Dieta Lutza
Autorem diety jest Wolfgang Lutz, austriacki lekarz mieszkający w Londynie. Jak sam powtarzał, już jako dziecko był słabego zdrowia. Po wykładzie G.L. Tharpe'a na temat diety w 1957 roku zainteresował się niskowęglowodanowym sposobem żywienia. Wypróbował dietę niskowęglowodanową na sobie i po osiągnięciu doskonałych rezultatów rozpoczął jej propagowanie u swoich pacjentów, uzyskując w przypadku wielu chorób doskonałe rezultaty. Efekty diety opisał w książce „Życie bez chleba”, wydanej w 1967 r. W języku polskim dostępne jest tłumaczenie książki doktora, napisanej wespół z biochemikiem Christianem B. Allanem i noszącej tytuł „Życie bez pieczywa”.
- 1. Na czym polega dieta Lutza?
- 2. Przykładowy jadłospis diety Lutza
- 3. Przykładowe przepisy diety bez chleba
- 3.1. Omlet z pomidorami i cebulą
- 3.2. Jajka po benedyktyńsku
- 3.3. Jajko sadzone na szparagach
- 3.4. Mintaj w warzywach
- 3.5. Pierś kurczaka pieczona w folii
- 3.6. Kurczak w sosie curry
- 3.7. Dorsz pieczony z zieloną pietruszką
- 3.8. Kotleciki w sosie musztardowym
- 3.9. Klopsiki w sosie pomidorowym
- 3.10. Kapuśniak z kiełbasą
- 3.11. Zapiekanka z warzyw
- 3.12. Pieczona cukinia
1. Na czym polega dieta Lutza?
Dieta niskowęglowodanowa Lutza opiera się na założeniu, że białka) i tłuszcze można konsumować w dowolnej ilości, natomiast węglowodanów można przyjąć tylko 72 g na dobę. Przy takiej ich ilości organizm nie ma ochoty na duże ilości dwóch wyżej wspomnianych składników, a jednocześnie jego potrzeby energetyczne są w pełni zaspokojone. W diecie tej produkty zostały sklasyfikowane jako te dozwolone (ryby, sery, liście i łodygi warzyw, mięsa, jaja, orzechy, śmietana, tłuszcze zwierzęce, niesłodzone napoje alkoholowe) oraz niedozwolone (wszystkie produkty zawierające węglowodany – makarony i pieczywo, rozmaite słodzone pokarmy, suszone owoce).
Wśród produktów dozwolonych, które można jeść w nieograniczonych ilościach, są:
- mięsa (wieprzowina, wołowina, drób), wędliny, podroby (wątróbka), ryby,
- wszystkie rodzaje tłuszczu zwierzęcego, oliwa z oliwek,
- sery, śmietana (twarogi, jogurt naturalny (bez cukru), mleko (nie za dużo)),
- jajka,
- sałatki, liście i łodygi warzyw (sałata, brukselka, brokuły, szparagi, kapusta, kalafior,) pomidory (w umiarkowanych ilościach), ogórki, papryka, kiełki.
Czytaj więcej
Produkty dozwolone, ale w ograniczonych ilościach:
- orzechy, pestki dyni, słonecznik, wiórki kokosowe, zarodki pszenne, otręby, sezam, owoce,
- czekolada gorzka (minimum 80% kakao),
- pieczywo pełnoziarniste (zawartość węglowodanów. ok. 35%),
- czerwone wytrawne wino.
Produkty niedozwolone:
- wszystkie zawierające węglowodany, tj. skrobia, mąka, cukry (pieczywo, płatki śniadaniowe, makarony, zboża, ziemniaki, rogaliki, wyroby cukiernicze),
- słodzone pokarmy (jogurt, napoje, desery, cukierki, owoce kandyzowane, suszone),
- sól.
