Gnocchi – jak je zrobić i z czym jeść? Wartości odżywcze i kalorie

Gnocchi to ziemniaczane włoskie kluseczki, które przypominają polskie kopytka. Są proste w przygotowaniu i bardzo smaczne. Doskonale sprawdzają w roli dania głównego, ale i jako dodatek do mięs. Podaje się je z różnymi sosami, ale także masłem, serami i pesto. Można je zapiekać i serwować w zupach. Jak je zrobić? Czy są kaloryczne?

1. Co to są gnocchi?

Gnocchi (wymowa gnocchi to nioki) to rodzaj włoskich klusek ziemniaczanych, bardzo podobnych do polskich kopytek. Mają kształt małej, nieco spłaszczonej kulki z wgniecionymi rowkami, dzięki którym sos lepiej się trzyma i nie spływa. Podaje się je na wiele sposób.

Popularne są nie tylko klasyczne gnocchi, ale i wiele innych wersji. Tradycyjne przyrządzane są z ziemniaków i mąki. Po włosku słowo gnocchi to liczba mnoga od gnocco, czyli dosłownie „gruda”.

Zobacz film: "Żywność light pod lupą dietetyka"

Pierwsze wzmianki o tego typu kluseczkach sięgają czasów Imperium Rzymskiego. Początkowo przygotowywano je z semoliny (mąki ze zmielonych ziaren pszenicy durum) i wody. Z czasem zaczęto dodawać inne składniki. To dlatego istnieje wiele regionalnych wersji gnocchi.

Odmiana lombardzka oraz toskańska przyrządzana jest z ricottą i szpinakiem. Gnocchi di patate to kluski na bazie jajek, ziemniaków i mąki. Z kolei gnocchi alla romana robi się z semoliny, czyli gruboziarnistej mąki z pszenicy durum, dodaje masło, ser oraz świeże zioła.

Wersja gnudi zawiera mniej mąki, a zamiast ziemniaków stosuje się ser ricotta. Gnocchetti Sardi pochodzą z Sardynii i powstają z mieszanki semoliny i wody z dodatkiem wybranych przypraw. Z kolei gnocchi Malfatti przygotowuje się z dodatkami, takimi jak szpinak czy parmezan.

2. Gnocchi - przepis

Gnocchi można przygotowywać z ziemniaków, warzywnego purée, mąki pszennej, gryczanej czy kukurydzianej. Robi się je również z kaszy manny, jajek, sera, bułki tartej oraz ziół i warzyw. Znane są także różne nowatorskie wersje, takie jak gnocchi dyniowe, gnocchi szpinakowe, gnocchi buraczane czy gnocchi bezglutenowe.

Jak zrobić gnocchi tradycyjne?

Aby przygotować klasyczne kluski gnocchi, potrzebne są takie składniki jak:

• kilogram ziemniaków. Idealne są „stare”, ponieważ „młode” są zbyt wodniste,
• 300 g mąki,
• jajko,
• sól.

Ziemniaki trzeba ugotować w mundurkach, a następnie obrać i przepuścić prze praskę. Można je także upiec w piekarniku (nakłuwając skórki widelcem) i zetrzeć na tarce o grubych oczkach.

Do ciepłych ziemniaków dodaje się mąkę, jajko i sól. Kolejnym krokiem jest wyrobienie ciasta i uformowanie niedużych wałeczków. Trzeba z nich odkrajać mniej więcej centymetrowe kawałki. W tak powstałej kluseczce odciska się widelcem charakterystyczny rowek.

Gotowe gnocchi małymi partiami wrzuca się do garnka z gotującą i osoloną wodą. Gdy wypłyną na powierzchnię garnka, należy je szybko wyłowić. Te małe kluseczki można przygotować w różnych wersjach kolorystycznych. Aby gnocchi były żółte, wystarczy dodać do nich kurkumę, pomarańczowe – puree z dyni, a zielone dodać zielonym pesto albo zmielony szpinakiem.

3. Gnocchi - z czym jeść?

Kluseczki gnocchi podaje się z różnymi sosami i serwuje zaraz po przygotowaniu. Dodatkami do nich są różne sosy. Doskonale smakują gnocchi w sosie pomidorowym, gnocchi ze szpinakiem, sosem grzybowym, gnocchi z kurczakiem, a także bolognese. Gnocchi z pesto to klasyka.

Kluseczki dobrze komponują się z serami, zarówno parmezanem, jak i pleśniowymi (zwłaszcza gorgonzolą). Można je również dodawać do zup: warzywnej, pomidorowej czy rosołu. Doskonale smakują podane ze stopionym masłem, czosnkiem i ziołami. Można jeść także gnocchi zapiekane

4. Kalorie i właściwości odżywcze gnocchi

Ponieważ gnocchi to ugotowane ziemniaki, jajko i mąka, nie dostarczają zbyt wielu składników odżywczych. Dzięki zawartości ziemniaków „nioki” zawierają witaminy z grypy B: B1, B5, B6 oraz witaminę C, a także minerały takie jak potas, magnez, fosfor oraz żelazo.

Z kolei jajka to źródło pełnowartościowego i łatwo przyswajalnego białka, jak również bogate źródło witaminy A, E, D i K oraz witamin z grupy B i składników mineralnych: fosforu, potasu, sodu, wapnia, żelaza, magnezu, miedzi, cynku, selenu oraz nienasyconych kwasów tłuszczowych, w tym kwasów omega-3 i omega-6.

Żółtko jaja jest źródłem beta-karotenu i luteiny, które mają pozytywny wpływ na wzrok oraz chroni oczy przed szkodliwym promieniowaniem UVA i UVB. Jak można się domyślać, dodatkowe walory odżywcze, ale i kaloryczność, to kwestie innych składników i dodatków do gnocchi.

Włoskie kopytka ziemniaczane w 100 g mają 170 kcal kaloryczna, a ich indeks glikemiczny (IG) wynosi 70, jednak po dodaniu do nich warzyw, serów czy sosów wartość energetyczna wzrasta.

Kalkulacja jest oczywista: gnocchi z ciężkim sosem serowym czy masłem będą bardziej kaloryczne niż gnocchi z dyni czy gnocchi z lekkim sosem szpinakowym. Warto o tym pamiętać, a i mieć na uwadze wielkość konsumowanej porcji.