Goryczak żółciowy – jadalny czy trujący? Jak wygląda goryczak żółciowy?
Wielu grzybiarzy sprzecza się, czy goryczak żółciowy nadaje się do spożycia. Gatunkowo zaliczany do grzybów niejadalnych, nie jest jednak trujący. Jak wygląda goryczak żółciowy?
1. Goryczak żółciowy – charakterystyka
Goryczak żółciowy to grzyb z gatunku borowikowatych. Kapelusz ma średnicę od 4 do 20 cm. Mały goryczak żółciowy ma kształt okrągły, w miarę wzrostu wygina się, tworząc kształt przypominający poduszkę.
Goryczak żółciowy ma kolor w odcieniach brązu. Skórka ciężko odchodzi od miąższu. Spód kapelusza goryczka żółciowego jest biały, następnie różowawy, by po uciśnięciu ściemnieć.
Domieszka czerwieni, szarości i żółci, a także zamszowa faktura skórki upodabniają goryczaka żółciowego do borowika szlachetnego, zwanego prawdziwkiem. Niestety, często mylony również z borowikiem szatańskim.
Goryczak żółciowy lubi podłoże kwaśne lasów mieszanych lub iglastych.
2. Goryczak żółciowy – jadalny czy nie?
Czy goryczaka żółciowego można zjeść? Gatunkowo należy do grzybów niejadalnych, ale nie jest trujący.
Goryczak żółciowy niewiele różni się od swojego kuzyna, borowika szlachetnego. Podobne kapelusze i trzonek, wysokość, a także zachowanie blaszek mogą mylić. O ile prawdziwek sprawdzi się jako podstawa zupy grzybowej, czy nabierze charakteru po zamarynowaniu, o tyle goryczak żółciowy zepsuje smak potrawy.
Przyjemny zapach goryczaka żółciowego jest najbardziej myląca cechą. Dopiero po przyrządzeniu na jaw wychodzi jego gorzki smak, powodujący, że klasyfikuje się go jako grzyba niejadalnego.
Pomylenie goryczaka żółciowego z prawdziwkiem nie jest jednak tak niebezpieczne, jak zerwanie w jego miejsce borowika szatańskiego. Zjedzenie trującego grzyba nie skończy się tylko problemami gastrycznymi, ale może doprowadzić do zgonu.
Borowik szatański występuje głównie na glebach wapiennych, których w Polsce jest niewiele. Stosunkowo ciężko się na niego natknąć, jednak jest to możliwe. "Szatan" może również przypominać prawdziwka, a najszybszym sposobem na rozróżnienie obu gatunków jest dotknięcie językiem kapelusza grzyba. Trująca odmiana powoduje wyczuwalne szczypanie.
3. Goryczak żółciowy a zatrucie grzybami
Goryczak żółciowy nie jest grzybem trującym. Ze względu na jego smak odradza się jednak jego zrywanie.
Zjedzenie grzyba śmiertelnie trującego lub trującego powoduje przede wszystkim dolegliwości żołądkowo-jelitowe. Niestety, organizm daje znać o problemie po 8-48 h po zjedzeniu grzyba (śmiertelnie trującego) lub nawet po 2 tygodniach. W przypadku grzybów trujących toksyny działają już po kilkunastu minutach.
Poza biegunką i wymiotami, substancje zawarte w grzybach trujących i śmiertelnie trujących, mogą doprowadzić do niewydolności nerek, śledziony i wątroby, co w efekcie kończy się śmiercią.
Pamiętaj! Jeśli nie masz pewności, czy znaleziony przez ciebie grzyb jest jadalny, nie zrywaj go. Na grzybobranie wybieraj się z doświadczoną osobą i atlasem grzybów.