Właściwości owsa. Jak jeść owies?

Wiele osób nie zna prozdrowotnych właściwości owsa. W przeciwieństwie do innych zbóż, takich jak pszenica i żyto, owies jest mało popularny. Kojarzony jest zwykle z pokarmem dla koni, dlatego mało kto ma owies w swoim jadłospisie. Jest to duży błąd. Wartości odżywcze i właściwości owsa czynią z niego ciekawą roślinę. Owies nie tylko obniża pozom cholesterolu we krwi, ale i wykazuje działanie przeciwnowotworowe, moczopędne i uspokajające. Warto się zastanowić, czy nie powrócić do diety naszych dziadków i zacząć ponownie jeść produkty owsiane.

1. Wartości odżywcze owsa

Kilogram owsa zawiera od 15 do 48 mg witaminy E. Ta drogocenna dla nas witamina zawarta jest w bielmie i zarodku łupinki owsa. Niestety, łatwo ulega zniszczeniu. Po siedmiu miesiącach przechowywania owsa w temperaturze pokojowej poziom witaminy E znacznie spada. Witamina E jest znanym przeciwutleniaczem, który zwalnia procesy starzenia. Chroni nas przed zawałem, miażdżycą i tworzeniem się zakrzepów. Innym antyoksydantem, który znajduje się w owsie, jest kwas fenolowy: ferulowy i kawowy. Najwięcej zawiera ich łupina owsa, której niestety nie jemy. Otręby owsiane mają jej znacznie wiecej. Owies zawiera także avenatramidy. Są to związki wyłapujące niebezpieczne, reaktywne formy tlenu, które pustoszą nasz organizm. Obecne są one w mące owsianej i łupinkach. Rolę podobną do witamin pełnią w naszym organizmie flawonoidy. Te znajdują się w mące owsianej i zielonych częściach rośliny, których nie jadamy. Ponadto owies zawiera witaminy z grupy B, sole mineralne (miedź, selen, mangan, magnez) i lecytynę. Jego wartość odżywcza jest stosunkowo duża. Zawiera 2-3 razy więcej tłuszczu niż inne zboża. Tłuszcz ten składa się z kwasu linolowego, który zapobiega rozwojowi miażdżycy, kwasu oleinowego (nadaje się do smażenia) i palmitynowego. Owies wykazuje działanie podobne do opium. Stymuluje układ nerwowy. Wykorzystuje się ten fakt u koni wyścigowych. Ziarno owsa zawiera błonnik, przez co stabilizuje poziom cukru we krwi, co jest bardzo ważne dla chorych na cukrzycę. Dlatego zaleca się jej spożywanie na śniadanie lub kolacje.

Zobacz film: "Zalety spożywania owsianki każdego dnia"

Najbardziej znane właściwości owsa to:

• Zapobieganie kamicy nerkowej – zawarte w owsie saponiny i flawonoidy mają działanie moczopędne, a dodatkowo chronią nerki i pęcherz moczowy. Substancje te wykazują działanie przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze. W zapobieganiu krystalizacji składników mineralnych w układzie moczowym odpowiada krzemionka;
• Ułatwia odchudzanie – dzięki dużej ilości błonnika płatki owsiane pęcznieją w żołądku zapewniając na długo uczucie sytości. Owies także ogranicza wchłanianie tłuszczu z pożywienia, wspomaga trawienie i pomaga usuwać toksyny z organizmu. Wiele właściwości odchudzających sprawia, że płatki owsiane są wykorzystywane w wielu dietach;
• Zapobiega cukrzycy – zawarte w owsie fruktany wpływają korzystanie na lipidową gospodarkę organizmu. Płatki owsiane regulują poziom insuliny i glukozy we krwi. Zawarty w owsie błonnik obniża indeks glikemiczny spożywanych posiłków oraz chroni przed szybkim wzrostem glukozy we krwi
• Wzmacnia odporność – owies dostarcza organizmowi beta-glukany, które wspierają florę bakteryjną, symulują układ immunologiczny i zwiększają odporność;
• Poprawia pracę układu pokarmowego – obecne w owsie beta-glukany przy gotowaniu zyskują konsystencję śluzu, który ochrania błonę śluzową jelit przed różnymi infekcjami i podrażnieniami. Błonnik zawarty w owsie zapobiega hemoroidom i zaparciom;
• Łagodzi stres – za złagodzenie długotrwałego stresu lub polepszenie jakości snu odpowiadają zawarte w owsie minerały (żelazo, magnez, potas, wapń) oraz witaminy z grupy B. Świetnym środkiem na złagodzenie napięcia nerwowego jest nalewka z owsa;
• Leczy problemy z potencją – wyciągi z ziela owsa używane są w wielu preparatach poprawiających potencję;
• Chroni przed chorobami układu krążenia – związki sterolowe i beta-glukany obniżają poziom cholesterolu, ograniczają jego wchłanianie oraz chronią przed miażdżycą;
• Pielęgnuje skórę wrażliwą – związki polifenolowe zawarte w owsie czynią go świetnym składnikiem wielu kosmetyków. Jego właściwości przeciwutleniające, nawilżające i zmiękczające pomagają w regeneracji i odmłodzeniu skóry;
• Łagodzi dolegliwości reumatyczne – odwary z ziela owsa łagodzą bóle o pochodzeniu artretycznym i reumatycznym.

2. Jak jeść owies?

Nie można zaprzeczyć zdrowotnym właściwościom owsa. Również produkty owsiane mają takie właściwości. Obniżają stężenie cholesterolu we krwi, działają uspokajająco, wzmacniają układ odpornościowy, stabilizują stężenie glukozy. Dlatego warto zjadać płatki, kasze czy otręby owsiane. Mąka owsiana nie zawiera glutenu, więc nie można upiec z niej chleba, jednak jest ona dodawana do jego wypieku. Najpopularniejszym daniem z owsa jest owsianka. Jej talerz zjedzony z rana z dodatkiem owoców i orzechów, zapewni nam energię na cały dzień. Wartościowe śniadanie z produktami owsianymi to energetyczny strzał w dziesiątkę.
W płatkach oraz otrębach owsianych jest obecny kwas fitynowy, który utrudnia wchłanianie w jelitach wielu związków, w tym soli mineralnych - żelaza, wapnia, magnezu. Mając to na uwadze, nie powinno się dodawać otrąb owsianych do każdego posiłku, jak również w trakcie jego konsumowania zażywać leki oraz suplementy diety, ponieważ duża zawartość błonnika negatywnie wpływa na ich biodostępność.

Owies warto włączyć do swojej diety. Zdrowe odżywianie polega między innymi na wykorzystywaniu naturalnych, ekologicznych zbóż. Produkty owsiane są dostępne w wielu postaciach, dlatego każdy bez trudu znajdzie coś dla siebie.