Sardele - właściwości zdrowotne, sposób przygotowania, anchois
Sardele to niewielkie ryby, zawierające dużą ilość cennych minerałów i substancji odżywczych. Można je kupić suszone, świeże lub konserwowane w puszce czy słoiku. Co warto wiedzieć o sardelach?
1. Czym są sardele?
Sardele to niewielkie, tłuste ryby, zamieszkujące Ocean Spokojny. Gatunek ten przemieszcza się w sporych ławicach, więc łatwe jest złapanie na raz dużej ilości ryb.
W efekcie populacja sardeli jest niska, a coraz więcej krajów wprowadza ograniczenia w połowie tego gatunku. Sardele są znane od stuleci, przede wszystkim stanowią jeden z podstawowych składników sosu garum, przygotowywanego na bazie ryb i ziół.
Sardele były też spożywane na surowo, ponieważ wierzono że są naturalnym afrodyzjakiem. Obecnie w sklepach można dostać świeże lub suszone sardele, a także zakonserwowane w słoikach czy puszkach.
Sardela uważana jest za rybę bezpieczną, ponieważ nie zawiera metali ciężkich ani rtęci. W formie przetworów może być spożywana przez kobiety w ciąży.
2. Sardele czy sardynki?
Sardynki i sardele to często stosowane zamiennie nazwy, co jest dużym błędem. To zupełnie inne gatunki, sardynki to rodzaj śledzia, który zamieszkuje Ocean Atlantycki i Morze Śródziemne.
Sardynki są większe, mogą osiągnąć od 12 do 20 centymetrów. Sardele są szczuplejsze i nie przekraczają 15 centymetrów, mają też zielonkawy odcień i większe oczy.
Sardynki są znacznie jaśniejsze i pokryte ciemniejszymi plamami. Ponadto, mają bardziej wystającą szczękę. Oba gatunki mają wiele cennych właściwości zdrowotnych, dostarczają żelaza, potasu, kwasów tłuszczowych czy witamin z grupy B.
3. Właściwości zdrowotne sardeli
Sardele zawierają wiele dobroczynnych substancji. Nawet niewielki dodatek tej ryby do posiłku podnosi jego wartość odżywczą. Właściwości zdrowotne sardeli to:
- duża ilość kwasów tłuszczowych omega-3 - zmniejszenie ryzyka chorób sercowo-naczyniowych i stanów zapalnych,
- wapń i magnez - regulowanie ciśnienia krwi, zmniejszenie poziomu cholesterolu,
- wapń i fosfor - pozytywne oddziaływanie na kondycję i wzrost kości,
- białko - wsparcie w naprawie komórek i tkanek, przyspieszenie gojenia,
- niewielka zawartość kalorii - sprzyjanie odchudzaniu.
Zobacz także:
4. Jak przygotować sardele?
Sardele mają bardzo intensywny smak i zapach, wielu osobom sprawia trudność ich prawidłowe przygotowanie. Przede wszystkim należy wybierać okazy z jasnymi oczami, ciemniejsze przebarwienia na ciele są naturalne, ponieważ ryba ta ma skłonność do siniaków.
Warto wiedzieć, że ten gatunek psuje się dość szybko, a pierwszym krokiem jest dokładne oczyszczenie ryby:
- dokładnie umyj rybę w zimnej wodzie,
- pozbądź się łusek za pomocą noża do masła w kierunku od ogona do głowy,
- ponownie umyj rybę,
- odetnij głowę i przetnij sardelę począwszy od przedniej dolnej płetwy,
- usuń wnętrzności, a rybę dokładnie wypłucz pod bieżącą wodą.
Sardele można w dowolny sposób marynować, konserwować i dodawać do przeróżnych dań. Filetowanie ryby wymaga wprawy, ponieważ można doprowadzić do jej rozpadu.
5. Co to jest anchois?
Anchois to francuska nazwa przetworów na bazie sardeli europejskiej. Sardela europejska ma dużą ilość ości, przypomina śledzia i wyróżnia ją bardzo intensywny smak.
Anchois cieszy się dużą popularnością, proces produkcji opiera się na marynowaniu w soli, dzięki czemu usuwany jest nadmiar wody i tłuszczu. Produkt ten można kupić niemalże na całym świecie, zwykle w formie konserwy gotowej do spożyciu w ciągu 12 miesięcy. Może być podawany jako dodatek do koreczków, sosów, past, sałatek, makaronów czy pizzy.
Klasyczne potrawy, w których występuje anchois to włoski sos putanesca, vitello tonato (cielęcina w sosie sardelowym) oraz hiszpańska tapenada do kanapek.
