Zwiększa ryzyko raka jelita grubego i żołądka. "Jedzmy maksymalnie raz w tygodniu"
Czerwone mięso stanowi źródło ważnych składników odżywczych, ale zawiera również niezdrowe substancje. Od lat jego spożycie jest przedmiotem liczny badań naukowych. Niestety udowodniono, że już 50 g mięsa dziennie, zwiększa ryzyko raka jelit i żołądka. Dlatego WHO uznało mięso za produkt rakotwórczy. Co więcej, ulokowało je w tej samej grupie kancerogenów, co papierosy, alkohol czy azbest.
1. Czerwone mięso to nie tylko wołowina
Najczęściej czerwone mięso kojarzy się tylko z wołowiną i wieprzowiną. Dietetyk Celina Całka-Kinicka z Celcal Dietetyk zaznacza, że mięso czerwone dzieli się na dwie grupy:
- nieprzetworzone mięso czerwone, czyli wołowina, cielęcina, wieprzowina, jagnięcina, baranina, konina i koźlina;
- przetworzone mięso czerwone, które zostało poddane obróbce termicznej (np. wędzeniu), soleniu, peklowaniu, fermentacji lub innym procesom polepszającym smak lub wydłużającym okres przydatności do spożycia.
Czerwone mięso stanowi dobre źródło pełnowartościowego białka, witamin (m.in. A, D, z grupy B), minerałów i łatwo przyswajalnego żelaza. Zawiera w swoim składzie także selen i cynk, który wykazuje działanie wspomagające odporność organizmu oraz zapewnia optymalną kondycję i zdrowy wygląd skóry, włosów i paznokci. Charakteryzuje się jednak wysoką zawartością żelaza hemowego, które występuje w tkankach zwierzęcych i jest składnikiem hemoglobiny.
2. Czerwone mięso a zdrowie
Międzynarodowa Agencja Badań nad Rakiem (IARC), należąca do Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), ogłosiła, że regularne spożywanie wieprzowiny, wołowiny i innych gatunków czerwonego mięsa, może być przyczyną rozwoju choroby nowotworowej. W raporcie grupa ekspertów wskazała na zależność między spożyciem czerwonego mięsa a występowaniem raka jelita grubego, trzustki, żołądka i gruczołu krokowego. Zalecenie zostało wydane na podstawie licznych badań epidemiologicznych.
Jak pokazują dane, najbardziej może być narażone jelito grube, ponieważ każde 50 gramów spożywanego mięsa czerwonego (np. dwóch dużych plastrów szynki wędzonej) może zwiększać to ryzyko o 18 proc. Mięso przetworzone okazało się jeszcze silniejszym karcinogenem i w związku z tym zostało uwzględnione w grupie czynników, co do których istnieją dowody, że są dla człowieka rakotwórcze. Mięso znalazło się w tej samej rakotwórczej grupie co m.in. alkohol, tytoń, azbest, aflatoksyny i zakażenie Helicobacter pylori.
Zauważyli również podobny związek z rakiem żołądka, ale dowody w tym zakresie nie są wystarczająco jednoznaczne.
"Większość ludzi na świecie wciąż spożywa mięso, a jego konsumpcja stale rośnie w krajach o niskim i średnim dochodzie. Zalecenie dotyczące ograniczenia spożycia mięsa ma na celu przede wszystkim zmniejszenie ryzyka powstawania i rozwoju chorób" - czytamy w raporcie przygotowanym przez Światową Organizację Zdrowia.
3. Czy czerwone mięso jest szkodliwe?
Na temat czerwonego mięsa krąży wiele teorii, mimo że bogate jest w wiele wartości odżywczych. Według jednej z nich mięso czerwone zawiera znacznie więcej tłuszczu niż mięso białe - są to głównie nasycone kwasy tłuszczowe, które w nadmiarze wpływają niekorzystnie na zdrowie. Dlatego zawartość ich w diecie powinna być minimalna.
- Przetworzone mięso czerwone znajduje się w grupie produktów z wysokim ryzykiem prokancerogennym, czyli może zwiększać ryzyko raka. Jest w tej samej grupie co tytoń. Jeśli chodzi o nieprzetworzone czerwone mięso, to znajduje się ono w grupie bezpieczniejszej. To trzeba rozróżnić. Przetworzone czerwone mięso nie powinno absolutnie występować codziennie w diecie - wyjaśnia dietetyk Celina Całka-Kinicka.
- Powinniśmy odchodzić od zakupu przetworzonego czerwonego mięsa (m.in. wędlin, parówek, kiełbasek). Jeśli sami w domu przygotowujemy czerwone mięso, to jest to o wiele bezpieczniejsza forma, niż spożywanie produktów przetworzonych – dodaje.
Jak zaznacza ekspertka, spożywanie w nadmiarze wieprzowiny czy baraniny, które zawierają zbyt duże ilości nasyconych kwasów tłuszczowych, może doprowadzić do pogorszenia profilu lipidowego, rozwoju blaszek miażdżycowych oraz zwiększyć ryzyko zawału serca lub udaru.
Zobacz także: Najlepsze i najgorsze produkty dla tarczycy. Zakazana soja i gluten? Rozwiewamy wątpliwości
4. Czym zastąpić mięso czerwone w diecie?
- Czerwone mięso nie jest do końca dla nas neutralne, jego nadmiar może mieć szkodliwy wpływ na zdrowie. Dlatego tak ważne jest, żeby ograniczyć jego spożycie. Teraz jest moda na propagowanie diety opartej na większej ilości na produktach roślinnych. Po to, żeby wyeliminować też również spożywanie czerwonego mięsa - mówi ekspertka.
Według dietetyczy, warto urozmaicić dietę takimi produktami jak: mięso białe, ryby i jajka. Zaleca, aby jadłospis szczególnie wzbogacić o rośliny strączkowe (nazywane potocznie strączkami), które są zdrowym źródłem białka i witamin.
- Mięso czerwone należy ograniczać, ponieważ nie ma szczególnych właściwości prozdrowotnych. Należy jeść je maksymalnie raz w tygodniu. Można śmiało zastąpić je innymi produktami. W tygodniu powinniśmy jeść dwa razy rybę, co jest już takim złotym standardem, dwa razy drób, raz mięso czerwone, a w pozostałe dni postawić na dania wegetariańskie oparte na strączkach - wyjaśnia Celina Całka-Kinicka.
5. Kto powinien unikać mięsa czerwonego?
Dietetyk podkreśla, że każdy powinien ograniczyć spożywanie czerwonego mięsa.
- Czerwone mięso zawiera dużo żelaza, które jest łatwo przyswajalne. Zbyt duże jego stężenie w organizmie może być szkodliwe dla zdrowia. Osoby, które mają predyspozycję do nadmiernego wchłaniania żelaza, powinny ograniczyć jego spożycie. Z drugiej strony jedzenie mięsa wołowego może okazać się pomocne dla osób, które cierpią na anemię wynikającą z niedoboru żelaza - mówi.
Czerwone mięso, szczególne wieprzowina i baranina, są dosyć ciężkostrawne. Jak wyjaśnia ekspertka, zarówno osoby w podeszłym wieku, które mają problemy z trawieniem, jak i osoby na diecie lekkostrawnej, powinny szczególnie unikać jedzenia mięsa czerwonego ze względu na dużą ilość nasyconych kwasów tłuszczowych.
Anna Tłustochowicz, dziennikarka Wirtualnej Polski
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
