Cynk w jedzeniu

Cynk jest pierwiastkiem niezbędnym do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Odpowiada za aktywność około 200 enzymów, dlatego ma wpływ na wszystkie procesy życiowe zachodzące w ciele. Niedobór cynku objawia się zmianami skórnymi, zahamowaniem wzrostu oraz spadkiem odporności.

Cynk w jedzeniuCynk w jedzeniu
Źródło zdjęć: © Zdjęcie autorstwa Larry Hoffman / <a href="https://creativecommons.org/licenses/by/2.0/">CC BY 2.0</a>

Funkcje cynku w organizmie

Cynk jest mikroelementem niezbędnym do optymalnego wzrostu i rozwoju. W organizmie człowieka ważącego 70 kilogramów znajduje się 2-4 g cynku. Dzienne zapotrzebowanie na cynk zmienia się w zależności od wieku. Dla osób dorosłych wynosi 10-15 mg, dla niemowląt 3-5 mg, a z kolei 10 mg u dzieci.

Cynk pełni podstawową rolę w wielu reakcjach biochemicznych. Odgrywa istotną rolę w:

  • metabolizmie kwasów nukleinowych, w biosyntezie RNA i DNA,
  • biosyntezie białek,
  • przeciwdziałaniu utlenianiu nienasyconych kwasów tłuszczowych, gdyż wykazuje działanie przeciwutleniające,
  • magazynowaniu insuliny w trzustce i jej uwalnianiu,
  • procesach odpornościowych, gdyż wpływając na układ immunologiczny, zwiększa odporność,
  • utrzymywaniu prawidłowego stężenia witaminy A w osoczu,
  • prawidłowym funkcjonowania skóry i błon śluzowych,
  • odtruwaniu organizmu z metali ciężkich – kadmu i ołowiu,
  • aktywacji około 80 enzymów, np. dehydrogenazy alkoholowej, uczestniczącej w metabolizmie alkoholu.

Objawy niedoboru cynku:

  • sucha skóra,
  • zmiany łuszczycowe skóry,
  • biegunka,
  • utrata apetytu,
  • zaburzenie smaku i zapachu,
  • wypadanie włosów,
  • zahamowanie wzrostu,
  • zmniejszenie odporności,
  • upośledzone gojenie ran.

Cynk w diecie

Głównym źródłem cynku jest żywność pochodzenia zwierzęcego - mięso, jaja, wątroba, ryby, ostrygi, lub roślinnego - nasiona dyni, słonecznika, otręby pszenne, kiełki pszenicy, a także cebula i czosnek.

Tabela. Zawartość cynku w produktach spożywczych.

W organizmie cynk jest magazynowany w skórze, kościach i mięśniach. Po spożyciu zostaje wchłonięty w jelicie cienkim. Jego przyswajalność wynosi 20-40 proc. i jest większa z pokarmów pochodzenia zwierzęcego.  

Rozwiąż nasze testy i sprawdź:

Grupy ryzyka niedoboru cynku:

  • Kobiety w ciąży i karmiące piersią - rozwijający się płód wymaga dużej ilości cynku.
  • Starsze niemowlęta karmione wyłącznie piersią - dzieci powyżej 6 miesiąca życia powinny spożywać odpowiednie do wieku produkty bogate w cynk.
  • Osoby z chorobami układu pokarmowego - choroba Leśniowskiego-Crohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego, zespół jelita krótkiego i inne choroby układu pokarmowego mogą zmniejszać wchłanianie cynku.
  • Osoby spożywające duże dawki żelaza – pierwiastek ten zawarty w preparatach żelaza zakłóca wchłanianie cynku; aby zmniejszyć ten efekt, preparaty żelaza należy przyjmować między posiłkami.
  • Osoby biorące leki moczopędne - diuretyki tiazydowe, zwiększają one bowiem wydalanie cynku o 60%.
  • Alkoholicy – alkohol zmniejsza wchłanianie cynku w jelitach, a zarazem zwiększa jego wydzielanie z moczem.
  • Wegetarianie – cynk obecny w mięsie jest łatwo przyswajalny. Ponadto zawarty w roślinach i otrębach kwas fitynowy wiąże cynk i hamuje jego wchłanianie.

Cynk jest mikroelementem, który wpływa na wygląd skóry oraz stan włosów i paznokci. Dlatego, jeśli chcesz być zdrowa i pięknie wyglądać, powinnaś spożywać pokarmy bogate w ten pierwiastek.

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Wybrane dla Ciebie
Kluczowy w diecie seniorów. Bogactwo białka, wapnia i cennych witamin
Kluczowy w diecie seniorów. Bogactwo białka, wapnia i cennych witamin
U Niemców zakazana, w Polsce legalna. Takie są skutki jej spożycia
U Niemców zakazana, w Polsce legalna. Takie są skutki jej spożycia
Sezam wycofany z obrotu. Wykryto w nim Salmonellę
Sezam wycofany z obrotu. Wykryto w nim Salmonellę
Ranking ketchupów 2025. "Niska zawartość pomidorów"
Ranking ketchupów 2025. "Niska zawartość pomidorów"
Najgorszy dodatek do jarzynowej. Zrezygnuj nawet w Wielkanoc
Najgorszy dodatek do jarzynowej. Zrezygnuj nawet w Wielkanoc
Najlepsze wśród mięs. Tylko takie kupuj na święta wielkanocne
Najlepsze wśród mięs. Tylko takie kupuj na święta wielkanocne
Naukowcy odkryli nowe działanie kefiru. To nadzieja dla chorych
Naukowcy odkryli nowe działanie kefiru. To nadzieja dla chorych
Sprzyjają demencji i pogarszają pamięć. Te produkty są wrogami mózgu
Sprzyjają demencji i pogarszają pamięć. Te produkty są wrogami mózgu
Jakie znaczenie ma kolor skorupki jajka? Niektórzy będą zdziwieni
Jakie znaczenie ma kolor skorupki jajka? Niektórzy będą zdziwieni
Choć mają złą opinie, otulą serce. Kardiolog wskazuje 5 produktów
Choć mają złą opinie, otulą serce. Kardiolog wskazuje 5 produktów
Zbadali w laboratorium paprykę z Biedronki i z Lidla. Oto, co wykryli
Zbadali w laboratorium paprykę z Biedronki i z Lidla. Oto, co wykryli
Będzie towarem luksusowym. Fatalne prognozy dla...ziemniaka
Będzie towarem luksusowym. Fatalne prognozy dla...ziemniaka