Złocień maruna – właściwości, działanie i zastosowanie
Złocień maruna to ozdobna i lecznicza roślina z rodziny astrowatych. Wykorzystuje się ją do obniżania gorączki i bólu różnego pochodzenia. Szczególne znaczenie wydaje się mieć jednak w leczeniu i zapobieganiu migrenowych bólów głowy, co przypisuje się obecnemu w niej związkowi o nazwie partenolid. Co warto wiedzieć?
1. Co to jest złocień maruna?
Złocień maruna (Tanacetum parthenium L.), znany również jako wrotycz maruna, to pochodząca z rejonów Europy Południowej i Azji Mniejszej bylina z rodziny astrowatych. Rośnie dziko, ale z powodzeniem można uprawiać go w przydomowym ogródku.
Jego kwiaty do złudzenia przypominają rumianek. W przeciwieństwie jednak do niego właściwości lecznicze złocienia maruny tkwią nie w kwiatach, a w zielu. Zbiera się je w okresie kwitnienia rośliny, to jest od czerwca do sierpnia. Następnie suszy się je w zacienionym i przewiewnym miejscu. Najlepiej zbierać wyłącznie koszyczki u szczytu kwitnienia rośliny, podczas słonecznej pogody.
2. Złocień maruna – właściwości
Swoje właściwości lecznicze złocień maruna zawdzięcza obecności takich substancji jak:
- laktony seskwiterpenowe (partenolid, artemoryna, kanina, artekanina, rejnozyna),
- flawonoidy (apigenina, luteolina, antocyjany),
- olejek eteryczny (kamfora, linalol, p-cymen),
- poliacetyleny,
- kumaryny.
W medycynie ludowej złocień maruna wykorzystywano do leczenia gorączki (do jego właściwości odnosi się angielska nazwa „feverfew”, co oznacza „zmniejszający gorączkę”), ale również bólów różnego pochodzenia (brzucha, głowy czy zębów), a także łagodzenia objawów towarzyszących reumatoidalnemu zapaleniu stawów. Wykorzystuje się go także do dezynfekcji ran oraz zwalczania stanów zapalnych organizmu.
Złocień maruna pomaga także przy bólach miesiączkowych. Bolesne miesiączki są wywołane przez nadmiar prostaglandyn, to jest substancji, które powodują nadmierne obkurczanie się macicy. Złocień maruna hamuje ich nadmierne wydzielanie, co zmniejszenia dokuczliwość bólu miesiączkowego
Złocień maruna a migrena
Wrotycz maruna może być także alternatywą dla leków syntetycznych stosowanych w przypadku migrenowych bólów głowy. Sięgając po niego można spodziewać się zmniejszenia nasilenia lub ustąpienia dolegliwości bólowych, ale i zmniejszenia częstotliwość ataków migreny. Co istotne roślina pozwala uniknąć nudności i wymiotów towarzyszących migrenowym bólom głowy, a i łagodzi inne dolegliwości. Warto podkreślić, że skuteczność działania rośliny w leczeniu migren została potwierdzona naukowo.
Migrena jest chorobą przewlekłą, charakteryzującą się występowaniem napadowych, silnych bólów głowy. Za jej pojawienie się odpowiada gwałtowne zwężanie się i rozkurczanie naczyń krwionośnych zlokalizowanych w głowie.
Jak działa złocień maruna? Obecny w roślinie partenolid posiada właściwości blokujące działanie związków, które przyczyniają się do rozszerzania i zwężania naczyń krwionośnych. Substancja wpływa także na hamowanie agregacji płytek krwi i uwalnianie serotoniny. Działanie łagodzące objawy migreny wykazuje zarówno sok ze świeżego ziela, jak i ziele złocienia maruny.
3. Zastosowanie wrotyczu maruna
Surowcem farmaceutycznym jest ziele złocienia maruny, czyli nadziemne pędy zebrane w okresie kwitnienia. Surowiec bywa dostępny i stosowany w postaci sproszkowanego ziela w kapsułkach, a także naparów i świeżego soku. Można go również stosować w formie świeżych liści dodawanych do posiłku.
Suszone ziele złocienia maruny może posłużyć także jako baza do sporządzania nalewek. Może być on stosowany zarówno wewnętrznie, jako herbata do picia, jak i zewnętrznie, jako okład na rany i zmienione chorobowo fragmenty skóry.
Aby przygotować napar ze złocienia maruny, wystarczy 2 łyżeczki suszonego ziela zalać szklanką gorącej wody. Napój trzeba zostawić na kwadrans pod przykryciem. Gdy się zaparzy, lecznicza herbatka jest gotowa do picia. Aby osiągnąć optymalne rezultaty lecznicze zaleca się picie naparu ze złocienia maruny trzy razy dziennie.
4. Złocień maruna – przeciwwskazania i wskazania
Stosowanie ziela złocienia maruny nie jest zalecane kobietom w ciąży, jak i karmiącym piersią, a także osobom, u których wskutek kontaktu z rośliną pojawiła się reakcja alergiczna.
Powinny po niego sięgać osoby, które cierpią na bóle głowy i migreny, cierpią z powodu bolesnych miesiączek, a także te, które chcą wspierać procesy trawienne, przyspieszyć gojenie się ran czy łagodzić podrażnienia dziąseł i jamy ustnej na przykład po zabiegach dentystycznych.