Dlaczego białe skrętki w jajku nas obrzydzają?
Czy zastanawiałeś się kiedyś, czym jest ta cienka, biała niteczka przyczepiona do żółtka jajka, które właśnie wylądowało na twojej patelni? A może dłubiesz widelcem, by wyłowić dziwny okaz? Czy to rzeczywiście dobry pomysł?
1. O co chodzi?
Chodzi o białą nić, wstążkę albo skrętkę, bo takie potocznie funkcjonują nazwy. A jaka jest właściwa terminologia? Tak naprawdę to chalaza. Struktura, która występuje w jajach zwierząt i zalążkach roślin. W produktach zwierzęcych jest przymocowana z jednej strony do błony żółtkowej otaczającej żółtko, a z drugiej do błony pergaminowej otaczającej białko.
Chalazy znajdują się po obu stronach żółtka w osi jaja i służą do umocowania komórki jajowej w stałym położeniu (możliwe są dzięki nim tylko ruchy obrotowe). To tyle jeżeli chodzi o naukę.
Dla konsumentów dziwna nić nie ma walorów smakowych. Przeciwnie - często probują ją wyłowić. Oto kilka znalezionych przez nas wpisów internautów na ten temat (zachowano pisownię oryginalną - przyp. red.):
"Ja od zawsze robiąc jajecznicę, wbijam najpierw jajka do miseczki i łyżeczką wyciągam z jajek skrętki. Nie znoszę tych nici, które są w jajecznicy, gdy tego nie zrobię. Mój mąż, gdy to zobaczył to powiedział, że jestem dziwna... Czy wy też robicie tak jak ja?"
"Tak na poważnie, to nauczyłam się od mamy wybierać, tylko od razu jak wbijam jajko to zostawiam to w skorupce, hmm skorupkę o skorupkę. "
Kilka lat temu upowszechniła się teoria, że biała nitka to zarodek, z którego powoli zaczął formować się kurczak. Właśnie dlatego niektórzy zawsze bardzo skrupulatnie pozbywają się tej części jajka. Poza tym sama myśl, że mogło z białej części powstać słodkie kurczątko może budzić obrzydzenie.
Sprawdź koniecznie:
2. Chalaza a nasze zdrowie
To jak jest naprawdę? Spokojnie, biała nić to nie zarodek. Chalaza odpowiada za ustabilizowanie żółtka w skorupce. Mówiąc najprościej - za wyśrodkowanie żółtka wewnątrz jajka.
Kto nie wierzy, niech wykona eksperyment. Należy ostrożnie pozbyć się skorupki tak, by widzieć przekrój budowy jajka. Wówczas można zauważać, że chalaza występuje po obu stronach: na górze i na dole łącząc żółtko z błoną białka.
Pozostaje pytanie: jeść czy nie jeść chalazę? Zdecydowanie jeść. Jest zdrowa, w żaden sposób nie szkodzi i nie wpływa na walory smakowe dania. Jest jadalna i na pewno nam nie zaszkodzi.
3. O czym świadczy obecność chalazy?
Przede wszystkim o świeżości jajka. Jeżeli wbijamy jajko na skwierczącą patelnię i zobaczymy białe nitki blisko żółtka, możemy być pewni, że to zdrowy produkt. Jajka w których chalaza już zanikła, prawdopodobnie nie są świeże i spędziły na półkach sklepu dłuższy czas.
Sprawdź koniecznie:
4. Jajka na zdrowie
Przez lata ostrzegano przed nadmiernym spożyciem jaj. Trend rozwinął się szczególnie w latach 90. Jajka obarczano odpowiedzialnością za odkładanie się w naszych naczyniach krwionośnych cholesterolu. Prawda jest taka, że cholesterol występuje we wszystkich naszych komórkach. To on daje nam życie. Problem tkwi gdzie indziej, a mianowicie w kontroli produkcji cholesterolu. Jedzenie jajek nie ma negatywnego wpływu na nadmiar cholesterolu. Wręcz przeciwnie. Białko w większości składa się z wody, reszta to proteiny, które zawierają aminokwasy niezbędne do odbudowy wszystkich komórek i tkanek. Z kolei żółtko zawiera m.in. lecytynę. Jest ona potrzebna do sprawnego funkcjonowania mózgu i układu nerwowego.