Andruty - historia, produkcja, kalorie i wartości odżywcze

Andruty to cienkie wafle produkowane w Polsce od XVIII wieku. Wywodzą się z Kalisza i zajmują miejsce na liście produktów tradycyjnych. Andruty są wytwarzane z mąki, cukru, oleju oraz wody. Do ich wypieku konieczne jest użycie specjalnej formy i wysokiej temperatury. Co warto wiedzieć o andrutach?

Andruty świetnie smakują ułożone warstwowo i przełożone kremem.Andruty świetnie smakują ułożone warstwowo i przełożone kremem.
Źródło zdjęć: © adobestock
Paula Komendarczuk

Czym są andruty?

Andrut to cienki i delikatny płat ciasta wypiekany w specjalnych formach, określanych mianem żelazek. Zazwyczaj mają okrągły kształt, ale można spotkać również kwadratową wersję.

Andruty są znane już od XVIII wieku i wówczas były serwowane na deser. Produkt jest wytwarzany na podstawie jednej, stałej receptury i przy użyciu żelazka nagrzewanego za pomocą prądu lub gazu.

W przeszłości urządzenia te działały po użyciu węgla drzewnego. Wysoka temperatura sprawia, że ciasto w bardzo krótkim czasie staje się upieczone i suche.

Pomimo rozwoju technologii andruty po dziś dzień są produkowane ręcznie, z tego względu jest to produkt wyjątkowy i niepowtarzalny. Wyrób ma krótki i naturalny skład, a jednak przyciąga smakiem i nie ma potrzeby łączenia go z innymi dodatkami.

Wiele osób traktuje andruty jako samodzielny deser lub prostą przekąskę, inni smarują je kremami i układają warstwowo. Pozostali gustują w jedzeniu wyrobu i zapijaniu go piwem, dzieci natomiast często wybierają andruty jako alternatywę dla chipsów.

Historia andrutów

Andruty to regionalny produkt Kalisza, wywodzący się najprawdopodobniej z tradycji żydowskiej, ale był kupowany również przez chrześcijan. Od lat wyrób utrzymuje ten sam kształt oraz wielkość.

Wypiek andrutów nie wymaga specjalnych umiejętności, w przeszłości był to przysmak produkowany w piekarniach polskich i niemieckich, a także w różnych sklepach.

Produkt można było kupić w wielu placówkach, ale najbardziej charakterystycznym miejscem dystrybucji był Park miejski w Kaliszu. Andruty były traktowane jako smaczny dodatek do kawy, ich największą zaletą była niska cena.

Z tego względu wyrób zapisał się w historii miasta, ponieważ tuż po niedzielnej mszy większość osób decydowała się na zakup paczki wafli, które następnie były dzielone po równo dla dzieci i dorosłych.

Andruty przyciągały osoby o każdej narodowości, religii i statusie majątkowym, były elementem łączącym społeczność. Obecnie są one symbolem miasta, który zyskał na popularności na tyle, że coraz częściej można zakupić go również w innych miejscach w Polsce i na świecie.

Produkcja andrutów

Andruty są produkowane z mąki, oleju rzepakowego, niewielkiej ilości cukru oraz wody. Po dokładnym wymieszaniu składników uzyskuje się jednolitą masę, którą w niewielkiej ilości wylewa się na żelazka.

Ciasto po krótkiej chwili zamienia się w płaski, chrupiący opłatek, a cukier ulega krystalizacji, nadając całości słodki i jednocześnie lekko gorzki posmak.

Proces produkcji wykonywany jest ręcznie, wymaga przebywania w wysokiej temperaturze i wielokrotnego opuszczania oraz podnoszenia ciężkich żelazek.

Po upieczeniu andruty są sortowane i pakowane zazwyczaj po 10 sztuk. Paczka jest następnie zgrzewana, by blaty jak najdłużej były świeże i chrupiące. Na opakowaniu jest dodatkowo umieszczana data przydatności do spożycia.

Kalorie i wartości odżywcze andrutów

100 gramów andrutów zawiera:

  • 366 kalorii,
  • 3 g tłuszczu,
  • 0,33 g nasyconych kwasów tłuszczowych,
  • 73,3 g węglowodanów,
  • 3,3 g cukru,
  • 10 g białka,
  • 0 g soli.

W składzie andrutów znajdują się wyłącznie naturalne składniki, takie jak mąka, cukier czy olej. Produkt jest pozbawiony konserwantów, spulchniaczy oraz polepszaczy smaku.

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Wybrane dla Ciebie
Kluczowy w diecie seniorów. Bogactwo białka, wapnia i cennych witamin
Kluczowy w diecie seniorów. Bogactwo białka, wapnia i cennych witamin
U Niemców zakazana, w Polsce legalna. Takie są skutki jej spożycia
U Niemców zakazana, w Polsce legalna. Takie są skutki jej spożycia
Sezam wycofany z obrotu. Wykryto w nim Salmonellę
Sezam wycofany z obrotu. Wykryto w nim Salmonellę
Ranking ketchupów 2025. "Niska zawartość pomidorów"
Ranking ketchupów 2025. "Niska zawartość pomidorów"
Najgorszy dodatek do jarzynowej. Zrezygnuj nawet w Wielkanoc
Najgorszy dodatek do jarzynowej. Zrezygnuj nawet w Wielkanoc
Najlepsze wśród mięs. Tylko takie kupuj na święta wielkanocne
Najlepsze wśród mięs. Tylko takie kupuj na święta wielkanocne
Naukowcy odkryli nowe działanie kefiru. To nadzieja dla chorych
Naukowcy odkryli nowe działanie kefiru. To nadzieja dla chorych
Sprzyjają demencji i pogarszają pamięć. Te produkty są wrogami mózgu
Sprzyjają demencji i pogarszają pamięć. Te produkty są wrogami mózgu
Jakie znaczenie ma kolor skorupki jajka? Niektórzy będą zdziwieni
Jakie znaczenie ma kolor skorupki jajka? Niektórzy będą zdziwieni
Choć mają złą opinie, otulą serce. Kardiolog wskazuje 5 produktów
Choć mają złą opinie, otulą serce. Kardiolog wskazuje 5 produktów
Zbadali w laboratorium paprykę z Biedronki i z Lidla. Oto, co wykryli
Zbadali w laboratorium paprykę z Biedronki i z Lidla. Oto, co wykryli
Będzie towarem luksusowym. Fatalne prognozy dla...ziemniaka
Będzie towarem luksusowym. Fatalne prognozy dla...ziemniaka