Jedzenie można przygotowywać na różne sposoby – nie ma znaczenia czy będą smażone, pieczone czy duszone. Tłuszczu nie trzeba eliminować. Lutz zaleca, aby osoby po 45. roku życia nie wykluczały zbyt szybko węglowodanów ze swojej diety, ponieważ może to być dla nich niekorzystne. Należy to robić stopniowo.
Zasady diety odchudzającej Lutza:
- Jedzenie należy rozłożyć na 2-3 posiłki – pierwszy ok. godz. 7.00- 9.00, ostatni najpóźniej o godz. 19.00 i min. 2,5 godz. przed snem.
- Zrezygnować z produktów przetworzonych na rzecz naturalnych.
- Jedzenie gotować al dente.
- Posiłki spożywać spokojnie, nie spieszyć się, dać czas organizmowi, by zauważył, że je.
- Najlepiej nie popijać w trakcie posiłków. Pić na 0,5–1 godz. przed lub 1,5–2 godz. po posiłku (herbata zielona, czerwona, woda niegazowana).
- Dieta Lutza była punktem wyjścia dla Atkinsa i jego diety niskowęglowodanowej. Jej wpływ można odnaleźć także w diecie Kwaśniewskiego, ale ten nie przyznaje się do inspiracji badaniami Lutza.
2. Przykładowy jadłospis diety Lutza
- Dzień 1
Śniadanie: Surówka z kapusty pekińskiej, po plasterku polędwicy, szynki drobiowej, kiełbasy krakowskiej, szklanka herbaty bez cukru.
Drugie śniadanie: Twarożek z jogurtem, szklanka wody mineralnej niegazowanej.
Obiad: 150 g mintaja gotowanego w warzywach, szklanka surówki z kapusty kwaszonej i marchewki z łyżeczką oliwy z oliwek, szklanka herbaty bez cukru.
Podwieczorek: 150 g zmiksowanej dyni, szklanka wody mineralnej niegazowanej.
Kolacja: Zapiekanka z warzyw, szklanka herbaty zielonej bez cukru.
- Dzień 2
Śniadanie: Twarożek z 200 g chudego białego sera, łyżki posiekanego szczypiorku, 1/2 małego ogórka zielonego, 3 rzodkiewek, 1/4 papryki żółtej, łyżki mleka, szklanka herbaty zielonej bez cukru.
Drugie śniadanie: 50 g orzeszków pistacjowych, szklanka wody mineralnej niegazowanej.
Obiad: 150 g cielęciny gotowanej z warzywami (8 pieczarek duszonych na łyżeczce oliwy z oliwek, 4 szparagi), surówka z sałaty zielonej, 1 cebuli, pomidora, ogórka kwaszonego z łyżeczką oliwy z oliwek, szklanka wody mineralnej bez cukru.
Podwieczorek: 150 g awokado, szklanka wody mineralnej niegazowanej.
Kolacja: Sałatka kolorowa, wielowarzywna, szklanka herbaty bez cukru.
- Dzień 3
Śniadanie: Jajecznica z dwóch jaj, 1 cebuli, 1 pomidora na łyżeczce oliwy z oliwek, surówka z cykorii, szklanka herbaty bez cukru.
Drugie śniadanie: 30 g łuskanych pestek słonecznika, szklanka wody mineralnej niegazowanej.
Obiad: 150 g piersi z kurczaka bez skóry, pieczonej w folii, 200 g brokułów gotowanych na parze, szklanka herbaty czerwonej bez cukru.
Podwieczorek: Sok wielowarzywny.
Kolacja: 100 g serka fromage z czosnkiem, 4 rzodkiewki, ogórek zielony, szklanka herbaty zielonej bez cukru.
- Dzień 4
Śniadanie: Jajecznica z bekonem, szynką lub kiełbasą, kawa bez kofeiny lub ziołowa herbata.
Drugie śniadanie: 50 g niełuskanych orzechów włoskich, szklanka wody mineralnej niegazowanej.
Obiad: Kurczak pieczony, niewielka porcja surówki, woda mineralna bez gazu.
Podwieczorek: Kabanosy drobiowe, szklanka herbaty bez cukru.
