Piperyna – właściwości, działanie i stosowanie

Piperyna jest organicznym związkiem chemiczny i alkaloidem, pochodną piperydyny. Została odkryta w 1819 roku przez Hansa Christiana Ørsteda, który wyodrębnił ją z owoców Piper nigrum.

W czym jest piperyna? Substancja naturalnie występuje w czarnym pieprzu (wspomniany Piper nigrum), ale i innych roślinach, takich jak na przykład pieprz długi (Piper longum). Substancja nadaje im charakterystyczny smak i zapach.

Piperyna jest bezbarwną lub kremowożółtą, krystaliczną substancją. Ma ostro-gorzki smak. Rozpuszcza się w etanolu, eterze dietylowym, pirydynie chloroformie oraz benzynie.

Ponieważ wykazuje właściwości zdrowotne, jest wykorzystywana w przemyśle farmaceutycznym. Pozyskuje się ją jako ekstrakt z czarnego pieprzu lub na drodze syntezy chemicznej. Jakie są zdrowotne korzyści płynące z suplementacji piperyną?

Piperyna, jako składnik suplementów diety, może:

• zwiększać przyswajalność niektórych składników odżywczych, to jest witaminy C, selenu, beta-karotenu, witaminy A, witaminy B6 i koenzymu Q,
• wykazywać działanie przeciwnowotworowe poprzez hamowanie działania substancji chemicznych odpowiedzialnych za mutacje w materiale genetycznym komórek (w terapii nowotworowej stosuje się dawki 20-krotnie większe niż te włączane na co dzień w ramach suplementacji. W trakcie leczenia raka piersi piperyna jest podawana razem z kurkuminą),
• działać przeciwwirusowo i przeciwzapalnie,
• blokować tworzenie się nowych komórek tłuszczowych,
• obniżać poziom tłuszczu w krwiobiegu,
• wpływać na namnażanie się melanocytów (jest środkiem na bielactwo),
• poprawiać trawienie pokarmu, wpływać na wydzielanie soków trawiennych (żołądkowego, trzustkowego, jelitowego). Stosowana regularnie korzystnie wpływa na metabolizm i przemianę materii,
• mieć działanie antydepresyjne poprzez wzrost neurotransmisji serotoniny i dopaminy, które u osób zmagających się z depresją występują w niedostatecznej ilości. To dlatego piperyna pomaga w leczeniu depresji oraz problemów z pamięcią.

W medycynie chińskiej i indyjskiej piperyna jest wykorzystywana do leczenia dolegliwości trawiennych, takich jak biegunki, zaparcia czy niestrawność. Wskazaniem są także ból stawów i serca, także angina i gangrena.

Piperyna a odchudzanie

Piperyna jest popularnym preparatem na odchudzanie. Ma to związek z tym, że:

• pobudza żołądek do produkcji soków trawiennych,
• przyspiesza metabolizm,
• wzmaga w organizmie termogenezę, czyli wytwarzanie ciepła
• wpływa na lipolizę, to jest proces spalania tkanki tłuszczowej.

Pierwsze efekty stosowania piperyny można zauważyć po upływie 4 tygodni od rozpoczęcia suplementacji. Ważne, by była stosowana wraz z odpowiednią dietą oraz umiarkowaną aktywnością fizyczną.

By odczuć efekty działania piperyny, nie wystarczy jeść dużych ilości pieprzu. Zaleca się łykanie piperyny w tabletkach. Najlepiej zażywać je dwa razy dziennie: przed śniadaniem, na pusty żołądek oraz przed rozpoczęciem aktywności fizycznej.

Aby uniknąć ewentualnego podrażnienia błony śluzowej żołądka, warto ją stosować w połączeniu z kurkumą. Co nie mniej istotne, substancje stosowane razem działają bardziej efektywnie (dzięki piperynie biodostępność kurkumy jest nawet do 20 razy większa).

Obecnie w aptekach można kupić wiele preparatów zawierających wyciąg z owoców pieprzu z zawartością piperyny od 50 do 95 %. Od tego zależy nie tylko działanie, ale i cena suplementu. Ile kosztuje piperyna? Opakowanie 30 tabletek suplementu o stężeniu 95% kosztuje około 30 zł.

Jakie są możliwe skutki uboczne i przeciwwskazania do stosowania piperyny? Gdy piperyna jest spożywana w umiarkowanych, dozwolonych ilościach, nie wywołuje działań niepożądanych. Dopiero spożyta w nadmiarze może działać moczopędnie i wywoływać efekt przeczyszczający. To dlatego należy pamiętać, by nie przekraczać dziennej dawki tej substancji, która w zależności od wieku oraz wagi wynosi od 5 do 10 mg.

Stosowanie piperyny powinno być skonsultowane z lekarzem, zwłaszcza w przypadku stosowania innych suplementów diety bądź zażywania leków na nadciśnienie lub choroby serca.