Orzechy - zdrowe tłuszcze, składniki odżywcze, orzechy a ryzyko chorób, dzienna porcja, alergia
Włoskie, arachidowe, laskowe, migdały, pistacje... Z dobroczynnych właściwości orzechów czerpiemy od setek lat. Nic dziwnego – te świetne przekąski kryją prawdziwe bogactwo cennych składników odżywczych, bez których nie może obyć się żadna zdrowa dieta. Co warto wiedzieć na ich temat?
1. Orzechy a zdrowe tłuszcze
W orzechach znajdziemy cały arsenał prozdrowotnych jedno- oraz wielonienasyconych kwasów tłuszczowych, które pomagają obniżyć poziom złego cholesterolu, a dodatkowo przyczyniają się do zmniejszenia poziomu lipidów we krwi, podczas gdy ilość kwasów nasyconych jest stosunkowo niewielka. Urozmaicenie codziennej diety orzechami jest zatem zalecane przede wszystkim wtedy, gdy jesteśmy narażeni na wystąpienie chorób serca. Warto podkreślić, że wystarczy zjeść nawet niewielką porcję, by móc cieszyć się z ich niezwykłymi właściwościami. Przykładowo w 100 g orzechów laskowych znajdziemy 48,8 g jednonienasyconych kwasów tłuszczowych, w takiej samej ilości orzechów arachidowych – 22,9 g, natomiast w pistacjach – 32,5 g.
2. Orzechy - składniki odżywcze
Obecność cennych białek i błonnika to kolejny powód, by sięgnąć po orzechy. Poza tymi składnikami odżywczymi każdy rodzaj orzechów zawiera zestaw właściwych sobie witamin oraz mikroelementów. W wielu z nich znajdziemy np. witaminę E, która wykazuje właściwości antyoksydacyjne, przeciwdziałając namnażaniu się wolnych rodników, które przyspieszają zachodzące w naszym ciele procesy starzenia. Z kolei kwas foliowy reguluje poziom homocysteiny, czyli aminokwasu mającego wpływ na naszą kondycję zdrowotną – wspiera on funkcjonowanie układu krążeniowego, przeciwdziałając powstaniu zmian miażdżycowych.
Obecny w składzie orzechów magnez pozytywnie wpływa natomiast na pracę układu nerwowego – wspomaga procesy myślowe, pamięć i koncentrację. Odgrywa także istotną rolę w działaniu układu sercowo-naczyniowego, chroniąc nas przed niebezpiecznym zawałem serca. Na tym jednak nie koniec. Orzechy obfitują w korzystne dla naszego zdrowia sterole roślinne oraz fitoestrogeny, działające podobnie jak estrogeny, czyli żeńskie hormony płciowe. Z tego względu orzechy zalecane są kobietom w okresie klimakterium.
3. Orzechy a ryzyko chorób
Pozytywne oddziaływanie na układ krążenia to nie jedyna zaleta orzechów. Jak wykazują specjaliści, ich spożywanie nie pozostaje bez znaczenia w profilaktyce i wspomaganiu leczenia szeregu innych chorób i dolegliwości. Udowodniono, że włączenie ich do diety zdecydowanie zmniejsza ryzyko wystąpienia cukrzycy typu 2. Przypuszcza się, że ma to związek z ich właściwościami przeciwzapalnymi. Co więcej istnieje prawdopodobieństwo, że zawarte w orzechach substancje mogą pełnić istotną rolę w przeciwdziałaniu rozwoju niektórych typów chorób nowotworowych. Sugeruje się np. że ich regularne spożywanie wspomaga ochronę przed rakiem jelita grubego w przypadku kobiet.
4. Orzechy - dzienna porcja
Optymalnie niewielkie porcje orzechowej mieszanki warto spożywać kilka razy w ciągu tygodnia. Należy pamiętać, że orzechy są dość kaloryczne, dlatego nie zaleca się sięgania po nie jako dodatku do diety – bezpieczniejsze dla naszej sylwetki będzie spożywanie ich jako zamiennika innych produktów, choć równie dobrze mogą stanowić dodatek do ulubionych potraw. Orzechy świetnie komponują się nie tylko ze słodyczami, ale także z warzywami, przede wszystkim zielonymi – brokułem, sałatą czy szparagami. Warto pamiętać, że obróbka termiczna może negatywnie wpływać na poziom zawartych w nich aktywnych składników, dlatego też najlepiej konsumować je w postaci surowej. Nie zaleca się również jedzenia zbyt dużych ilości orzechów solonych, zwłaszcza jeżeli mamy problemy z ciśnieniem.
5. Orzechy - alergia
Szacuje się, że na uczulenie na orzechy cierpi jedna na sto osób, przy czym dolegliwość ta ujawnia się najczęściej w wieku dziecięcym. Orzechami alergizującymi w największym stopniu są orzechy ziemne, czyli arachidowe. Kontakt z nawet niewielką ilością alergenu może skutkować wystąpieniem zmian skórnych, np. pokrzywki, której niejednokrotnie towarzyszy świąd. Częstym objawem alergii są obrzęki – przede wszystkim języka, warg, a nawet dróg oddechowych, a także dolegliwości ze strony układu pokarmowego – biegunka, nudności czy wymioty. Najbardziej poważną konsekwencją spożycia orzechów przez osobę uczuloną jest wstrząs anafilaktyczny, który w najgorszym przypadku może zakończyć się śmiercią.
Jak dotąd nie udało się, niestety, opracować leku, który byłby w stanie wyeliminować przyczyny alergii. Najbardziej skuteczne jest zatem całkowite wyeliminowanie orzechów i zawierających je produktów z diety. Osoby uczulone powinny dokładnie czytać treść umieszczonych na kupowanych artykułach etykiet – producenci są zobowiązani do informowania klientów nawet o śladowej ich obecności.