Kolacja: Po plasterku polędwicy z kurczaka, kiełbasy krakowskiej, szynki z indyka, plasterek sera żółtego z papryką zieloną (100 g), szklanka herbaty bez cukru.
- Dzień 5
Śniadanie: Omlet z pomidorami i cebulą, szklanka herbaty bez cukru.
Drugie śniadanie: Rosół drobiowy z włoszczyzną.
Obiad: Pieczony dorsz z pietruszką, brukselki, bita śmietana bez dodatku cukru, szklanka herbaty bez cukru.
Podwieczorek: Batonik wysokobiałkowy, szklanka wody mineralnej niegazowanej.
Kolacja: 100 g gotowanego szczawiu, 100 g serka fromage z czosnkiem, szklanka herbaty zielonej bez cukru.
- Dzień 6
Śniadanie: Jajko sadzone ze szparagami, ziołowa herbata.
Drugie śniadanie: Sałatka z szynką, zieloną sałatą, pieczonym indykiem i dodatkiem majonezu.
Obiad: Klopsiki w sosie pomidorowym, szklanka herbaty czerwonej bez cukru, szpinak.
Podwieczorek: Kilka plasterków kiełbasy, szklanka herbaty bez cukru.
Kolacja: Pasztet z wątróbek kurzych, sałatka z sosem winegret, stek, bita śmietana bez dodatku cukru.
- Dzień 7
Śniadanie: Kilka kiełbasek włoskich, filiżanka zielonej herbaty.
Drugie śniadanie: Sałatka z tuńczyka, różnych gatunków sałaty z dodatkiem kawałków boczku.
Obiad: Cheeseburger z bekonem z dodatkiem brokułów i kalafiora, świeży owoc.
Podwieczorek: Roladki z wędzonego łososia z twarożkiem, szklanka herbaty bez cukru.
Kolacja: Stek, pieczona cukinia, szklanka herbaty bez cukru.
3. Przykładowe przepisy diety bez chleba
3.1. Omlet z pomidorami i cebulą
Składniki: 2 jajka, 1 cebula, 2 pomidory, 1 szklanka mleka, łyżka masła klarowanego lub innego tłuszczu, sól, pieprz.
Przygotowanie: Cebulę pokroić grubo. Pomidory obrać ze skórki, pokroić. Warzywa przesmażyć razem. W misce roztrzepać jajka, mleko, sól, pieprz. Do ubitych jajek dodać podsmażone pomidory, przemieszać. Jajka smażyć na rozgrzanym maśle na dużym ogniu 3-4 min.
3.2. Jajka po benedyktyńsku
Składniki: 4 bardzo świeże jajka, 4 plastry bekonu, 100 ml białego wytrawnego wina lub octu słodowego (ewentualnie jabłkowego lub winnego), sól i pieprz do smaku.
Przygotowanie: Połowę wody zagotować, dodać ocet. Przykręcić gaz, by woda była na granicy wrzenia. Wbijać po jednym jajku, delikatnie przegarniając wodę wokół łyżką. Gotować w ten sposób jajka przez około 2-3 min. Białko powinno być wokół ścięte, żółtko ma pozostać półpłynne. Wyjąć jajka łyżką cedzakową. Ułożyć na podsmażonych plastrach bekonu. Posypać szczypiorem.
3.3. Jajko sadzone na szparagach
Składniki: 2 jajka, pęczek zielonych szparagów, sól morska, 3 łyżki masła, świeżo zmielony czarny pieprz, dodatki do wyboru: tarty parmezan lub correggio, natka pietruszki, szczypiorek, bazylia.
Przygotowanie: Szparagi umyć, odciąć białe i twarde końce, obrać 2/3 długości od końca, ugotować na parze lub w małej ilości wody. Odcedzić i polać roztopionym masłem, doprawić solą, pieprzem, ewentualnie posiekaną natką pietruszki. Usmażyć jajko sadzone na maśle. Szparagi i jajka podawać razem, posypane szczypiorkiem, tartym parmezanem lub serem correggio.
