RZS dieta – czego unikać, a co jeść?

RZS dieta to specjalny sposób żywienia osób z reumatoidalnym zapaleniem stawów. Polega na wykluczaniu produktów, które mogą wzmagać ból i zaostrzać stan zapalny oraz wprowadzaniu do jadłospisu tych, które pomagają wyciszać stan zapalny. Ma to związek z tym, że wiele składników wpływa zarówno na ryzyko zachorowania, jak i aktywność choroby.

Reumatoidalne zapalenie stawów (rheumatoid arthritis – RA, gościec, dawniej artretyzm) to autoimmunologiczna przewlekła choroba zapalna atakująca stawy i inne narządy. Jej charakterystyczne objawy to ból, sztywność i obrzęk oraz sztywność stawów rąk oraz stóp. Pojawia się także wzmożona potliwość, stan podgorączkowy, uczucie rozbicia czy problemy z układem sercowo-naczyniowym. Chorobę najczęściej wykrywa się w 4-5 dekadzie życia.

Schorzenie wpływa na jakość codziennego funkcjonowania, ale i może być niebezpieczne. Zaniedbane bądź niewłaściwie prowadzone leczenie może prowadzić do zniszczenia stawów, a w konsekwencji do trwałego inwalidztwa. Terapia obejmuje leczenie farmakologiczne i rehabilitację, ale nie mnie ważna jest odpowiednia dieta.

Zalecana dieta na stawy charakteryzuje się wysoką zawartością składników przeciwzapalnych, ma również na celu wspomaganie procesów regeneracyjnych, zmniejszenie negatywnych skutków farmakoterapii, utrzymanie organizmu w dobrym stanie oraz zapobieganie niedoborom pokarmowym.

Jaka jest najlepsza RZS dieta? Sprawdzi się:

• dieta śródziemnomorska (bogata w warzywa, owoce, chudy nabiał i ryby),
• wegańska (wykluczająca wszystkie składniki pochodzenia zwierzęcego),
• wegetariańska (wykluczająca mięso i ryby),
• ichtiwegetariańska (eliminująca mięso, dopuszczająca spożywanie ryb).

Aby wesprzeć organizm zmagający się z reumatoidalnym zapaleniem stawów, warto zdecydować się na jedną z nich.

Składniki pokarmowe w przypadku osób zmagających się z RZS mają za zadanie wyciszać przewlekły stan zapalny, tonować ból oraz uzupełniać niedobory witamin i składników mineralnych. To dlatego podstawą RSZ diety powinny być:

• fermentowane produkty, tak warzywa (np. kiszone warzywa: ogórki, kapusta, buraki, soki z kiszonych warzyw), jak i napoje mleczne (np. kefir oraz jogurt naturalny), ponieważ zawierają korzystny dla mikrobiomu kwas mlekowy,
• warzywa i owoce - cenne źródło witamin, składników mineralnych i przeciwutleniaczy. Polecana się zwłaszcza ciemne owoce jagodowe i zielone warzywa bogate w przeciwutleniacze i witaminę C,
• tłuste ryby morskie bogate w kwasy Omega-3 (makrela, łosoś, tuńczyk), które wspomagają profilaktykę chorób serca, chronią mózg i poprawiają jego funkcje, zwiększają ruchomość stawów, są źródłem witaminy D, która jest niezbędna w profilaktyce chorób reumatoidalnych,
• oleje tłoczone na zimno bogate w witaminy A i E, posiadające właściwości przeciwzapalne (oliwa z oliwek, olej lniany),
• orzechy i nasiona, działające przeciwzapalnie, będące źródłem nienasyconych kwasów tłuszczowych,
• czosnek, przyprawy rozgrzewające, takie jak imbir i kurkuma, ponieważ tonują ból i hamują rozwój procesów zapalnych w organizmie.

Głównym zadaniem jadłospisu diety w RZS jest nie tylko dostarczanie jak największej ilości składników wyciszających stan zapalny, ale i maksymalne ograniczenie czynników prozapalnych. To dlatego w przypadku chorób reumatoidalnych nie jest wskazane spożywanie:

• nasyconych kwasów tłuszczowych, tłuszczów trans (np. fast-food czy dania gotowe instant. Ich duża ilość znajduje się także w tłustym czerwonym mięsie czy twardych margarynach),
• wysokoprzetworzonych węglowodanów i cukrów prostych (np. przemysłowe wyroby cukiernicze),
• tłustych mięs, wędlin i podrobów,
• oleju słonecznikowego i ryżowego,
• serów pleśniowych i długodojrzewających,
• warzyw: roślin strączkowych, pomidorów, bakłażanów, papryki i cytrusów. Warzywo, które rujnuje stawy to każde warzywa psiankowate zawierające kalcytriol, którego nadmiar zwiększa absorpcję wapnia z pożywienia. Ten odkłada się w więzadłach i ścięgnach,
• kawy i mocnej herbaty,
• produktów smażonych w wysokich temperaturach (np. frytki, chipsy).