GMO - zalety, wady
GMO to skrót pochodzący od wyrażenia Genetycznie Modyfikowane Organizmy. Żywność modyfikowana genetycznie, inaczej żywność GMO, różni się od tradycyjnej żywności najczęściej wydłużonym okresem trwałości lub odpornością na pasożyty. Właściwości żywności GMO wynikają z faktu wprowadzenia do nich określonych genów z innych roślin. Geny, czyli fragmenty łańcucha DNA, wprowadzone do organizmu roślinnego lub zwierzęcego modyfikują cechy gatunkowe.
W Polsce na sklepowych półkach możemy spotkać produkty zawierające genetycznie modyfikowaną soję, kukurydzę, rzepak. Coraz częściej na produktach, które nie są zmodyfikowane genetycznie, widnieją napisy: No GMO lub GMO Free.
1. Zalety GMO - zalety
Najważniejsze zalety żywności modyfikowanej genetycznie:
- Genetycznie modyfikowana żywność przed wprowadzeniem na rynek jest szczegółowo i dokładnie badana pod kątem bezpieczeństwa dla ludzi i zwierząt.
- Rośliny GMO mogą być uprawiane na terenach, gdzie występują nieprzyjazne warunki klimatyczne, takie jak: mróz, wysoka temperatura, susze, nadmiar promieniowania słonecznego.
- Modyfikacje genetyczne umożliwiają uzyskanie wysokich plonów zbóż przy gorszych warunkach glebowych.
- Rośliny GMO przyczyniają się do zmniejszenia zużycia pestycydów, ponieważ nie muszą być spryskiwane chemikaliami przeciwko szkodnikom i chwastom.
- Żywność GMO często posiada lepsze walory smakowe bądź zapachowe od tradycyjnej żywności.
- Żywność modyfikowana genetycznie dłużej pozostaje świeża, co ma duże znaczenie w jej transporcie oraz składowaniu.
- Żywność modyfikowana genetycznie ma udoskonalony skład chemiczny, dzięki czemu niektóre GMO działają jak leki – „złoty ryż” ma zwiększoną ilość witaminy A prawie dwudziestokrotnie.
PYTANIA I ODPOWIEDZI LEKARZY NA TEN TEMAT
Zobacz odpowiedzi na pytania osób, które miały do czynienia z tym problemem:
- Produkty spożywcze zawierające składniki pochodzące z upraw GMO w Polsce - odpowiada lek. Piotr Pilarski
- Z jakiej mąki piec zdrowy chleb? - odpowiada mgr Patrycja Sankowska
- Czy soja jest szkodliwa? - odpowiada dietetyk Sylwia Ogrodowczyk
2. Organizmy modyfikowane genetycznie
Organizmy modyfikowane genetycznie to rośliny i zwierzęta, które dzięki modyfikacji w ich materiale genetycznym, uzyskują nowe cechy. Wybrane geny bakterii, wirusów, roślin i zwierząt wprowadzane są do innych roślin, np. soi, rzepaku, kukurydzy czy ryżu, w celu uzyskania u nich nowych cech. Owe modyfikacje genetyczne mają na celu zwiększenie odporności warzyw, owoców i zbóż na różne choroby roślin, chwasty, niekorzystne czynniki klimatyczne itd.
Żywność modyfikowana genetycznie ma wielu przeciwników. Prawie połowa Polaków twierdzi, że jest w stanie zapłacić więcej za rośliny ekologiczne pochodzące z produkcji ekologicznej. Żywność GMO może przynieść niepożądane działania w organizmie człowieka. Badania potwierdziły silne działania alergizujące niektórych produktów GMO. Nie wiadomo też, jaki skutek może przynieść spożywanie przez długi okres organizmów transgenicznych, zarówno zwierzęcych, jak i roślinnych.
Obecnie prowadzone badania wykazują, że produkty GMO nie przynoszą uszczerbku na zdrowiu, ale nie wiadomo, jak może zareagować organizm, jeśli w diecie pojawi się kilka produktów genetycznie zmodyfikowanych.
Żywność GMO niesie ze sobą też inne ryzyko. Specjaliści mówią o powstaniu tzw. superchwastów. W trakcie wytwarzania roślin GMO, do ich komórek wprowadza się fragmenty DNA, które zwiększają ich odporność na chwasty czy szkodniki. Rośliny genetycznie modyfikowane mogą przekazywać owe geny blisko rosnącym, dzikim roślinom, także chwastom. Powstałe w ten sposób „superchwasty” trudno będzie wytępić, a do ich zwalczenia potrzeba będzie większej ilości toksycznych środków chemicznych.
Zobacz także
Inne wady GMO to zaburzenie równowagi w przyrodzie. Mianowicie, wraz z ekspansywnym rozwojem GMO, mogą zaniknąć niektóre gatunki roślin. Ciągnie to za sobą istotne i realne ryzyko, że wraz z tym wymrze wiele gatunków zwierząt. GMO nie jest rozwiązaniem dla problemów rolnictwa i głodu na świecie.
Inżynieria genetyczna jest technologią wysoce skomercjalizowaną i narzuconą przez wielkie korporacje. Udowodniono także, że problem głodu nie jest spowodowany brakiem żywności, lecz – jak twierdzi FAO (Organizacja Narodów Zjednoczonych do Spraw Wyżywienia i Rolnictwa) – niewłaściwą jej dystrybucją.