3.4. Mintaj w warzywach
Składniki: 2 filety z mintaja, 2 marchewki, 2 pory, 20 dag pieczarek, 2 łyżki oleju, biały pieprz, cytryna, szklanka rosołu, nasiona słonecznika, koperek.
Przygotowanie: Pory pokroić na talarki, marchewkę na cienkie plasterki. Pory zblanszować. Pieczarki podsmażyć, posypać solą i pieprzem. Przesmażyć marchewkę, podlać wodą, dusić 5 min. Filety skropić sokiem z cytryny, doprawić solą i pieprzem. Połowę porów wymieszać z marchewką i przełożyć do formy żaroodpornej. Ułożyć w niej filety. Przykryć mieszanką porów z pieczarkami. Posypać nasionami słonecznika. Zapiekać 20 min. Przed podaniem posypać koperkiem.
3.5. Pierś kurczaka pieczona w folii
Składniki: 2 duże piersi kurczaka, marynata: sos worcestershire, sól z ziołami śródziemnomorskimi, pieprz, odrobina oleju z pestek winogron.
Przygotowanie: Składniki marynaty połączyć. Posmarować nią mięso. Odstawić do lodówki na 24 godz. Po wyjęciu każdą z piersi oddzielnie owinąć w folię aluminiową, ułożyć na blasze. Na dno formy wlać odrobinę wody. Piec w temp. 250 st. ok. 30-40 min.
3.6. Kurczak w sosie curry
Składniki: 50 g masła, 2 cebule, 150 ml jogurtu naturalnego, 1/2 kg piersi z kurczaka, 1 łyżka koncentratu pomidorowego, 15 g curry, 3 lub więcej ząbków czosnku.
Przygotowanie: Cebule pokroić w kostkę i razem z czosnkiem udusić razem na maśle, nie rumieniąc. Przestudzić i połączyć z jogurtem, curry i koncentratem pomidorowym. Mięso pokroić na kawałki. Zalać sosem curry i schładzać przez godzinę. Następnie dusić pod przykryciem ok. 30 min.
3.7. Dorsz pieczony z zieloną pietruszką
Składniki: 2 filety z dorsza, 3 ząbki czosnku, 2 pęczki natki, 2 łyżki soku z cytryny, 5 łyżek oleju, sól, pieprz.
Przygotowanie: Filety oczyścić, opłukać i osuszyć. Umytą i osuszoną natkę posiekać. Czosnek przecisnąć przez praskę. Połączyć czosnek, natkę, olej i sok z cytryny. Doprawić solą i pieprzem. Dno naczynia żaroodpornego przykryć połową mieszanki, ułożyć warstwę z ryb, a na niej drugą warstwę mieszanki. Wstawić do lodówki na 60 min, a następnie piec w 180°C około 20 min.
3.8. Kotleciki w sosie musztardowym
Składniki: 8 kotlecików jagnięcych, 200 ml śmietany, 100 ml wywaru (może być z kostki), 4 łyżki oleju, 4 łyżki mąki, 5 łyżek musztardy francuskiej, sól, pieprz.
Przygotowanie: Mięso oprószyć solą i pieprzem, obtoczyć w mące i smażyć z obu stron na dobrze rozgrzanym oleju. Wylać nadmiar tłuszczu. Do mięsa dolać wywar i dusić ok. 10 min. Dodać śmietanę i dusić następne 10 min. Dołożyć musztardę, dokładnie wymieszać i gotować jeszcze 2-3 min.
3.9. Klopsiki w sosie pomidorowym
Składniki: 0,5 kg mięsa mielonego, 1 cebula, 1-2 żółtka, 2 łyżeczki suszonej papryki chili, 1 łyżka granulowanego czosnku, 2 łyżeczki soli, 1 łyżeczka pieprzu czarnego, 1 łyżeczka przyprawy maggi. Sos: 2 puszki pomidorów, 1 cebula, 2 łyżeczki granulowanego czosnku, 6 ząbków czosnku, 1 łyżeczka soli, 2 łyżeczki suszonego chili, 300 ml bulionu warzywnego, 1 łyżeczka pieprzu czarnego, 5 łyżek oleju.
