.
Dzień VI
Śniadanie I:
- muesli naturalne z mlekiem 1,5%.
Śniadanie II:
- garść moreli suszonych.
Obiad:
- ryba po grecku,
- ryż długoziarnisty,
- sałata lodowa z olejem słonecznikowym i ziołami prowansalskimi.
Kolacja:
- pieczone jabłko z cynamonem i jogurtem naturalnym.
Dzień VII
Śniadanie I:
- omlet z warzywami (z 1 jajka).
Śniadanie II:
- szklanka soku grejpfrutowego świeżo wyciskanego.
Obiad:
- cielęcina z grzybami,
- 3 ziemniaki z koperkiem,
- sałatka z pomidorów z oliwą z oliwek.
Kolacja:
- sałatka warzywna (pół szklanki kalafiora surowego, 1/3 cukinii, pół czerwonej papryki, 1 jajko na twardo, 1 pomidor, 5 liści sałaty, łyżeczka oliwy, oregano, natka pietruszki, szczypta soli i pieprz).
Dieta uboga w tłuszcze jest nie tylko skuteczna i zdrowa, ale można ją stosować przez cały czas. Uczy nas zdrowych nawyków i prawidłowych wyborów żywieniowych.