Trwa ładowanie...

W Dani to się udało. Po zakazie stosowania sztucznych tłuszczów trans spadła liczba chorób serca

 Katarzyna Grzęda-Łozicka
oprac. Katarzyna Grzęda-Łozicka 10.09.2022 17:10
Spożywanie tłuszczów trans zwiększa ryzyko rozwoju zmian miażdżycowych oraz chorób układu sercowo-naczyniowego
Spożywanie tłuszczów trans zwiększa ryzyko rozwoju zmian miażdżycowych oraz chorób układu sercowo-naczyniowego (Getty Images)

Jest wiele badań potwierdzających szkodliwy wpływ sztucznych tłuszczów trans na zdrowie, mimo to są powszechnie stosowane w produkcji żywności. Najnowsze dane z Danii pokazują dobitnie, że wyeliminowanie ich z żywności, przekłada się na ograniczenie chorób serca i wyraźny spadek zgonów z powodu chorób układu krążenia.

spis treści

1. Ten zakaz uratował życie ok. 1200 osób z chorobami serca

Zakaz stosowania izomerów trans kwasów tłuszczowych w produkcji żywności spowodował w Danii spadek liczby zgonów na choroby układu krążenia - wynika z nowych badań, które publikuje pismo "PNAS".

Tłuszcze trans to określenie stosowane dla nienasyconych kwasów tłuszczowych, w których budowie obecne są wiązania chemiczne typu trans. Tłuszcze trans rzadko występują naturalnie (na przykład w mleku czy w mięsie przeżuwaczy). Dzięki dodawaniu tłuszczów trans produkcja żywności staje się łatwiejsza oraz tańsza, a artykuły spożywcze mogą mieć dłuższą datę przydatności do spożycia. Przykładem takiej żywności mogą być margaryna, wyroby cukiernicze, fast food czy zupy w proszku.

Zobacz film: "Produkty, w których znajdziesz tłuszcze trans"
Sproszkowane zupy i sosy zawierają izomery trans
Sproszkowane zupy i sosy zawierają izomery trans (Getty Images)

Jest wiele badań potwierdzających, że spożywanie tłuszczów trans zwiększa ryzyko rozwoju zmian miażdżycowych oraz chorób układu sercowo-naczyniowego.

W ostatnich dziesięcioleciach Dania doświadczyła znacznego zmniejszenia śmiertelności z powodu chorób serca i naczyń (CVD). Jak wynika z nowych badań, wprowadzony w tym kraju w 2003 r. zakaz stosowania sztucznych tłuszczów trans (rozporządzenie z marca 2003 r.) uratował w ciągu 16 lat życie niemal 1200 osób z chorobami serca.

2. Największy spadek śmiertelności zaobserwowano wśród najuboższych

Celem badania przeprowadzonego przez naukowców z uniwersytetu w Kopenhadze, Duńskiego Uniwersytetu Technicznego oraz brytyjskiego University of Liverpool było określenie korzyści zdrowotnych wynikających z duńskich przepisów dotyczących zawartości tłuszczów trans w żywności, poprzez ilościowe określenie względnego udziału zmian w spożyciu, innych czynników ryzyka i sposobów leczenia w spadku umieralności z powodu choroby niedokrwiennej serca (CHD) w latach 1991-2007.

Uczestnikami byli dorośli w wieku 25–84 lat mieszkający w Danii w 1991 i 2007 roku, podzieleni według kwintyli społeczno-ekonomicznych. Główną miarą wyników było zapobieganie lub odroczenie zgonów z powodu chorób serca.

Średnie spożycie energii związane z tłuszczami nasyconymi zmniejszyło się dziesięciokrotnie w latach 1991-2007, spadając z 1,1 proc. do 0,1 proc. u mężczyzn i z 1,0 proc. do 0,1 proc. u kobiet. Zmniejszeniu spożycia tłuszczów trans można przypisać około 1191 mniej zgonów z powodu chorób układu krążenia, co stanowi około 11 proc. ogólnego spadku śmiertelności o 11 100 zaobserwowanego w tym okresie. Największy spadek śmiertelności zaobserwowano wśród najuboższych.

3. Czy tłuszcze trans są dozwolone w Polsce?

Zdaniem autorów przyjęcie duńskiego podejścia regulacyjnego także w innych krajach mogłoby znacznie zmniejszyć śmiertelność z powodu chorób układu krążenia. Jak to wygląda w Polsce? Zgodnie z rozporządzeniem Komisji UE od kwietnia 2021 r. w całej wspólnocie obowiązuje zakaz wprowadzania do obrotu produktów z wysoką zawartością tłuszczów trans. Próg wynosi maksymalnie 2 proc. wszystkich tłuszczów obecnych w produkcie.

- Ograniczenie dotyczy wszystkich produktów, w których tego rodzaju tłuszcze występują, czyli wysoko przetworzonych ciastek, frytek, tłuszczów do smażenia, popcornu czy różnego rodzaju dań gotowych - wyjaśniała w rozmowie z serwisem "Newseria" Agnieszka Szymecka-Wesołowska, specjalistka ds. prawa żywnościowego. - Tłuszcze trans powstają w wyniku częściowego uwodorniania lub utwardzenia płynnych olejów roślinnych w sytuacji, w których producent dla swoich celów technologicznych chce zmienić ich konsystencję, chce sprawić, by były bardziej produktami stałymi, półstałymi, tak jak w przypadku chociażby margaryn - dodaje prawniczka.

Źródło: PAP

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze