Wyniszcza wątrobę jak alkohol. USA zakazuje, Polacy kupią bez trudu
Fasola tonka, znana również jako meksykańska wanilia, to fascynujący składnik o egzotycznym pochodzeniu i unikalnych właściwościach. Choć ceniona za wyjątkowy aromat, kryje w sobie potencjalne zagrożenia, które sprawiają, że jej stosowanie jest obwarowane licznymi regulacjami. Wszystkiemu winny jeden składnik.
1. Pochodzenie i charakterystyka fasoli tonka
Fasola tonka to nasiona drzewa tonkowca wonnego (Dipteryx odorata), które naturalnie występuje w Ameryce Południowej. Nasiona te, czarne i pomarszczone, znane są ze swojego intensywnego, słodkiego zapachu przypominającego wanilię, co czyni je popularnym dodatkiem, wykorzystywanym zarówno w przemyśle perfumeryjnym, jak i gastronomicznym.
W kuchni stosowane są do wzbogacania smaku deserów oraz potraw z kuchni orientalnej. Pomimo swojej popularności nasiona tonki nie są całkowicie bezpieczne w użytkowaniu.
2. Zagrożenia związane z kumaryną
Głównym powodem obaw dotyczących fasoli tonka jest obecność kumaryny – związku chemicznego, który nadaje jej charakterystyczny aromat. Kumaryna, wywodząca swoją nazwę od karaibskiego określenia drzewa tonka "coumarou", w niewielkich ilościach nie stanowi zagrożenia, ale jej nadmiar może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych.
Badania wykazały, że kumaryna w większych dawkach ma toksyczne działanie na wątrobę, porównywalne do uszkodzeń spowodowanych alkoholem. Nawet spożycie 1-3 gramów fasoli tonka, co odpowiada ilości zawartej w dwóch średnich nasionach, może wykazywać działanie hepatotoksyczne.
Problemem jest również kumulacja tej substancji w organizmie. Skutki jej działania mogą pojawić się dopiero po latach, co utrudnia monitorowanie bezpiecznego poziomu spożycia.
Ze względu na ryzyko związane z kumaryną, fasola tonka została zakazana w USA już w 1954 roku. Amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków (FDA) wprowadziła całkowity zakaz importu nasion oraz sprzedaży produktów zawierających ten składnik. W Europie natomiast wdrożono regulacje ograniczające maksymalną zawartość kumaryny w żywności – 1 kilogram produktu może zawierać jedynie 2 miligramy tej substancji. Mimo to fasola tonka jest w Polsce legalnie dostępna i cieszy się popularnością wśród kucharzy i cukierników.
3. Kumaryna w innych produktach spożywczych
Oprócz fasoli tonka kumaryna występuje w wielu innych produktach spożywczych. Najbardziej znanym jej źródłem jest cynamon, zwłaszcza popularna odmiana cassia, która zawiera znacznie wyższe stężenie tego związku niż cynamon cejloński. Związek ten można również znaleźć w mięcie pieprzowej, wykorzystywanej do produkcji gum do żucia i napojów, a także w kurkumie, która jest podstawowym składnikiem wielu mieszanek przyprawowych, takich jak curry.
Kumaryna występuje również w niektórych owocach tj. truskawki czy wiśnie. Choć owoce mają stosunkowo niską zawartość kumaryny, również przyczyniają się do jej obecności w diecie człowieka.
4. Czy fasola tonka ma przyszłość?
Pomimo ryzyka fasola tonka wciąż znajduje swoje miejsce w kuchni i przemyśle perfumeryjnym. Wyróżnia się niezwykłym aromatem, który dodaje wyrafinowania potrawom i kosmetykom. Jednak jej stosowanie wymaga świadomości zagrożeń i umiejętności kontrolowania ilości.
Coraz więcej szefów kuchni decyduje się na wykorzystanie tonki w minimalnych dawkach, aby cieszyć się jej wyjątkowym smakiem bez ryzyka zdrowotnego.
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
