Wszystko o purynach. Jak wpływają na nasz organizm?
Puryny to naturalne związki chemiczne, które wchodzą w skład jądra komórki. Nasz organizm ich nie potrzebuje do prawidłowego funkcjonowania, a mimo to wciąż mu je dostarczamy. Duże ilości puryn znajdują się w produktach bogatych w białko. Co warto wiedzieć o purynach? Kto powinien ich unikać?
1. Czym są puryny?
Puryny to związki chemiczne, które z jednej strony produkowane są w naszym organizmie, a z drugiej dostarczane wraz z pożywieniem. Podczas rozkładu puryn powstaje kwas moczowy, który usuwany jest z naszego organizmu przez nerki lub jelita.
Nasz organizm nie potrzebuje puryn do sprawnego funkcjonowania, dlatego je wydala. Jeśli jednak spożywamy za dużo produktów bogatych w puryny, nerki i jelita nie nadążają z usuwaniem kwasu moczowego. Jeśli zgromadzi się w organizmie w nadmiarze, może prowadzić do rozwoju dny moczanowej i kamicy nerkowej.
W których produktach znajduje się najwięcej puryn?
2. Produkty bogate w puryny
Do produktów bogatych w puryny zaliczamy ryby takie jak dorsz, karp, łosoś, makrela, pstrąg, sandacz, śledź, szproty oraz skorupiaki. Puryny znajdują się również w czerwonym mięsie, drobiu, podrobach i dziczyźnie.
Nie tylko w produktach pochodzenia zwierzęcego znajdziemy duże ilości puryn. Znajdują się one również w brokułach, brukselce, kalafiorze, zielonym groszku, kukurydzy, papryce, szpinaku i porze oraz grzybach: pieczarkach, borowikach i boczniakach.
Dużo puryn zawierają również: mocna czarna herbata, kakao i produkty z niego wytworzone, np. czekolada.
Nadmierne spożywanie tych produktów może prowadzić do hiperurykemii, czyli stanu zwiększonego stężenia kwasu moczowego we krwi. Maksymalny dopuszczalny jego poziom wynosi:
- dla kobiet 6 mg/dl,
- dla mężczyzn 6,8 mg/dl.
Powyżej tych wartości kwas moczowy przestaje być rozpuszczany w organizmie i zaczyna się wytrącać w postaci kryształków. Odkłada się w mięśniach, tkance podskórnej i stawach.
3. Dieta ubogopurynowa
Do produktów ubogich w puryny zaliczamy takie warzywa jak: cebulę, cukinię, buraki, ziemniaki, kapustę pekińską, kapustę kiszoną i marchew. W diecie ubogopurynowej nie powinno też zabraknąć owoców. Najlepsze są kiwi, agrest, brzoskwinie, czereśnie, maliny, wiśnie, porzeczki, winogrona, jabłka, gruszki i truskawki.
Oprócz tego do produktów, które zawierają niewiele puryn zaliczamy: oliwę z oliwek, chleb razowy, makaron, kasze, ryż, niskotłuszczowe produkty mleczne i jajka.
4. Atak dny moczanowej
Nadmierne spożycie puryn powoduje, że kwas moczowy gromadzi się w organizmie w postaci kryształków. Prowadzi to do rozwoju dny moczanowej. W przebiegu tej choroby pojawiają się nocne napadowe bóle stawów. Towarzyszy im przeważnie stan podgorączkowy. Ból początkowo obejmuje jeden staw, ale z czasem pojawia się też w kolejnych.
Ataki dny moczanowej pojawiają się też rano, po sytym posiłku albo po spożyciu alkoholu. Nieleczona choroba jest bardzo niebezpieczna i może prowadzić do uszkodzenia narządu ruchu i niepełnosprawności.
Spożycie dużej ilości produktów bogatych w puryny może też przyczyniać się do rozwoju kamicy nerkowej. Kryształki kwasu moczowego zlepiają się w większe i mniejsze złogi (tzw. kamienie) i blokują działanie przewodów moczowych.
Małe kamienie usuwane są z moczem. Większe zalegają powodując stan zapalny i problemy z wydalaniem moczu.
Charakterystycznym objawem kamicy nerkowej jest silny ból w okolicach lędźwi, który promieniuje ku dołowi. To tzw. kolka nerkowa.
Mogą pojawiać się też nudności, wymioty i wzdęcia. Po napadzie kolki nerkowej konieczne jest rozpoczęcie leczenia. Przy kamicy nerkowej bardzo ważna jest odpowiednia dieta, która obejmuje picie dużej ilości płynów, szczególnie moczopędnych.
Podczas komponowania diety należy zwrócić uwagę, by nie było w niej zbyt dużo produktów bogatych w puryny.
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