Przygotowanie: Mięso mielone wymieszać z solą, pieprzem, granulowanym czosnkiem, papryką chili, maggi, poszatkowaną cebulą, żółtkami. Uformować klopsiki i wstawić je do lodówki. Sos: Na rozgrzanym oleju podsmażyć pokrojoną w kostkę cebulę i czosnek. Dodać 2 puszki pomidorów, sól, pieprz, suszone chili, granulowany czosnek, zagotować, dolać bulion warzywny. Gotować na małym ogniu ok 15 min. Wrzucić klopsiki i gotować na wolnym ogniu ok. 25 min.
3.10. Kapuśniak z kiełbasą
Składniki: 30 dag kiszonej kapusty, 50 dag wędzonej kiełbasy, 1,5 l bulionu z kostki, olej, 2 cebule, 2 marchewki, 5 ziemniaków, kilka suszonych grzybów, namoczonych, sól, pieprz, 2-3 pomidory bez skórki, łyżka masła, łyżka mąki.
Przygotowanie: Bulion zagotować. Kiełbasę pokroić w grube plastry. Cebule obrać, posiekać, zeszklić wraz z grzybami na oleju. Wymieszać z kiełbasą i razem podsmażyć. Ziemniaki i marchewki obrać, umyć i pokroić. Warzywa gotować w bulionie do miękkości. Kapustę odcisnąć, poszatkować, dodać do zupy, gotować 30 min. Pod koniec gotowania dorzucić kiełbasę z cebulą i grzybami oraz rozdrobnione pomidory. Przyprawić do smaku solą i pieprzem. Zrobić zasmażkę z mąki i masła. Dodać do zupy i wymieszać.
3.11. Zapiekanka z warzyw
Składniki: 1 cukinia, 2 pomidory, 1,5 szklanki śmietany, 3 jajka, masło, 1 czerwona papryka, 3 ziemniaki, 0,5 bakłażana, 0,5 cebuli, sól, biały pieprz, olej do smażenia.
Przygotowanie: Ziemniaki i cebulę obrać i razem z innymi warzywami pokroić w plasterki. Usmażyć wszystko oprócz pomidorów na rozgrzanym oleju. Natłuścić naczynie żaroodporne. Warzywa ułożyć w warstwy. Połączyć śmietanę i jajka, doprawić solą i białym pieprzem. Zalać warzywa sosem. Piec w 150°C przez ok. 30 min. Przed końcem pieczenia można posypać odrobiną startego selera.
3.12. Pieczona cukinia
Składniki: 1 cukinia, 1 szklanka kwaśnej śmietany, 2 szklanki posiekanych pomidorów, 1,5 szklanki twardego żółtego sera, bazylia, oregano, 0,5 łyżeczki pieprzu, tymianek do smaku, 1 łyżeczka soli.
Przygotowanie: W naczyniu ułożyć na przemian pomidory i cukinie. Oprószyć przyprawami, zalać kwaśną śmietaną i posypać żółtym serem. Przykryć i piec przez 10 min w wysokiej temperaturze. Po upieczeniu pozostawić na 2 min w wyłączonej kuchence.
Dieta bez chleba to dość ciekawa dieta odchudzająca, a co więcej, jej założenia mają podstawy naukowe. Jest to dieta niskowęglowodanowa, ale dostarczająca minimalną ilość węglowodanów niezbędną do życia. Aby była to zdrowa dieta, trzeba ją stosować tylko po konsultacji lekarskiej. Bez konsultacji ze specjalistą jest niebezpieczna dla zdrowia. Jej zasady są niezgodne z zasadami zdrowego, racjonalnego żywienia, a ją bardzo trudno jest stosować.