Produkcja ekologiczna

Kontrola żywności ekologicznej opiera się na rolnictwie o zrównoważonym udziale zarówno produktów roślinnych, jak i zwierzęcych w obrębie gospodarstwa. W rolnictwie ekologicznym nie wykorzystuje się chemicznych środków ochrony roślin. Bazę, do uprawy roślin stanowią środki naturalne (biologiczne i mineralne). Ponadto, głównym celem gospodarstw ekologicznych jest uzyskanie równowagi paszowo-nawozowej, poprzez zbilansowanie poziomu produkcji zwierzęcej i roślinnej.

1. Produkcja ekologiczna żywności

Ogromną zaletą gospodarstw ekologicznych jest ich lokalizacja w miejscach o niskim poziomie zanieczyszczenia. Ważną cechą tego typu rolnictwa, jest próba zachowania dobrego stanu środowiska oraz promocja różnorodności biologicznej. W tym celu kultywuje się drzewa i krzewy śródpolne, a także chroni strumienie i oczka wodne. Produkcja ekologiczna charakteryzuje się tym, że nie wolno w niej stosować syntetycznych środków ochrony roślin i nawozów sztucznych, zapraw nasiennych, sztucznych koncentratów, organizmów genetycznie modyfikowanych, pasz przemysłowych czy promieni jonizujących.

Produkcja ekologiczna żywności roślinnej polega m.in. na:

Zobacz film: "Żywność light pod lupą dietetyka"

• stosowaniu właściwego płodozmianu uwzględniającego rośliny strukturotwórcze i zwiększającego zawartość materii organicznej w glebie (np. rośliny motylkowe);
• nawożeniu organicznymi nawozami wytworzonymi w gospodarstwie (kompost, obornik, nawozy zielone), pozwalającymi utrzymać żyzność gleby;
• stosowaniu nawozów mineralnych ograniczonych do mączek skalnych;
• mechanicznym usuwaniu chwastów;
• stosowaniu do walki z chorobami i szkodnikami naturalnych metod agrotechnicznych, tj. odpowiedniego następstwa uprawianych roślin, sąsiedztwa roślin, a także preparatów biologicznych;
• stosowaniu ekologicznego materiału siewnego i sadzeniowego.

W ekologicznej produkcji zwierzęcej obowiązują trzy podstawowe zasady:

• zachowanie dobrostanu zwierząt poprzez m.in. odpowiednią powierzchnię pomieszczeń, zapewniony dostęp do wybiegów i chowu pastwiskowego;
• żywienie zwierząt oparte jest na stosowaniu pasz wytworzonych metodami ekologicznymi;
• zabronione jest profilaktyczne stosowanie weterynaryjnych produktów leczniczych i antybiotyków.

2. Certyfikacja produktów ekologicznych

Przystąpienie do systemu rolnictwa ekologicznego jest dobrowolne, jednak podjęcie tej decyzji jest jednocześnie zobowiązaniem do bezwarunkowego przestrzegania rygorów produkcji ekologicznej, poddawania gospodarstwa kontroli, a także podporządkowania się sankcjom przewidzianym w przepisach prawa w razie naruszenia wymogów. Oznaczenia ekologiczne są poświadczeniem przez jednostkę certyfikującą, że produkcja podlega stałej kontroli, a produkty spełniają prawne wymogi.

Certyfikat produkcji ekologicznej wydawany jest po określonym czasie przestawiania gospodarstwa na rolnictwo ekologiczne.

Na całym świecie rośnie popyt na żywność ekologiczną. Podobnie jak ma to miejsce w przypadku innych „markowych” produktów, zdarzają się przypadki jej fałszowania. W związku z tym w krajach Unii Europejskiej wprowadzono system kontroli i certyfikacji produkcji ekologicznej. Graficznym odzwierciedleniem tego, że produkt został wytworzony zgodnie z tym systemem, jest wspólnotowy znak: „Rolnictwo ekologiczne” (zielony kłos na granatowym tle otoczony białymi gwiazdkami) umieszczony na etykiecie produktu.

Wspólnotowy znak ekologiczny sprawia, że produkty stają się markowe. Polski rynek żywności ekologicznej jest obecnie szacowany na około 100 milionów €. Żywność certyfikowaną kupuje już około 7% polskich konsumentów – głównie w specjalistycznych sklepach, na półkach zlokalizowanych w ekologicznych wyspach w supermarketach oraz bezpośrednio u rolników.

3. Żywność ekologiczna

Żywność ekologiczna, inaczej ekożywność, to produkty rolne uzyskiwane bez ingerencji nawozów sztucznych oraz preparatów chemicznych do ochrony roślin, przy jednoczesnym utrzymaniu naturalnej różnorodności biologicznej oraz żyzności podłoża. Zdrową żywność ekologiczną można nabyć w licznych sklepach. Ma ona kilka zalet, które odróżniają ją od pożywienia tradycyjnego. Warto spożywać produkty ekologiczne, ponieważ:

• pochodzą one z gospodarstw ekologicznych, gdzie zwierzęta żywione są naturalnymi paszami własnej produkcji lub paszami ekologicznymi w niewielkim stopniu wzbogaconymi o pasze klasyczne;
• do ich wytworzenia nie stosuje się ani nawozów sztucznych, ani chemicznych środków ochrony roślin; aby użyźnić glebę używa się np. kompostu, nawozów naturalnych, obornika oraz minerałów;
• są pozbawione sztucznych konserwantów, barwników, a także dodatków wzmagających zapach i smak.

Żywność ekologiczna ma zapewnić ochronę zdrowia społeczeństwa i równowagę środowiska.