Rzodkiew japońska – wygląd, właściwości i zastosowanie w kuchni
Rzodkiew japońska, znana również jako daikon, jest warzywem, które pochodzi z regionu Morza Śródziemnego, a nie – jak można przypuszczać – z Japonii. Znajduje szerokie zastosowanie w kuchni. Można ją wykorzystywać do surówek i sałatek, ale także poddawać obróbce termicznej. Wyróżnia ją zdecydowany smak i walory zdrowotne. Co warto o niej wiedzieć?
1. Co to rzodkiew japońska?
Rzodkiew japońska (Raphanus sativus var. longipinnatus), inaczej daikon należy do rodziny kapustowatych. Nazywa się ją również rzodkiewką azjatycką, rzodkiewką chińską czy rzodkiewką orientalną.
Warzywo pochodzi z terenów położonych między Morzem Śródziemnym a centralną Azją, a nie z Japonii, do której dotarło ponad tysiąc lat temu przez Chiny.
Daikon to jedno z najczęściej uprawianych i spożywanych warzyw w Japonii. Szczególną popularność zdobyło w okresie Edo, czyli między XVII a XIX wiekiem. Wówczas, w czasach głodu, rzodkiew ratowała życie Japończykom. Doczekała się nawet swojego pomnika, który stanął w tokijskiej świątyni Kameido-Katori.
Znanych jest wiele odmian rzodkwi japońskiej. To między innymi: Mino Early, Shin-Hasshu, Wakamiya, Minowase Summer Cross, Haruao daikon, Aokubi Miyashige Nagafuto czy Tama Winter.
2. Jak wygląda i smakuje rzodkiew japońska?
Nazwa warzywa pochodzi od połączenia dwóch słów: dai, oznaczającego duże i kon, które oznacza korzeń, co doskonale je opisuje. Jak wygląda rzodkiew japońska? Jest dużym warzywem o białych, wąskich i długich korzeniach. Te osiągają długość od 15 do 50 centymetrów i średnicę od 10 do 15 centymetrów.
Warzywo może mieć kształt kulisty, podłużny i cylindryczny, a kolor biały, żółty, zielony lub czarny. Wyglądem japońska rzodkiew przypomina dużą, przerośniętą białą marchew, a pikantnym smakiem czarną rzodkiew. Za jadalny uważa się korzeń warzywa oraz liście.
3. Właściwości zdrowotne daikonu
Rzodkiew japońską dostarcza niewielu kalorii. Zawiera:
- sporo witaminy C,
- witaminy z grupy B: B1, B2, B7, B9,
- minerały: fosfor, magnez, miedź, potas, sód, wapń i żelazo,
- białko,
- węglowodany,
- błonnik
- aktywny enzym, który wspiera trawieniem zwłaszcza ciężkostrawnych potraw.
Warzywo ma właściwości detoksykacyjne, moczopędne i przeciwobrzękowe, a także oczyszczające. Wspiera leczenie przeziębień i podnosi odporność, zmniejsza ryzyko rozwoju przewlekłych chorób, w tym nowotworów.
Ponadto ma zdolność obniżania poziomu cholesterolu we krwi, likwiduje też problemy związane z zaparciami. Pozytywnie działa na naczynia krwionośne, dzięki czemu może zmniejszać ryzyko wystąpienia zawału oraz udaru.
Daikon pomaga także usuwać toksyny z organizmu, sprawdza się przy dolegliwościach związanych z układem moczowym oraz oddechowym. Usprawnia pracę nerek oraz wątroby, wspomaga gojenie się ran.
Spożywanie japońskiej rzodkwi zaleca się zwłaszcza:
- osobom borykającym się z cellulitem i zatrzymywaniem wody w organizmie,
- osobom przebywającym na diecie odchudzającej,
- cukrzykom,
- gdy dokuczają problemy trawienne.
4. Zastosowanie japońskiej rzodkwi
Rzodkiew japońską spożywa się ją na różne sposoby, zarówno świeżą (startą), jak i poddaną obróbce termicznej: gotowaną (w zupach), duszoną (np. z mięsem), smażoną, pieczoną czy grillowaną.
Można ją również marynować (i podawać w postaci tradycyjnego koreańskiego dania składającego się z marynowanych warzyw, tzw. kimchi) lub suszyć (traktując jako przyprawę), zaś jej liście smażyć i dodawać do sałatek. Z rzodkwi japońskiej przygotowuje się również frytki, które potem podaje ze śmietaną czy dipem jogurtowym.
Kupując rzodkiew japońską należy zwrócić uwagę na to, by warzywo nie miało pęknięć, posiadało zielone liście oraz twardy, ostry korzeń. Należy przechowywać ją w lodówce, w szczelnym pojemniku lub plastikowej torbie (to pozwala utrzymać dużą wilgotność).
5. Uprawa rzodkwi japońskiej
Ponieważ uprawa daikonu wymaga, aby sezon wegetacyjny trwał odpowiednio długo, a gleba była wilgotna niemal cały czas, rzodkiew japońska najlepiej czuje się w Azji. Nie oznacza to jednak, że nie można jej uprawiać w polskich warunkach klimatycznych.
To się zdecydowanie udaje. Warzywo wysiewa się wprost do gruntu, najlepiej na glebach próchnicznych i żyznych. Rzodkiew uprawiana na glebach suchych lub piaszczystych, a także ciężkich, ulega deformacjom.
Zbiory warzywa odbywają się odpowiednio: wiosną, latem i na jesień. Rzodkiewka może być zbierana, gdy korzenie będą odpowiednio wyrośnięte i jednocześnie pozbawione uszkodzeń.