Goitrogeny - charakterystyka, źródła, negatywny wpływ goitrogenów
Goitrogeny nazywane również substancjami wolotwórczymi są związkami antyodżywczymi pochodzenia naturalnego. Badania specjalistów potwierdzają, że związki te wywierają negatywny wpływ na zdrowie człowieka. Goitrogeny ograniczają przyswajalność jodu z produktów żywnościowych, a także zaburzają jego wchłanianie przez tarczycę. Okazuje się, że substancje wolotwórcze zawarte są w niektórych produktach spożywczych m.in. w owocach, warzywach czy żywności sojowej. Związkami o działaniu wolotwórczym są tioglikozydy, hemaglutyniny, glikozydy cyjanogenne, a także polifenole. Co jeszcze warto wiedzieć o goitrogenach?
1. Charakterystyka goitrogenów
Goitrogeny niejednokrotnie nazywane substancjami wolotwórczymi należą do związków antyodżywczych pochodzenia naturalnego. Badania poświęcone substancjom wolotwórczym wykazały, że goitrogeny są związkami hamującymi wchłanianie substancji z żywności. Substancje te hamują przyswajalność jodu z produktów spożywczych, a także zaburzają wchłanianie tego pierwiastka chemicznego w organizmie.
Goitrogeny nie bez powodu nazywa się substancjami wolotwórczymi, ponieważ ich nadmiar może prowadzić do powstania wola tarczycowego. Wole tarczycy to nic innego jak powiększenie tarczycy wywołane przez różne czynniki.
Wśród popularnych goitrogenów, czyli związków wolotwórczych wyróżnić należy tioglikozydy, hemaglutyniny, glikozydy cyjanogenne oraz polifenole.
2. Źródła goitrogenów
Źródłem goitrogenów jest przede wszystkim soja, a także produkty bazujące na soi np. tofu. Spożywanie produktów sojowych w nadmiernych ilościach powoduje zahamowanie aktywności peroksydazy tarczycowej (TPO). Osoby zmagające się z chorobą Hashimoto powinny całkowicie wyeliminować soję ze swojej diety. Wolotwórcze związki zawarte są również w orzeszkach piniowych, truskawkach, a także kaszy jaglanej.
2.1. Tioglikozydy
Tioglikozydy nazywane również glukozynolanami to aniony organiczne, charakteryzujące się różną budową chemiczną. Tioglikozydy znaleźć można przede wszystkim w roślinach krzyżowych takich jak kapusta, brukselka, jarmuż, kalafior, kalarepa, rzepak. Tioglikozydy przedostają się do naszego organizmu wówczas, gdy spożywamy wyżej wymienione warzywa lub pijemy mleko krowie. Wysokie stężenie goitrogenów występuje w warzywach surowych. Gotowanie warzyw w temperaturze 90 °C powoduje zmniejszenie udziału aktywnych form tioglikozydów o trzydzieści procent.
2.2. Tiocyjaniany
Tiocyjaniany wykazują wysoką zdolność do przenikania przez wszystkie błony komórkowe. Hamują transport jonów jodu do tkanek, a także przyspieszają wydalanie tego pierwiastka przez nerki. Skutkiem działania tiocyjanianów jest zmniejszenie stężenia jodu w tarczycy. Wśród innych skutków wymienić należy również trudność z jodowaniem tyrozyny, a także nagromadzanie się mono-i dijodotyrozyny. Jak tiocyjaniany działają na nasz organizm? Mówiąc krótko związki te doprowadzają do zwiększenia masy tarczycy.
Rekomendowane przez naszych ekspertów
3. Negatywny wpływ goitrogenów
Goitrogeny, czyli związki wolotwórcze wykazują negatywny wpływ na nasze zdrowie. Spożywanie produktów zawierających związki wolotwórcze prowadzi do zmniejszenia aktywności sekrecyjnej tarczycy. Wolotwórcze działanie goitrogenów jest ściśle związane ze zmniejszeniem podaży jodu . Wśród skutków spożywania produktów zawierających goitrogeny wymienić należy niedoczynność tarczycy. Choroba ta może objawiać się:
- nadmiernym wypadaniem włosów,
- problemami skórnymi,
- trądzikiem,
- ciągłym zmęczeniem,
- zaburzeniami trawienia,
- sennością,
- szybkim przybieraniem na wadze.
