Kozłek lekarski - właściwości i działanie, jak go przygotować
Kozłek lekarski, inaczej waleriana, to powszechnie stosowane zioło, którego głównym zadaniem jest kojenie nerwów i ułatwianie zasypiania. Wykazuje korzystny wpływ na zdrowie, ale może wywoływać też skutki uboczne. Jak włączyć kozłek do codziennej diety i w jakiej postaci go stosować?
1. Na co pomaga kozłek lekarski?
Kozłek lekarski, czyli popularna waleriana, to jeden z najpopularniejszych ziołowych środków o działaniu uspokajającym. Wycisza organizm, ułatwia zasypianie i koi ogólne napięcie nerwowe.
Stanowi wsparcie w leczeniu stanów lękowych, nerwic, a także problemów ze snem. Dodatkowo pomaga łagodzić bóle miesiączkowe dzięki swojemu działaniu rozkurczającemu, a także zwalcza dolegliwości żołądkowe i zapobiega ich nawracaniu.
Stosowanie waleriany sprawdza się także w przypadku menopauzy – łagodzi przykre dolegliwości i pomaga zachować dobry nastrój.
2. Właściwości i składniki odżywcze waleriany
Kozłek lekarski swoje działanie zawdzięcza dużej zawartości kojących olejków eterycznych – kwasu walerianowego oraz walenolu. To aktywnie działające substancje, które wykazują działanie uspokajające, rozkurczowe oraz przeciwzapalne.
Kwas walerianowy zwiększa aktywność neuroprzekaźnika GABA, który odpowiada za prawidłową aktywność komórek mózgowych. Dzięki temu pozwala się wyciszyć i sprawia, że sen jest głębszy i bardziej wydajny.
Dodatkowo kwas walerianowy zmniejsza napięcie mięśniowe i pomaga w rozluźnieniu się.
Walepotriaty działają uspokajająco, a flawonoidy (hesperydyna i linaryna) działają nasennie i przeciwdrgawkowo.
3. Jak przyjmować kozłek lekarski?
Kozłek można brać w formie tabletek, kapsułek, a także kropli na bazie alkoholu. Można także kupić w aptece zioła do zaparzania lub ususzyć samodzielnie świeżo zebrane.
Najlepiej suszyć walerianę w temperaturze ok. 30-35 stopni. Dzięki temu roślina nie straci swoich naturalnych właściwości i będzie mogła wykazywać najlepsze działanie na organizm. Ususzone zioła należy zalać gorącą, ale nie wrzącą wodą i parzyć pod przykryciem kilka minut.
Taki napar warto pić przynajmniej raz dziennie, najlepiej późnym popołudniem lub wieczorem, aby przedłużyć działanie uspokajające i nasenne waleriany.
4. Skutki uboczne stosowania waleriany
Kozłek lekarski wykazuje szereg pozytywnych działań, ale nadmiernie lub nieprawidłowo stosowany może wywołać pewne działania niepożądane. Najczęściej pojawiają się:
- bóle i zawroty głowy,
- swędzenie skóry,
- problemy żołądkowe,
- suchość w ustach,
- nadmierna senność.